Từ chuyện mua máy tính, đồnghồ đến thuê mặt bằng, mua căn hộ... người ta đều lấy USD để tính toán hoặc làmphương thức thanh toán. Nhiều chuyên gia cho rằng tình trạng đôla hóa ảnh hưởngnghiêm trọng đến nền kinh tế.

Có rất nhiều lý do giải thích choviệc buôn bán, giao dịch bằng USD, nhưng tất cả đều ngụ ý dùng USD sẽ có lợihơn.

Bất động sản bằng “đô”

“Chúng tôi đi coi cả thảy 4-5 cănnhà để thuê làm phòng giao dịch, tất cả đều được định giá thuê bằng USD. Cuốicùng chọn được một căn ở P.26, Q.Bình Thạnh, TP.HCM, giá thuê 1.400 USD/tháng,chủ nhà dứt khoát tính bằng đô!” - một doanh nhân kể. Các chủ cho thuê nhà chorằng phải định giá theo USD để phòng trường hợp tỉ giá tăng...

Chị Phương, người đang rao bánmột căn hộ Saigon Pearl (Topaz 2) với giá 2.000 USD/m², cho rằng phải bán căn hộnày bằng USD nhằm bảo toàn vốn, do trước đó chị đã mua bằng USD. Trên thị trườngbất động sản, phần lớn sản phẩm gắn mác “cao cấp” đều được rao bán hoặc cho thuêbằng USD một cách công khai.

Tại các trang thông tin về bấtđộng sản, các sản phẩm căn hộ như The Vista, The Estella, Saigon Pearl... nhiềungười không ngần ngại chào giá bằng USD.

Hiện tượng lạm dụng USD diễn rakhá phổ biến trên thị trường văn phòng cho thuê, từ các cao ốc văn phòng hạngsang như Bitexco Financial Tower, Vincom Tower... đến các cao ốc văn phòng hạngC cũng được chào giá thuê bằng USD.

Khổ vì đu theo USD
Một công ty du lịch (Q.1, TP.HCM) niêm yết giá tour bằng USD (Ảnh: Thuận Thắng)

Tại các báo cáo của một số côngty tư vấn bất động sản như CBRE, Savills..., thông tin về giá bán và cho thuêbất động sản đều được thể hiện bằng USD. Tương tự, các công ty kinh doanh gascho biết hợp đồng mua gas từ các nhà máy sản xuất trong nước như Dinh Cố hayDung Quất đều tính theo USD. Ngay trong công thức tính giá, USD cũng được dùngthay vì VND.

Tương tự, quản lý một cửa hàngbán xe thương hiệu Piaggio khẳng định dù trên hợp đồng có ghi hai loại tiền làUSD và VND nhưng quyết định giá bán vẫn theo USD.

Giám đốc một ngân hàng Hàn Quốc tại TP.HCM: Cần có chính sáchnghiêm khắc

Tôi xin chia sẻ một kinh nghiệm của Hàn Quốc. Đó là từ những năm 1970-1980, Chính phủ Hàn Quốc đã có chính sách bắt buộc người dân không được nắm giữ ngoại tệ mà phải bán cho ngân hàng. Tất cả các giao dịch buôn bán đều phải bằng đồng nội tệ. Ngay cả những người đi lao động ở nước ngoài khi gửi tiền về cũng phải đổi ra đồng nội tệ tại ngân hàng. Năm 1997-1998

khi khủng hoảng kinh tế xảy ra, nhà nước đã vận động được dân chúng bán vàng cho nhà nước. Từ khối lượng vàng này Hàn Quốc đã bán ra ngoài thu ngoại tệ về giúp phát triển kinh tế. Ngoài việc nêu cao tinh thần yêu nước, chính phủ còn thực thi chính sách nghiêm khắc để hạn chế tối đa hành vi găm giữ ngoại tệ.

L.N.M.

“Họ tính giá toàn bộ theo USD đểphòng khi có điều chỉnh tỉ giá, giá bán sẽ thay đổi theo một cách hợp lý, khỏiphải đàm phán lại...”, người quản lý này nói. Và theo quán tính đó, khi bán từngchiếc xe cho người tiêu dùng, dẫu phương thức thanh toán là VND nhưng các cửahàng đều đã quy đổi theo giá USD.

Ngay cả học phí tiếng Anh trẻ emcũng không thoát khỏi sự ảnh hưởng của USD. Chị Hồng, ngụ ở Q.Gò Vấp, kể học phícho chương trình học tiếng Anh tại Trung tâm Việt Mỹ tuy đóng bằng VND nhưngđược tính toán và quy đổi theo USD.

Sau đợt điều chỉnh tỉ giá vừarồi, mỗi khóa học hơn 300 USD của con chị phải đóng thêm 200.000 đồng. “Chỉ cáchmột đêm đóng tiền trễ, tôi phải đóng thêm khoản chênh lệch của tỉ giá USD mới”,chị Hồng nói.

Chẳng liên quan đến yếu tố nướcngoài nào nhưng một số điểm kinh doanh chăm sóc sắc đẹp (spa) cũng thản nhiênniêm yết giá bằng USD. Trung tâm làm đẹp White Lotus trên đường Phùng Khắc Khoan(Q.1) là ví dụ.

Tất cả những dịch vụ kể cả chươngtrình khuyến mãi, tặng thẻ thành viên đều được tính bằng USD. Thử tham khảo mộtchiêu tích lũy điểm tại đây: “Chương trình tích lũy điểm 10 USD tương đương với1 điểm. Khi tích lũy đủ 18 điểm, bạn sẽ được tặng 1 suất massage thư giãn toànthân trị giá 18 USD...”.

Và... hệ lụy

Nhiều người lâm vào cảnh dở khócdở cười vì sự lệ thuộc theo USD. Tháng 7-2009, anh L.Q.C. ký hợp đồng thuê mặtbằng kinh doanh quán cà phê trên đường Sư Vạn Hạnh (Q.10) với giá 1.000USD/tháng, tỉ giá 18.500 đồng/USD. Sau ba tháng số tiền anh C. phải trả thêm là1 triệu đồng vì tỉ giá tăng vọt lên 19.500 đồng/USD.

Một nỗi khổ nữa là hằng tháng anhC. phải mua USD ngoài thị trường chợ đen với giá 22.000 đồng/USD để thanh toánbằng tiền mặt 100% cho chủ nhà. Chỉ trong vòng một năm, riêng khoản tiền chi chomặt bằng anh phải bù thêm hơn 30 triệu đồng.

Các chuyên gia bất động sản chorằng các chủ đầu tư bất động sản thường viện rất nhiều lý do để niêm yết giá bánhoặc giá cho thuê bằng USD. Chẳng hạn nguồn vốn đầu tư là USD do dự án liêndoanh, liên kết với nước ngoài, chủ đầu tư phải tính toán việc bảo toàn vốn vàhiệu quả bằng USD...

Một chuyên gia khác cho rằng dođặc thù của lĩnh vực bất động sản, thời gian thanh toán của khách hàng khi muasản phẩm thường kéo dài 2-3 năm, hợp đồng cho thuê cũng có thời gian kéo dàitương tự, nên việc niêm yết bằng USD sẽ giúp chủ đầu tư ngăn ngừa rủi ro vềtrượt giá.

Theo ông Bùi Tiến Thắng - phótổng giám đốc Sacomreal, với việc định giá bán bằng USD, chủ đầu tư đã đạt đượcmục tiêu đẩy rủi ro về phía khách hàng. Trong rất nhiều trường hợp, hợp đồng muabán được chủ đầu tư ký với khách hàng thể hiện bằng VND, nhưng giá đã được quyếtbằng USD và giá này được làm cơ sở tính toán khoản tiền phải nộp trong các đợtthanh toán của khách hàng.

Do đó, khoản tiền thanh toán thựccủa khách hàng cho mỗi đợt có thể tăng lên rất nhiều dù tỉ lệ thanh toán theohợp đồng không thay đổi. Tương tự, trường hợp bất động sản cho thuê, khách hàngcũng là đối tượng chịu rủi ro khi giá cho thuê được tính bằng USD.

Theo L.N.M. - H.Đ. - N.B.
Tuổi trẻ