Không dừng lại làthua lỗ khi lấn sân viễn thông. Tuy nhiên, khoản lỗ có thể sẽ lớn hơnnếu tính đủ các chi phí mà 5 Tổng công ty Điện lực đã phải gánh hộ EVNTelecom.
Dấu không hết lỗ
Khác với các khoản chiđầu tư ngành ngoài khác của EVN, Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực(EVNTelecom) là trường hợp nổi bật nhất được đầu tư 100% vốn từ EVNnhưng thua lỗ nặng nề nhất.
Tính tới hết năm 2010,khoản vốn này đã lên tới 2.442 tỷ đồng, chiếm 4,88% vốn đầu tư của EVN.Tuy nhiên, con số thực tế sẽ còn lớn hơn nhiều vì đây là khoản chưa tínhđến vốn đầu tư của EVN vào lĩnh vực viễn thông tại các Tổng công ty điệnlực.
Trong khi đó, doanh thuvà lợi nhuận của EVN Telecom lại liên tục sụt giảm. Nếu như năm 2008,đơn vị này còn đạt doanh thu tới 3.705,6 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuếcòn đạt 93,8 tỷ tỷ đồng thì năm 2009, tình hình tài chính đã sa sútnghiêm trọng.
 |
Năm 2009 trong bối cảnhsuy giảm kinh tế nói chung, doanh thu của công ty này chỉ còn đạt3.004,4 tỷ đồng, giảm 19% so với năm 2008. Song, lợi nhuận trước thuếcòn giảm mạnh hơn, chỉ đạt vỏn vẹn 8,2 tỷ đồng, "thua" tới 92% so vớinăm trước.
Năm gần đây nhất 2010,theo Kiểm toán Nhà nước, EVN Telecom đã chuyển từ lãi sang lỗ hoàn toàn.Tổng doanh thu trong năm này chỉ là 2.120,6 tỷ đồng, giảm 42% so với năm2009. Quan trọng hơn, lợi nhuận trước thuế đang từ dương 8,3 tỷ đồng đãvề kết quả âm tới 1.057,7 tỷ đồng. Nhìn lại năm 2008, số lợi nhuận củaEVN Telecom có được chỉ bằng 1/11 của số lợi nhuận "âm" này.
EVN đầu tư 5 lĩnh vực làviễn thông, chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản với tổng vốnlà 4.551,4 tỷ đồng, chiếm 9,01%/vốn đầu tư và 4,13 %/Tổng nguồn vốn điềulệ của Công ty mẹ. Như vậy, với con số 2.442 tỷ đồng, EVN Telecom ngốnnhiều vốn ngành ngoài của EVN nhất, chiếm tới 53% tổng vốn đầu tư ngànhngoài của Tập đoàn này.
Ngược lại với sự ưu áinày, kết quả kinh doanh của EVN Telecom lại là sự thất bại vì chỉ mangvề thua lỗ.
Cơ quan Kiểm toán đánhgiá, các Tổng công ty điện lực đầu tư cơ sở hạ tầng mạng 2G choEVNTelecom thuê chưa đem lại hiệu quả, trong cơ cấu giá cho thuê thấphơn chi phí do không tính chi phí lãi vay và giãn thời gian khấu hao là15 năm, trong khi tài sản khấu hao thực tế là 10 năm.
Đẩy lỗ sang cáctổng công ty điện lực
Sự thua lỗ của một dự ánkinh doanh có thể do nhiều yếu tố khách quan về môi trường đầu tư, thịtrường, hoặc yếu tố chủ quan là dự báo sai tình hình... Tuy nhiên, việchô biến chi phí đầu vào của EVN Telecom thành chi phí kinh doanh của 5Tổng công ty điện lực thì thật khó hiểu.
Việc biến hóa này liênquan tới khoản chi phí thiết bị đầu cuối của EVN Telecom từ năm2006-2008. Tính tới 31/12/2009, tổng số chi phí thiết bị đầu cuối củaEVN Telecom đã là 1.868 tỷ đồng, song khoản này chỉ phân bổ cho chínhcông ty EVN Telecom 632 tỷ đồng.
Do thua lỗ, khó khăn tàichính, Hội đồng quản trị công ty mẹ EVN đã gỡ khó bằng cách giảm vốn tạiEVNTelecom, tăng vốn tại các công ty điện lực. Việc này thể hiện quaNghị quyết 135 của Hội đồng quản trị Công ty mẹ EVN ban hành ngày29/3/2010 về việc điều chỉnh cơ chế tài chính của hoạt động kinh doanhviễn thông va qua văn bản số 1827/EVN-TCKT của EVN ngày 25/5/2011, quyếtnghị điều chuyển toàn bộ giá trị còn lại của thiết bị đầu cuối mạng CDMAtừ EVNTelecom cho các Tổng công ty điện lực.
Tổng số chi phí "đầu vào"này lên tới 1.026 tỷ đồng, tương đương ½ khoản vốn đầu tư từ công ty mẹEVN vào viễn thông.
Trong đó, Tổng công tyĐiện lực miền Bắc gánh chi phí thiết bị đầu cuối lớn nhất là 378,2 tỷđồng, kế đến là Tổng công ty điện lực Miền Nam với việc gánh 325,36 tỷđồng, Tổng công ty điện lực miền Trung "nhận" 208,73 tỷ đồng. Hai Tổngcông ty điện lực Tp HCM và Hà Nội nhận khoản "trách nhiệm" thiết bị đầucuối thay cho EVN Telecom thấp nhất, lần lượt là 69,75 tỷ đồng và 44,908tỷ đồng.
Để hợp thức hóa việc điềuchuyển khoản chi phí trên, EVN Telecom phát hành hóa đơn ghi nợ cho cácTổng công ty điện lực, các Tổng công ty điện lực nhận nợ đồng thời hạchtoán giảm nợ phải trả, tăng vốn đầu tư của EVN tại đơn vị.
Sau đó, 5 Tổng công tynày đã phân bổ 241,17 tỷ đồng, hạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanhnăm 2010. Tổng công ty điện lực miền Nam là đơn vị đã hạch toán vào kếtquả kinh doanh khoản chi phí này ở mức lớn nhất lên tới 107,84 tỷ đồng.
Mặc dù, việc phân bổ chiphí trên được các Tổng Công ty điện lực hạch toán riêng vào chi phí viễnthông, không hạch toán vào giá thành phân phối điện nên không ảnh hưởngđến giá thành điện nhưng đã ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của các đơnvị.
Theo cơ quan kiểm toán,thực chất điều chuyển chi phí thiết bị đầu cuối 1.026 tỷ đồng chính làviệc chuyển lỗ từ trách nhiệm của EVNTelecom sang các Tổng công ty điệnlực.
Chưa kể, các văn bản banhành của EVN về vấn đề này chưa hợp lý. Cơ quan Kiểm toán khẳng định,việc điều chuyển tăng vốn, giảm vốn giữa EVNTelecom và các Tổng công tyđiện lực theo Quyết định số 323A/QĐ-EVN ngày 31/3/2010 không bằng tiềnhay tài sản và không theo hình thức thanh toán là không tuân thủ Quy chếQuản lý tài chính năm 2006 và Điều lệ tổ chức và hoạt động của EVN năm2007.
Văn bản số 1827/EVN-TCKTngày 27/5/2011 chướng dẫn các Tổng công ty điện lực và EVN Telecom hạchtoán, phát hành hóa đơn trên nguyên tắc thanh toáa cũng là chưa hợp lývì giá trị hiệu lực của văn bản lại quy định hồi tố lại đối với các chiphí hỗ trợ thiết bị đầu cuối từ năm 2006-2008.
Vì vậy, Kiểm toán Nhànước không chấp nhận việc phân bổ 241 tỷ đồng chi phí hỗ trợ thiết bịđầu cuối của EVN Telecom vào kết quả kinh doanh của các Tổng công tyđiện lực như vậy.
Ngoài những rích rắctrong chuyện đẩy trách nhiệm từ EVN Telecom sang các công ty điện lực,các quy định về phân chia kết quả kinh doanh viễn thông cũng không nhấtquán, quy chế tài chính kinh doanh viễn thông thay đổi liên tục.
TheoVef
