Hạt tiêu hay còn gọi là hồ tiêu,tiêu là cây dây leo. Các nhánh của thân có những rễ móc để đính thân cây vào giátựa. Lá đơn, mọc so le, có cuống; phiến hình trái xoan nhọn, dài.
Cụm hoa lànhững bông thõng xuống mang nhiều hoa. Quả mọng không cuống, đường kính cỡ4-8mm, lúc non màu lục rồi vàng và khi chín có màu đỏ. Hạt tròn, cứng, có mùithơm và vị cay. Cây ra hoa và quả vào tháng 5-8.
 |
| Hạt tiêu đen và trắng |
Hạt tiêu là loại gia vị phổ biếnvà quen thuộc ở khắp nơi trên thế giới. Ở nước ta, cây được trồng nhiều ở cácvùng đất bazan từ Quảng Trị vào đến các tỉnh Tây Nguyên, Nam Bộ. Có 2 loại hạttiêu: tiêu đen và tiêu trắng (tiêu sọ). Hạt tiêu đen là quả hái lúc chưa chín,đem phơi khô, vỏ nhăn nheo, có màu đen. Tiêu trắng là quả hái lúc quả thật chín,loại bỏ vỏ ngoài, chỉ giữ phần hạt, đem phơi nắng sẽ có hạt trắng ngà, xám. Tiêusọ ít thơm hơn tiêu đen do lớp vỏ chứa tinh dầu đã bị loại bỏ nhưng cay hơn.
Theo y học cổ truyền, hạt tiêu cóvị cay, tính nóng, có mùi thơm; có tác dụng trừ hàn, làm ấm bụng, giảm đau, tiêuthực, kích thích sự tiết dịch vị kháng khuẩn, diệt trùng,... Thường dùng làmthuốc kích thích tiêu hoá, giảm đau, trị đau bụng lạnh, tiêu chảy, nôn mửa, sâurăng,...
Một số bài thuốc thường dùng
Chữa đi lỏng, nôn: Hạt tiêu sọ,bán hạ chế, hai vị lượng bằng nhau, tán nhỏ, làm viên bằng hạt đậu. Ngày dùng15-20 viên, khi uống dùng nước gừng chiêu thuốc. Hoặc: Tiêu sọ 20g giã nát, củriềng già 50g tán bột, vỏ quýt khô 30g cắt nhỏ, tất cả ngâm với nửa lít rượutrắng trong 15 - 20 ngày. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 15ml. Dùng 3 ngày.
Lạnh bụng, nôn mửa: Hạt tiêu 12gngâm với 1lít rượu 40 độ 15 - 20 ngày, uống 2 lần 1 ngày trước bữa ăn, mỗi lầnmột chén nhỏ. Dùng 3 ngày.
Đau bụng kinh: Bột hạt tiêu sọ1g, hòa với chén rượu trắng nhỏ hâm nóng để uống có tác dụng làm giảm đau bụngkhi hành kinh ở phụ nữ.
Giảm đau nhức răng: Tiêu sọ, gừngkhô, 2 thứ lượng bằng nhau, sao khô, tán mịn, xỉa vào răng. Hoặc dùng hạt tiêuđen nghiền thành bột mịn xát vào chân răng.
Lưu ý: Hạt tiêu có vị cay, tínhnóng nên những người âm hư hỏa vượng, viêm nhiễm do nhiệt, bệnh dạ dày không nêndùng nhiều.
Theo Bác sĩ Nguyễn ThịNga
SKĐS
