Mục tiêu hạ lãi suất “vào 10, ra 12” của Chính phủ đang ngày càng trở nênkhó thực hiện hơn khi khả năng kiểm soát lạm phát 8% có nguy cơ bị “vỡ kếhoạch”.
Méo mó vì đồng thuận
Theo ông Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, vừa qua cácngân hàng đã thực hiện đồng thuận đưa lãi suất huy động xuống 11%/năm đểtạo tiền đề hạ lãi vay. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng nhỏ sức cạnh tranhyếu vẫn duy trì ở mức cao hơn, bằng cách tặng quà, khuyến mãi. Đặc biệt,một vài ngân hàng phát hành giấy tờ có giá ngắn hạn dưới dạng kỳ phiếuvới lãi suất thưởng cao hơn mặt bằng chung.
“Đồng thuận khiến lãi suất đi trái với quy luật thị trường, điều tất yếudẫn tới tình trạng ngân hàng phải “lách” để tự cứu mình chứ không còn cáchnào khác”, ông Kiêm nói.
Điều đáng lo ngại hơn, theo ông Cao Sĩ Kiêm, chỉ số CPI của 10 tháng đãtăng 7,58%, gần bằng mục tiêu kiểm soát lạm phát cả năm là 8%. Nếu hạ lãisuất huy động sẽ khiến người gửi tiền e ngại, quay sang vàng và USD vì lãisuất của những tài sản này đang ngày càng tăng mạnh. Khi đó, nguồn vốn huyđộng của ngân hàng sụt giảm, càng gây khó khăn hơn cho mục tiêu hạ lãi suất,thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đồng quan điểm trên, bà Dương Thu Hương, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàngViệt Nam dự báo đến cuối năm lạm phát có thể sẽ tăng khoảng 9%. lãi suất huyđộng 11%/năm vẫn đảm bảo thực dương cho người gửi tiền. Nhưng nếu giá vàngcòn biến động bất thường, tỷ giá bất ổn... như thời gian qua thì mức lãisuất 11%/năm không đủ sức hấp dẫn người gửi.
“Nếu giá trị VND ngày càng chịu nhiều áp lực thì kế hoạch, lộ trình hạlãi suất sẽ khó thành hiện thực”, bà Hương nhận định.
![]() |
Mục tiêu hạ lãi suất đang khó thực hiện |
Tổng giám đốc một ngân hàng tại khu vực phía Nam thẳng thắn cho biết, hạlãi suất theo đồng thuận khiến nguồn vốn huy động của ngân hàng sụt giảmđáng kể. Theo kế hoạch sắp tới ngân hàng sẽ phát hành tiếp kỳ phiếu đợt 2khoảng 400-500 tỉ đồng, sau khi đã phát hành thành công 1.100 tỉ đồng đợt 1với lãi suất 11,2%/năm, để phục vụ cho nhu cầu đầu tư tín dụng, cho vay sảnxuất kinh doanh của các khách hàng.
Có thể thay đổi lộ trình “vào 10, ra 12”
Đường cong lãi suất bị nắn thẳng là hệ quả tất yếu khi Chính phủ cho phépthực hiện cơ chế lãi suất thỏa thuận nhưng lại rbuộc phải hạ lãi suất. Hậuquả, các ngân hàng giảm lãi suất huy động theo sự đồng thuận, nhưng lãi suấtcho vay mới chỉ có vài ngân hàng hạ xuống 11,5%/năm, và chỉ thuộc các lĩnhvực cần ưu tiên như xuất khẩu, doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Mục tiêu hạ lãi suất đang ngày càng xa khi Chính phủ vừa muốn đảm bảo mụctiêu tăng trưởng 6,5%, thông qua việc hạ lãi suất để tăng cung tín dụng ranền kinh tế, vừa muốn đảm bảo kiểm soát lạm phát ở mức thấp. Chính điều nàyđã khiến cho các doanh nghiệp và ngân hàng đang loay hoay như gà mắc tóc.
Theo ông Kiêm, lạm phát cao làm cho mục tiêu hạ lãi suất khó thực hiệnhơn vì giá đồng tiền được biểu hiện bởi chỉ số giá CPI. Chỉ số giá cao, đồngtiền bị mất giá, thì lãi suất không thể hạ.
Vì vậy, cần phải có những giải pháp để ngăn đà tăng của lạm phát, tạotiền đề các ngân hàng hạ lãi suất. Bên cạnh đó, ngân hàng Nhà nước cần “chiviện” cho các ngân hàng nhỏ, lực yếu tránh tình trạng các ngân hàng này nânglãi suất huy động bằng nhiều cách khác nhau.
Ông Kiêm kiến nghị, ngân hàng muốn giảm lãi suất phải giảm được chi phí,đồng thời ngân hàng Nhà nước hỗ trợ bằng cách cho họ sử dụng nghiệp vụ thịtrường mở như cho vay tái cấp vốn, tái chiết khấu đúng địa chỉ, liều lượnghợp lý.
Với sự thận trọng nhất định, bà Hương cho biết, hiện Hiệp hội ngân hàngđang “nghe ngóng” diễn biến thị trường. Nếu đến ngày 10/11, hoặc chậm nhất15/11, nguồn vốn huy động sụt giảm, trong bối cảnh lạm phát cao, giá vàngbấp bênh, tỷ giá bất ổn như vừa qua, hiệp hội sẽ ngồi lại với các thành viênkiến nghị xin phép cho điều chỉnh lộ trình “vào 10, ra 12” cho phù hợp vớiđiều kiện của nền kinh tế.
Theo Anh Vũ
Thanh Niên