Lời khen luôncó giá trị cao hơn bất cứ phần thưởng nào cha mẹ dành cho con cái. Nhưng cáchkhen chê của cha mẹ cũng ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách của con sau này.
Khen, chê đúng cách
Trẻ em thườngrất nhạy cảm, chính vì vậy, lời khen của bạn cần thật tâm thì mới có giá trị. Sựthật tâm đó thể hiện đầu tiên ở mức độ khen ngợi.
Nếu bạn cảmthấy hài lòng khi trẻ thu dọn xong những món đồ chơi một cách gọn gàng, bạn chỉnên khen: “Con làm việc giỏi lắm!” thay vì khen: “Con của mẹ thậttuyệt vời!”. Một lời khen ngẫu hứng và dễ dãi có tác hại không kém những lờichê bai quá mức.
 |
| Cha mẹ đừng nên tiết kiệm lời khen với con trẻ |
Trẻ cảm thấy để trở thành đứa con tuyệt vời khá dễ dàng và rấtkhó để tiếp nhận một lời nhận xét tiêu cực (dù đó là thực tế) nếu trẻ làm sai.Hãy cố gắng để trẻ nhìn thẳng vào bản chất của sự việc, bởi trong thực tế cuộcsống, để trở nên tuyệt vời trong mắt ai đó thật vô cùng gian nan và chẳng hềgiản đơn chút nào.
Việc khen khôngđúng chỗ sẽ làm trẻ có khuynh hướng trông mong mãi một lời khen cho một việc làmnào đó, bất kể điều đó có đáng được khen hay không. Thay vào đó, bạn cần pháttriển lòng tự tin và cảm giác hãnh diện của trẻ vì thành quả đạt được là dochính trẻ đã làm nên. Trẻ thường có tâm lý thích và rất vui sướng, hân hoan khiđược khen thưởng, đặc biệt ki trẻ biết bạn nhận ra giá trị và sự tài ba củamình. Vì thế, néu không cẩn thận bạn sẽ vô tình làm lu mờ niềm tin của trẻ khimỗi việc dù rất nhỏ cũng đều đưa trẻ lên "chín tầng mây".
Ngoài ra, nhữngcâu nói đơn giản như: "Cám ơn con đã phụ giúp mẹ" hoặc "Ba mẹ rất vuivẻ thành tích học tập của con"... luôn có những sức mạnh diệu kỳ. Chúng đồngthời góp phần làm tăng mối liên kết giữa các thành viên trong gia đình, tạo nênsự mật tiết giữa cha mẹ và con cái.
Hơn thế, sẽ là bí quyết mang lại sựthành công không chỉ riêng cho việc giáo dục trẻ, mà còn cho cả chính bản thânmình.
Những điều cần tránh
|
|
Khi bị chêbai quá nhiều, trẻ có thể phản ứng theo hai thái cực khác nhau. Có trẻ tỏ rachán nản vì nghĩ rằng cho dù có làm gì cha mẹ cũng chẳng hài lòng dẫn đếntrẻ thiếu tự tin. Lại có trẻ tuy vẫn cố ép mình để làm hài lòng cha mẹ nhưngđến một lúc nào đó, trẻ sẽ có phản ứng bùng phát do bị dồn nén bấy lâu nay.
Nhiều ông bố bàmẹ vẫn tiết kiệm lời khen, hào phóng lời chê với suy nghĩ như thế sẽ hạn chếthói tự kiêu, kích động lòng tự trọng để trẻ không ngừng cố gắng. Tuy nhiên,điều này đôi khi gây tác dụng ngược lại. Bên cạnh đó, việc trẻ thường xuyên bịcha mẹ chê bai, nhất là khi có sự hiện diện của người khác là điều tối kị.
Nếu bị chê baitrước bạn bè hậu quả sẽ càng tệ hơn. Trẻ có khuynh hướng xem như mình bị xúcphạm nặng nề, bị sỉ nhục và sinh lòng oán trách cả cha lẫn mẹ. Đồng thời, trẻ cóthể phản ứng lại một cách tiêu cực như cãi tay đôi với cha mẹ, đập phá đồ đạc,xé rách tập vở... tuỳ theo tính cách của từng đứa. Không ít trẻ bị đối xử nhưthế lâu ngày dần trở thành thói quen và lòng tự trọng cũng như sự tự tin của trẻbị bào mòn rất khó phát triển mai sau.
Theo Thục Uyên
Cha mẹ trẻ
