Ngày 13/2/1917, Pháp bắtgiữ Mata Hari do hoạt động gián điệp. Đại úy Pierre Bouchardon, một thẩmphán quân đội người mảnh khảnh, mắt nhỏ và tròn thường xuyên có thói quencắn mong tay nhiều lần thẩm vấn cô.
Với ông, cô đưa ra một bảnbáo cáo khá chân thực về lai lịch hơn là cách nói khéo ngoại lai cô cung cấpcho cử tọa. Cô thường lướt qua những sự việc ở đây và điều đó ghi cô vàolịch sử có vẻ mang một chút "đáng kính trọng" hơn là có được các cuộc hẹn hòvà những chi tiết không xác thực tương tự. Cô dứt khoát phủ nhận mình làđiệp viên hai mang. "Tôi vô tội", cô kiên quyết tuyên bố. "Ai đó đang chơitôi — cơ quan phản gián Pháp, là nơi tôi phục vụ và tôi chỉ hành động theochỉ thị".
|
Mata Hari |
Cô bị giam tại nhà tùSaint-Lazare trong khi chờ xét xử và Bouchardon thẩm vấn cô không dưới 17lần trước khi đương đầu với một hội đồng xét xử nhà binh thực sự. Nhà tùkhông có nhà tắm nên cách duy nhất cô có thể làm sạch mình là bằng chiếc bátnhỏ đựng nước thỉnh thoảng người ta đưa vào xà lim cho cô. Bản thân nơi nàyhết sức dơ dáy, điều đó gây khổ sở cho Mata Hari vốn dĩ sống xa hoa. Cô bịgiam biệt lập khỏi các tù nhân khác. Kể từ khi bị bắt cô không được phépviết thư cho Vadim. Cô không được phép thay quần áo sạch và chỉ được phépmỗi ngày 15 phút thể dục một mình ngoài trại giam.
Trong một thư khác, cô cầuxin, "Tôi van ngài đấy, hãy ngừng việc hành hạ tôi trong nhà tù này. Hệthống này làm cho tôi ngày càng yếu đi và xà lim đang khiến tôi phát điên.Tôi không thực hiện bất cứ hoạt động gián điệp nào ở Pháp ...Hãy cho tôiquyền tự do tạm thời. Đừng tra tấn tôi ở đây".
Cô viết một cách vô ích
Có một người khách được phéptới thăm cô đã tới thăm Mata Hari gần như hàng ngày. Ông là luật sư của cô,Edouard Clunet. Vị luật sư 74 tuổi này trước đây từng là người tình của MataHari và tiếp tục dành những tình cảm ấm áp cho cô. Ông đã xử lý các vấn đềliên quan tới luật pháp cho vũ công kiêm tình nhân chuyên nghiệp trong hơnmột thập niên. Tuy vậy, ông là một lựa chọn đáng thương để giải quyết vụhoạt này. Mặc dù tài năng trí tuệ của ông vẫn sắc bén dù ở tuổi thất thậpnhưng ông vẫn thiếu sự va chạm trong thực tế bào chữa trước tòa.
Việc bắt giữ Mata Hari vẫnđược giữ bí mật trong vài tháng và chỉ được tuyên bố công khai trước phiênxét xử ngày 24/7/1917. Một đám đông khổng lồ muốn gặp hình tượng sex nổitiếng. Họ kéo đến chật ních trong phòng chờ lớn và tràn cả ra đường phố.
Người tù có mái tóc sẫm màu,nước da ngăm đen, vận chiếc váy dài xanh xinh xắn và mang mũ cùng khăn đăngten trong mờ mềm mại rủ mặt và trùm xuống vai. Bất chấp cái nóng mùa hè, côvẫn đeo găng tay.
Trưởng công tố quận là AndréMornet, một trung úy trong quân đội Pháp. Vụ này được chuyển từ Bouchardoncho ông trước khi phiên xử chính thức bắt đầu.
Điều khiển phiên xử là trungtá Albert-Ernest Somprou. Sáu "hội thẩm" của tòa án binh sẽ quyết định sốphận của Mata.
Yêu cầu đầu tiên của ủy viêncông tố là tổ chức phiên xử "riêng" (trong bí mật) và niêm phong hồ sơ vĩnhviễn cho an ninh quốc gia. Somprou chấp nhận đề nghị và đám đông khổng lồ bịgiải tán khỏi phòng xử án.
Các thông điệp qua radio từquân đội Đức ở Madrid tới Berlin đều bị chặn đứng, Mornet nói với hội đồngxét xử. Nơi này nhận ra Mata Hari là điệp viên H 21 thuộc trung tâm tình báoCologne.
Năm nhân chứng được gọi tớiđể xác nhận những gì ủy viên công tố nói trong phiên mở màn. Dưới nguyên tắccủa tòa án quân đội thời kỳ đó, Clunet không thể chất vấn các nhân chứng củabên nguyên. Thậm chí, tai hại hơn, luật sư bào chữa không thể trực tiếp hỏicác nhân chứng của mình!
Chẳng có gì bất ngờ khi toàán binh đưa ra bản án với một người bị kết tội làm gián điệp cho phía thùđịch: "Hội đồng xét xử nhất trí kết án người mang tên Zelle, Marguérite,Gertrude, như đã đề cập trên đây với hình phạt tử hình”.
Mata Hari thực sự choáng vángkhi nghe tuyên án. Cô sững sờ như chết đứng. Trong thời gian chờ đợi thihành án, Mata Hari luôn hy vọng lệnh ân xá phút cuối nhưng đã thất vọng hoàntoàn. Cô tiếp tục lên cân do thức ăn có nhiều tinh bột trong tù và thiếu tậpluyện. Bức ảnh cuối cùng cho thấy cô vẫn đầy sức hấp dẫn cho dù mập mạpnhưng kiệt sức, lo âu và buồn bã.
Sự kết thúc đến với Mata Harisớm vào buổi sáng ngày 15/10/1917. Cô không được biết trước về thời gian thihành án tử hình bởi khi Pháp có án tử hình, sẽ được coi là nhân đạo hơn nếutử tù không biết ngày tận thế.
![]() |
Đại uý Bouchardon có nhiệm vụchỉ huy nhóm xử tử tới buồng giam của Mata Hari. Thậm chí sau khi bước chânhọ giậm mạnh xuống hành lang, họ vẫn thấy điệp viên bị kết án ngủ ngon lànhbởi bác sĩ đã tiêm cho cô thêm một liều an thần cô cần để ngủ được đêmtrước.
Khi Mata Hari nhúc nhích vàchớp mắt nhìn nhóm người bước vào. Bouchardon tuyên bố đầy kiên quyết:“Thỉnh cầu của cô đã bị bác bỏ. Giờ đền tội đã đến”.
"Không thể!" Mata Hari hétlên. "Không thể!"
Rồi Mata Hari dũng cảm đươngđầu với cái chết, bước đi với đầu ngẩng cao và từ chối đề nghị bịt mắt nhưthông lệ. Nữ tù nhân chứng kiến 12 tay súng chĩa vào cô. Cô thổi một nụ hônvào những kẻ sắp giết cô. Lệnh bắn được ban ra, những tay súng khai hoả vàcô ngã xuống.
Không ai tới nhận thi thể côvì thế xác cô được đưa tới một trường y để sinh viên ở đó nghiên cứu trênbàn giải phẫu.
Quả là một sự trùng hợp ngẫunhiên kỳ lạ và u uất, con gái Mata Hari, Non, cô bé trưởng thành không có mẹvà vóc dáng giống hệt mẹ cũng chết trẻ và đột ngột. Ở tuổi 21, khi cô địnhtới Dutch East Indies làm giáo viên thì đã từ giã cuộc sống vì đột quỵ ngayđêm trước chuyến đi xa.
Những năm sau này, Mata Hari,vũ công biến thành gái điếm cao cấp và vừa mới trở thành điệp viên đã trởthành huyền thoại. Cô được Greta Garbo, Marlene Dietrich, Sylvia Kristel, vàJeanne Moreau miêu tả sinh động qua các bộ phim điện ảnh. Một số người còncoi cô là “nữ điệp viên vĩ đại nhất”.
Theo An Huy
VTC new