Người Việt cổ trong việc xây dựng nhà ở luôn đề caotính chân thực, giản dị và mực thước, Bởi vậy gỗ luôn được để mộc (hoặc sơn phủrất hạn chế). Do vậy, một ngôi nhà gỗ là sản phẩm hoàn toàn của tự nhiên. Nhưngvới việc sử dụng gỗ tự nhiên ngày càng đắt đỏ, các loại gỗ công nghiệp được coilà giải pháp mang tính hiệu quả: vừa tiết kiệm được tiền, vừa làm hài lòng nhữnggia chủ phương Đông ưa tính Mộc.
![]() |
Việc kết hợp gỗ công nghiệp vớiphong cách hiện đại (contemporary style) mang lại một vẻ đẹp đương đại cho ngôinhà - hiện đại và tối giản. Từ những vật dụng như ghế ngồi, bình hoa, bát ăn...được làm từ gỗ đều mang lại nét duyên dáng cho căn nhà. Phong cách giản dị củacontemporary style với những đường thẳng và chạm khắc chi tiết nghệ
Nét đẹp của tự nhiên
So với gỗ công nghiệp (gỗ nhântạo), gỗ tự nhiên có ưu điểm về độ bóng đẹp. Những ngôi nhà sử dụng gỗ tự nhiêncàng dùng càng khiến cho gia chủ thích thú. Tuy nhiên, với giá thành cao hơnhẳn, gỗ tự nhiên hiện nay có thể coi là một "mặt hàng" sang trọng. Có rất nhiềuloại gỗ tự nhiên thích hợp để thiết kế nội thất như: sồi, xoan đào. Tốt hơn nữalà gụ, trắc , cẩm lai, mun đen, mun sọc...Tuy nhiên, những loại gỗ này khá hiếmvà giá thành cao. Vì thế, gỗ tự nhiên có thể coi là loại chất liệu "vương giả".Thêm vào đó, việc sử dụng gỗ tự nhiên cũng đòi hỏi sự am hiểu và khôn khéo.
Với từng góc nội thất, từng vậtdụng lại yêu cầu phải sử dụng một loại gỗ riêng để đảm bảo độ bền đẹp và côngnăng tốt. Gỗ pơ mu có mùi thơm đặc biệt, tốt cho sức khoẻ và nhất là có thể giúptránh được muỗi và côn trùng, không bị mối mọt phá hoại vì thế nó rất phù hợpnếu được làm giường ngủ hoặc những đồ nột thất trong phòng ngủ.
Nhưng với đồ gỗtrong bếp lại yêu cầu phải chịu được nhiệt độ cao, chịu nước và độ bền tốt thìgỗ dổi, xoan và nhất là giáng hương lại tỏ ra thích hợp. Một loại gỗ rất được ưachuộng ở Việt Nam và đứng hàng thứ nhất trong mọi lựa chọn về gỗ tự nhiên làlim. Loại gỗ này cứng, chắc và nặng, không có mối mọt vì thế rất thích hợp choviệc làm nội thất. Tuy nhiên, nếu được dùng làm đồ gia dụng thì đó là một sailầm bởi gỗ lim độc, không tốt cho sức khoẻ.
Những biến thể của gỗ
Các loại gỗ "nhân tạo" như gỗ dánveneer, gỗ ghép, ván ép, tấm MDF, HDF, Okal...được coi là giải pháp để ngườitiêu dùng vẫn mua được sản phẩm gỗ tốt và giá chỉ rẻ bằng phân nửa gỗ tự nhiên.Và đó cũng chính là lý do lớn khiến gỗ nhân tạo đang dần thay thế gỗ tự nhiêntrong những ngôi nhà Việt.
Gọi là "gỗ nhân tạo" nhưng thựcra những loại gỗ này cũng hết sức "tự nhiên". Từ những cây gỗ tự nhiên đượckhai thác trong nước hay nhập khẩu (với đủ chủng loại sồi, căm xe, xoan đào...)đều có thể đem lạng mỏng chỉ vài li để dán lên các mặt ván như ván ép, MDF, HDF,Okal, ván gỗ ghép và tạo ra những sản phẩm gỗ "gần như thật".
![]() | ![]() |
Nếu ván MDF hay HDF chủ yếu sửdụng cây cao su nghiền ra, tấm sấy và ép lại thành tấm, đây là loại thông dụngđể dáng tấm ván lạng veneer lên, thì còn có một chất liệu khác có tính đột pháhơn là gỗ ghép. Dạng gỗ này tận thu tốt gỗ vụn thái ra trong quá trình chế biếngỗ tự nhiên, làm cho giá thành rẻ mà vẫn bền chắc như gỗ tự nhiên và độ bền chắccũng không thua kém là mấy.
Do được xử lý công nghệ cao nên các loại gỗ này còncó khả năng chống mối mọt - một tính chất chỉ có ở những loại gỗ tự nhiên rấttốt. Từ những nguyên liệu gỗ nhân tạo kể trên nên có thể chế tác muôn hình muônvẻ cho đồ gỗ, trang trí nội thất…từ môtíp cổ điển cho đến phong cách đương đại.Chính nét đẹp đặc trưng, sự thân quen của gỗ mà thị trường còn hàng loạt cácchất liệu khác “phóng tác” dựa trên sắc màu và vân của gỗ như gạch gỗ (ceramic,granite), gạch nhựa gỗ, tranh gỗ bằng foam (xốp), giấy dán gỗ, thảm nhựa gỗ…
Khắc phục nhược điểm của gỗ
Điều dễ nhận thấy nhất về ưu điểmcủa gỗ là tính thẩm mỹ, mà cụ thể là vẻ đẹp tự nhiên của nó. Tuy nhiên, do nhữngtính chất có thể gọi là nhược điểm như co giãn, cong vênh..., nên trong qúatrình sử dụng gỗ, gia chủ cũng sẽ gặp nhiều phiền phức. Nếu hiểu rõ những thuộctình của gỗ, người ta có thể khai thác tối đa hiệu của sử dụng vật liệu tự nhiênqúy hiếm này.
![]() |
Gỗ có ba đặc điểm dẻo dai, giãnnở và ở sự liên kết vững vàng. Để dùng gỗ một cách tốt nhất phải hiểu rõ cội rễvà nắm rõ bản chất gỗ khi ứng dụng. Hiểu được điều này tất yếu phải nắm đượctính chất gỗ từ nguyên dạng cây xanh. Dù là gỗ tự nhiên hay gỗ nhân tạo, điềutiên quyết khi quyết định sử dụng gỗ là phải xác định rõ mục đích.
Mỗi loại gỗcó ưu, nhược điểm khác nhau, và nếu được sử dụng hợp lý sẽ giúp tăng tuổi thọ.Ví như đối với những loại gỗ tự nhiên có thể chịu được nước, nên ưu tiên sử dụngtrong môi trường nước. Và ngược lại, những loại gỗ cứng nên dùng ở nơi thường cóva đập.
Ở Việt Nam, điều kiện khí hậunóng ẩm, hanh khô nên khả năng co giãn của gỗ thường xảy ra, Gỗ còn có thể bịnứt, mối mọt, cong vênh hoặc mục nát theo thời gian. Bởi vậy, việc bảo vệ và gìngiữ được những sản phẩm gỗ là công việc không đơn giản. Việc gia công không tốtsẽ làm phản tác dụng của gỗ. Khi gỗ bộc lộ những nhược điểm như nhạy cảm vớithời tiết, biến dạng, cong vênh, co ngót hay nứt nẻ…thì cách khắc phục là giacông tốt, lựa chọn không sử dụng phù hợp với tính chất của gỗ.
Theo Hải Vân – Trà Sơn
TV&TD