Để bảo vệ quyền lợi của nhàđầu tư và đảm bảo HNX-Index phản ánh được thực chất xu thế biến động của thịtrường, HNX thực hiện điều chỉnh giảm khối lượng tính chỉ số của SQC.
Từ đầu năm 2010 đến nay, khi thamgia niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), những biến động giá cổphiếu SQC của Công ty Cổ phần Khoáng sản Sài Gòn - Quy Nhơn tạo ảnh hưởng lớnđến chỉ số HNX-Index. Nhiều ý kiến cho rằng HNX cần xem xét lại sự ảnh hưởng này,tránh những trường hợp HNX-Index không phản ánh đúng xu hướng chung của thịtrường…
Trước thực tế trên, HNX cho biết sẽ có những điều chỉnh hợp lý, cũng như đưa ramột số thông tin cụ thể để nhà đầu tư nắm rõ hơn về trường hợp này.
HNX cho biết, theo phương pháp tính chỉ số Passcher (chỉ số giá bình quân giaquyền giá trị với quyền số là số lượng chứng khoán niêm yết thời kỳ tính toán)đang được sử dụng tại HNX hiện nay, HNX-Index là chỉ số tổng hợp, được dùng đểtính toán mức biến động giá của tất cả các cổ phiếu giao dịch trên Sở.
Trong phiên giao dịch, chỉ số HNX-Index sẽ được tính mỗi khi có một giao dịch cổphiếu được thực hiện. Như vậy, khi giá thực hiện của mỗi giao dịch cổ phiếu thayđổi thì chỉ số HNX-Index sẽ thay đổi theo. Chỉ số HNX-Index phản ánh sự biếnđộng giá trong suốt phiên giao dịch và tạo nên biểu đồ HNX-Index trực tuyến.
Công ty Cổ phần Khoáng sản Sài Gòn - Quy Nhơn (mã SQC) được chấp thuận và chínhthức niêm yết trên HNX từ ngày 17/12/2009 với khối lượng niêm yết là 100 triệucổ phần. Đây là công ty có tỷ lệ giá trị thị trường khá lớn trong tổng giá trịvốn hóa thị trường HNX.
Với khối lượng niêm yết lớn (100 triệu cổ phần), giá giao dịch lớn (mức giátrung bình từ khi niêm yết đến nay hơn 135.900 đồng/cổ phiếu, ngày 22/2/2010 cólúc đạt 167.400 đồng/cổ phiếu) nên từ khi niêm yết tới nay, giá trị thị trườngcủa SQC thường chiếm trên 10% giá trị vốn hóa toàn thị trường HNX (ví dụ: tạingày 19/3, SQC chiếm 10,62% giá trị vốn hóa HNX).
| |
| Nhà máy xỉ Titan của SQC |
Tuy nhiên, kết quả theo dõi qua các phiên giaodịch cho thấy SQC thường được giao dịch với khốilượng rất nhỏ so với quy mô niêm yết (ngày31/12/2009 khối lượng nhiều nhất gần 500 nghìncổ phiếu, song cũng chỉ dưới 0,5% khối lượngniêm yết). Ngoài ra, khoảng giá giao dịch củaSQC thường biến động lớn trong ngày giao dịch.
Thống kê cho thấy trong tổng số63 ngày có giao dịch từ khi niêm yết đến thời điểm báo cáo (23/3/2009) thì cótới 25 ngày (gần 40% ngày có giao dịch) khoảng chênh lệch giá thực hiện giữa giácao nhất và thấp nhất vượt 10.000 đồng/cổ phiếu, điển hình có ngày 22/2/2010,khoảng chênh lệch này là 20.400 đồng/cổ phiếu.
Vì khối lượng niêm yết lớn nên biến động lớn về giá thực hiện trong cùng phiêngiao dịch của SQC làm ảnh hưởng nhiều đến biểu đồ HNX-Index trực tuyến trongphiên mặc dù khối lượng giao dịch rất nhỏ so với quy mô niêm yết. HNX-Index trựctuyến thường thay đổi đột ngột mỗi khi có biến động giá mạnh của SQC trong phiên,đến cuối ngày, chỉ số về bình thường do các giao dịch SQC khác.
Nguyên nhân khiến thời gian qua SQC được giao dịch với khối lượng rất nhỏ so vớiquy mô niêm yết là do trong tổng số 100 triệu cổ phiếu niêm yết có tới88.747.000 cổ phiếu bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 2 năm kể từ khi niêm yếtdo các cam kết tự nguyện của cổ đông nội bộ, cổ đông lớn, người/tổ chức có liênquan, chiếm 88,747% khối lượng niêm yết. Số cổ phiếu được tự do chuyển nhượng là11.253.000 cổ phiếu, chiếm 11,253% khối lượng niêm yết.
Ngoài cam kết này, một số cổ đông nội bộ, cổ đông lớn còn có cam kết khác nhưcam kết nắm giữ 50% số lượng cổ phiếu sở hữu trong vòng 1 năm tiếp theo kể từ 2năm niêm yết đầu tiên hay cam kết theo điều kiện niêm yết.
Để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và đảm bảo HNX-Index phản ánh được thực chấtxu thế biến động của thị trường, HNX thực hiện điều chỉnh giảm khối lượng tínhchỉ số của SQC trong rổ tính chỉ số HNX-Index theo hướng chỉ lấy khối lượng đượctự do chuyển nhượng để tính chỉ số (11.253.000 cổ phiếu trên tổng số 100 triệucổ phiếu niêm yết).
Khi hết thời hạn hạn chế chuyển nhượng, cổ phiếu sẽ được đưa lại vào khối lượngtính chỉ số của SQC trong rổ tính chỉnh số HNX-Index. Khối lượng tham gia tínhchỉ số của SQC sẽ được điều chỉnh tăng dần tương ứng với số lượng tăng của cổphiếu hết thời gian hạn chế chuyển nhượng.
Trong trường hợp điều chỉnh như trên, giá trị tính chỉ số của SQC sẽ chỉ chiếmtrên 1% giá trị vốn hóa thị trường HNX (nếu lấy theo thông tin ngày 19/3, giátrị tính chỉ số của SQC sau khi điều chỉnh chỉ chiếm 1,32% giá trị vốn hóa HNX),thay vì trên 10% như trước đây, nên những thay đổi giá của SQC sẽ không còn ảnhhưởng lớn đến HNX-Index.
Việc điều chỉnh trên, theo HNX, sẽ giải quyết một số vấn đề như: giảm được ảnhhưởng của biến động giá SQC tới HNX-Index, đảm bảo chỉ số phản ánh đúng xu thếbiến động của thị trường; bảo vệ được người đầu tư, tránh có những hiểu lầm vềdiễn biến thị trường qua thông tin biến động của HNX-Index; đảm bảo HNX-indexvẫn là chỉ số tổng hợp, bao hàm toàn bộ các cổ phiếu đang niêm yết trên HNX.
Theo Minh Đức
