Cựu chủ tịch Cục Dự trữ Liênbang Mỹ (FED), Alan Greenspan nhận định, thâm hụt ngân sách của Mỹ hiện ở mứchết sức nguy hiểm và chính quyền liên bang cần cắt giảm chi tiêu.
"Chúng ta đang tham gia một cuộc chơi nguy hiểm. Nợ chính phủ năng chóng mặt",ông nói trong một hội nghị mới đây tại New York về vấn đề tiền tệ. Theo ông, cáccông ty Mỹ có thể hạn chế đầu tư. Sự đầu tư yếu kém của doanh nghiệp vào thiếtbị, vốn, tài sản cố định là một trong những yếu tố quan trọng, cản trở đà phụchồi của kinh tế Mỹ.
Cựu chủ tịch FED cho rằng, Mỹ cần điều chỉnh chính sách tài khóa. Theo ông, nếuFED quyết định áp dụng chương trình nới lỏng định lượng lần 2 (QE2), thì chươngtrình có khả năng vẫn không đủ để giúp dòng tiền vận động và kích thích kinh tếMỹ tăng trưởng.
Tuy nhiên, theo ước tính sơ bộ của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ, thâm hụtngân sách liên bang năm tài khóa 2010 kết thúc ngày 30/9, đứng ở mức gần1.300 tỷ USD, chiếm 8,9% GDP. Năm 2009, con số này ở mức 1.400 tỷ USD,chiếm 10% GDP.
Như vậy, thâm hụt ngân sách Mỹ trong năm tài chính 2010 thấp hơn khoảng 125 tỷUSD so với năm ngoái. Nguyên nhân có sự hạ nhiệt này là do lợi nhuận của FED vàthuế thu nhập doanh nghiệp tăng trong khi chi tiêu giảm.
Trong đó, thuế thu nhập doanh nghiệp tăng 53 tỷ USD. Lợi nhuận mà FED đóng gópcho Bộ Tài chính cũng tăng 42 tỷ USD. Ngược lại, tổng mức chi tiêu chính phủ thuhẹp nhờ chi phí dành cho Chương trình Giải trừ Tài sản xấu (TARP) vừa kết thúc,các khoản chi cho Fannie Mae và Freddie Mac cũng như FDIC giảm bớt.
Số tiền tiết kiệm được từ các chương trình trên đã giúp bù đắp cho sự gia tăngchi tiêu dành cho trợ cấp thất nghiệp, giáo dục, cứu trợ cho các bang và cácđiều khoản trong Đạo luật phục hồi năm 2009. Riêng chi phí cho trợ cấp thấtnghiệp đã tăng tới 34% do tỷ lệ thất nghiệp cao.
Vấn đề tiền tệ lại căng như dây đàn. Trong khi nhận định đồng Nhân dân tệ củaTrung Quốc bị định giá thấp, Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)Dominique Strauss-Kahn đã tỏ ra lo ngại về khả năng các quốc gia đã bắt đầu coitiền tệ là "mộtthứ vũ khí".
![]() |
Nợ công của Mỹ hiện ở mức cao |
Ông Strauss-Kahn nêu rõ, sự chuyển dịch dòng vốn và tăng trưởng về phía TrungQuốc và các thị trường mới nổi đang phát triển nhanh có nghĩa là đồng tiền củahọ sẽ tăng giá một cách tự nhiên, còn đi ngược xu hướng này trong trung hạn sẽkhông mang lại tác dụng gì.
Theo Giám đốc điều hành IMF, sự phối hợp toàn cầu "đang giảm xuống" sau khủnghoảng tài chính và có nguy cơ xảy ra “chiến tranh tiền tệ”. Việc hợp tác toàncầu giảm là một mối đe dọa, vì với những vấn đề mang tính toàn cầu, không mộtnước nào có thể tự giải quyết.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nga Dmitry Pankin, các nước BRIC(Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc) coi những động thái hiện nay liên quan tới cácđồng tiền ở các thị trường mới nổi là một vấn đề sâu sắc hơn, khôngthể giải quyết bằng cách thảnổi.
"Tỷ giá hối đoái là kết quả của một tiến trình sâu sắc hơn: xu hướng tiết kiệm,đầu tư, môi trường đầu tư của một quốc gia, mức độ nhu cầu", ông nói. Ông chobiết thêm, việc cho phép thả nổi đồng nội tệ của các nước BRIC sẽ không giảiquyết được mọi vấn đề.
"Việc thả nổi tiền tệ không phải là lối thoát, nó không phải là liều thuốc dànhcho tất cả chứng bệnh", tờ Economic Times dẫn lời Thứ trưởng Pankin cho hay.
Trong một diễn biến khác, Mỹvà Nhật Bản đang lo ngại vềnhững tác động mà Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Hàn Quốc với Liên minhchâu Âu (EU) có thể mang lại cho họ.
Tờ Japan Times cho rằng, FTA Hàn Quốc - EU có thể ảnh hưởng tiêu cực tới cáclĩnh vực công nghiệp chủ chốt như: xe hơi và đồ điện gia dụng do các công tyNhật Bản đang cạnh tranh quyết liệt với giới doanh nghiệp Hàn Quốc tại thịtrường châu Âu.
Báo Hàn Quốc Chosun Ilbo dẫn lời đánh giá của các nhà kinh tế cho rằng, FTA EU -Hàn Quốc được coi là “chìa khóa” mở cánh cửa cho Hàn Quốc vào thị trường rộnglớn ở châu Âu, đồng thời cũng mang lại cho các doanh nghiệp châu Âu cơ hội đầutư và tìm kiếm thị trường ở Hàn Quốc.
Giới nghị sĩ Mỹ ngay lập tức hối thúc Quốc hội sớm phê chuẩn FTA với Hàn Quốc.Ủy ban Tài chính và Thuế vụ của Hạ viện Mỹ lo ngại rằng, giới xuất khẩu và laođộng Mỹ sẽ bị tụt hậu do Hàn Quốc và EU ký FTA song phương. Do đó, nếuWashington không giải quyết vấn đề nhập khẩu thịt bò Mỹ và xe hơi đối với Seoulnhanh thì EU sẽ chiếm ưu thế và qua mặt Mỹ tại Hàn Quốc.
Theo nhận định của Viện nghiên cứu kinh tế châu Á, thuộc Cơ quan xúc tiến thươngmại Nhật Bản, Nhật Bản sẽ phải nhường lại thị trường xuất khẩu với tổng giá trịkhoảng 3 tỷ USD/năm cho Hàn Quốc khi FTA Hàn - EU có hiệu lực.
Nội các Nhật Bản hôm qua đã chính thức phê chuẩn gói kích thích trị giá 5.050tỷ Yên (tương đương 61,3 tỷUSD), nhiều hơn so với với dự định ban đầu. Mục tiêu của gói kích thích này làthúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải quyết tình trạng giảm phát và ngăn chặn đàleo thang mạnh của đồng Yên.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nhật Bản Yoshihiko Noda cam kết, chính phủ nước này sẽ có“hành động quyết đoán, bao gồm cả việc can thiệp, nếu cần thiết” để kiềm chế đàtăng giá của đồng nội tệ sau khi đồng USD rớt xuống mức thấp nhất trong 15 nămqua so với đồng Yên.
Theo Vinh Nguyên
VnEconomy