Món ăn nghe tên đã thấy đạmbạc, khắc khổ. Dường như toàn những thứ đầu thừa đuôi thẹo, nào khổ qua đèo, nàoda heo. Món nhà nghèo, nhưng gắn liền kỷ niệm thời trai trẻ, nên nhớ hoài...
Đến bây giờ, tôi đã dùng thêm được nhiều món đắng, không như ngày xưa chỉ quanhquẩn khổ qua và rau đắng. Nhưng chắc không món nào ấn tượng với tôi bằng món khổqua đèo. Đắng mà ngon đến ngất ngư.
Nhà tôi ngày ấy ở một huyện xa thành phố. Sát bên là nhà cô bé Thủy hàng xóm,nghèo ơi là nghèo. Nhà em mùa nào thức nấy, trồng cây gì thì trên mâm có món rauấy, ngoài ra chẳng thấy thịt cá bao giờ. Có chăng là ít tép bạc nấu với bầu bícho ngọt.
![]() |
Nhưng ngày ấy, tôi lại thích lânla qua nhà em "ăn chực". Thực ra, tôi là bạn của anh Thủy. Nhưng tôi qua nhà emchơi, chưa hẳn vì thằng bạn ấy. Tôi thích nhìn em thơ thẩn ngoài vườn, tóc vànghoe cháy nắng, mặc bộ đồ bằng vải xoa chân gấu cứ quăn tít cả lên. Tôi thíchtheo hai anh em em đi tưới nước cho vồng khổ qua hơn là ở nhà coi ti vi hay nghecải lương. Tôi thích nhìn nụ cười em ngời lên ấm áp, đôi mắt trong veo nheo nheodưới nắng.
Đến mùa khổ qua, nhà em thườngtia bớt những trái khổ qua đèo, tôi cũng len lỏi giữa vồng khổ qua theo em "làmnông". Lá khổ qua rất "rậm", nhiều lông và ram ráp, cạ vào người thì xót thôirồi. Nhưng đọt khổ qua mà nấu canh cá rô thì ngọt, còn khổ qua đèo, hình như làmmón gì cũng ngon.
Hồi đầu, tôi chưa biết ăn khổ qua. Nhìn mâm cơm toàn khổ qua kho, khổ qua xào,tôi ngán ngẩm. Nhưng cắn răng ăn, vì chẳng hiểu sao ăn cơm "chực" luôn thích hơnăn cơm nhà, lại là ăn chực nhà em với món ăn do chính tay em nấu. Sau nào thìnghiền, nhất là món khổ qua đèo kho da heo. Nguyên liệu món ăn toàn những thứ rẻtiền, nhưng ngon đến lạ. Da heo được kho đến mềm nhừ, đổ nhựa cho món ăn hơi kẹolại. Khổ qua đèo để nguyên ruột, xắt lát, kho thật thấm, thấm cả vị béo của daheo, lại thêm ít ớt bột cay xè, chao ôi là ngon!
Ngày ấy tôi cứ ngỡ, rồi sẽ có ngày em nấu món khổ qua cho tôi ngay tại nhà tôi,không cần ăn da heo, sẽ có thịt ba chỉ cho em nấu đàng hoàng. Nhưng rồi tôi đivà xa em cũng từ đó.
Sau này, tôi cũng chỉ vợ tôi làm món khổ qua kho da heo. Vợ tôi thắc mắc, saokhông thay da heo bằng thịt thà ngon miệng mà không nhiều cholesterol. Tôi chỉnói rằng phải kho da heo mới đúng điệu.
Mà chắc là thế, khổ qua đèo phải kho da heo mới thành món. Ăn miếng khổ qua đèo,tôi lại nghe văng vẳng bên tai câu ca:
"Ầu ơi... Khổ qua xanh, khổ qua trắng, khổ qua mắc nắng khổ qua đèo. Anh cóthương em thì mần giấy giao kèo. Dù sanh, dù tử, dù nghèo em cũng theo"...
Theo Khánh Tùng
Món Ngon Việt Nam