Nhật Bản là một dân tộc chăm chỉ cho dù họ giàu có, người Việt chúng ta cũng chăm chỉ không kém. Ngoài yếu tố công nghệ và kỹ thuật vượt trội, chúng tôi nhận thấy phẩm chất chính yếu của người Nhật quyết định nên lối sống và làm việc hiệu quả chính là tinh thần kỷ luật rất cao của họ.

Người Nhật không cho phép sự dễ dãi với chính bản thân họ, từ người lao động làm những công việc giản dị nhất. Chúng tôi quan sát những người cảnh sát già làm việc trợ giúp giao thông trên các con phố và ngõ nhỏ ở thủ đô Tokyo - nơi có các trường học và trẻ em đi học về đông đúc, thấy rằng, sự cần mẫn và trách nhiệm cao thể hiện rất rõ nét trong cách làm việc của họ: Luôn quan sát và trong tư thế sẵn sàng giúp đỡ mọi người. Một cách nhẹ nhàng và vô cùng dễ chịu.


Tinh thần kỷ luật của người Nhật rất cao (Ảnh: Tuấn Hải)

Khi rời Tokyo, thay vì đi taxi và tàu điện ra sân bay chúng tôi đã lựa chọn xe bus chạy tuyến nối trung tâm thành phố ở trạm xe bus gần nhà ga trung tâm ở khu Ikebukuro với sân bay quốc tế Tokyo Hadena. Xe bus chỉ có duy nhất một người phục vụ hành khách với rất nhiều vali hành lý. Anh vừa là lái xe vừa là người bán vé vừa là người phục vụ. Khi xe tới, anh xuống xe nhận từng vali hành lý của khách, xếp gọn gàng vào hầm chứa đồ của xe một cách cực kỳ cẩn trọng nhưng cũng rất nhanh chóng. Thái độ làm việc đầy trách nhiệm này chắc chắn là bắt nguồn từ tinh thần kỷ luật rất cao đối với cá nhân khi thực hiện công việc của mình.

Sau khi nhận hành lý của hành khách, anh lên xe để thực hiện việc bán vé tuyến Ikebukuro - sân bay Hadena cho từng khách với một thái độ ân cần và kính cẩn, luôn miệng cảm ơn từng người và cần mẫn trả tiền thừa cho mọi người, nhất là khi có rất nhiều du khách dùng tiền xu còn sót lại của mình để thanh toán cho tiền vé 1200 yên cho hành trình này.

Khi xe tới sân bay, anh lại một mình dỡ và gửi từng vali cho hành khách cũng nhẹ nhàng và cẩn trọng như chính hành lý của mình vậy, và không quên cảm ơn hành khách chúng tôi. Tôi kính phục anh, kính phục tinh thần kỷ luật cá nhân của anh cũng như của người Nhật trong công việc. Nếu không có tinh thần kỷ luật cá nhân, người Nhật không bao giờ có thể làm công việc của mình một cách cần mẫn, chu đáo và chi tiết, tỉ mỉ đến vậy.

Trong đoàn tôi đi có 10 người theo danh sách ban đầu nhưng cuối cùng có 2 người bận việc đột xuất không đi được cho dù vé và visa đã xong đầy đủ. Khi làm thủ tục lên máy bay, nhân viên của hãng hàng không ANA đã gặp riêng tôi để hỏi thăm về 2 người này, về việc tại sao họ lại không đi. Tôi biết họ rất cẩn thận vì từng có một số người Việt nhập cảnh vào Nhật và bỏ trốn để ở lại. Với những người Việt bỏ trốn như vậy, có 2 công việc mà họ thường làm là:

1. Làm chui - những công việc không được phép làm và làm quá giờ được phép làm.

2. Ăn cắp hàng hóa tại các của hàng và siêu thị ở Nhật Bản, đặc biệt là tại 2 thành phố lớn là Tokyo và Osaka. Hàng hóa ăn cắp này sau đó sẽ được tuồn về Việt Nam tiêu thụ dưới dạng hàng xách tay.

Sự vô tổ chức và ý thức kém của một số người Việt tại Nhật Bản đã làm cho hình ảnh của Việt Nam trở nên vô cùng xấu xí: Rất nhiều cửa hàng và siêu thị Nhật Bản treo biển ghi bằng tiếng Việt với nội dung cảnh cáo người Việt ăn cắp và ghi bằng tiếng Nhật với nội dung cảnh báo người Nhật đề phòng người Việt móc túi và trộm cắp.

Không chỉ dừng ở đó, một số người Việt bỏ trốn ở Nhật còn hay đánh nhau và ẩu đả - hành động mà ở Nhật Bản được coi là tồi tệ và phạm pháp.

Chúng ta đã từng hy vọng và mong muốn các bạn trẻ Việt sang Nhật Bản học nghề sẽ học được
các đức tính tốt đẹp xuất phát từ tinh thần kỷ luật của cá nhân và ý thức trách nhiệm cao trong công việc. Thiết nghĩ, để có thể thực hiện được mong muốn nghe có vẻ giản dị ở trên thì có lẽ một trong những việc làm trong đào tạo cho người lao động trước khi đưa họ sang lao động và tu nghiệp tại Nhật Bản là phải tạo dựng và rèn ý thức trách nhiệm và tinh thần kỷ luật cá nhân cho họ. Như vậy, họ mới hòa nhập với xã hội Nhật Bản một cách tự nhiên và tốt đẹp đồng thời xóa dần hình ảnh xấu của một số người Việt trong mắt người Nhật.


Theo Nguyễn Tuấn Hải
VietNamNet