Kinh tế toàn cầu vẫn tranh tối tranh sáng

Hôm qua, phátbiểu trước Ủy bankinh tế liên hợp của Quốc hội Mỹ, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ(FED) Ben Bernanke cảnh báo rằng, việc các nhà lập pháp Mỹ chống lại nhữngquyết định ngân sách có thể làm chậm đà hồi phục. Theo ông, FED chuẩn bị cóthêm hành động để thúc đẩy kinh tế hồi phục mạnh mẽ hơn, song song với việcổn định thị trường giá cả.

Ông Bernanke cho rằng, trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng việc làm yếu làmgiảm niềm tin của người tiêu dùng, các nhà lập pháp không nên cắt giảm chitiêu quá nhanh trong ngắn hạn ngay cả khi họ gặp khó khăn trong việc cắtgiảm thâm hụt trong dài hạn. Việc thắt chặt hầu bao của Chính phủ Mỹ có thểkéo lùi đáng kể nền kinh tế lớn nhất thế giới này.

Theo Chủ tịch FED, tình hình tài chính châu Âu đang chứa đựng những bất ổn,liên tục đe dọa tăng trưởng kinh tế Mỹ, làm cho các hộ gia đình và doanhnghiệp mất niềm tin. Thêm vào đó, sự đi xuống của thị trường nhà đất cũngnhư các biện pháp thắt chặt tín dụng đã khiến tăng trưởng bị chặn đứng. Ôngcho biết không thấy nhiều triển vọng thị trường lao động sẽ sớm được cảithiện.

Cùng ngày, Pháp và Bỉ cũng vào cuộc "giải cứu" ngân hàng Dexia liên doanhgiữa 2 nước sau khi Moody"s cảnh báo ngân hàng này có thể trở thành định chếtài chính lớn đầu tiên ở châu Âu bị phá sản kể từ khi bùng nổ cuộc khủnghoảng nợ công. Theo đó, hai chính phủ quyết định phối hợp với ngân hàngtrung ương 2 nước này thực hiện các bước đi cần thiết, bảo vệ các khách hàngvà chủ nợ của Dexia.

Trong đó, Paris và Brussels sẽ bảo lãnh cho bất kỳ nguồn tài chính nào màDexia huy động được. Bộ trưởng Bộ Tài chính Pháp cho biết kế hoạch giải cứutương đương số tiền bảo lãnh vỡ nợ trị giá 6,4 tỷ Euro mà Dexia nhận đượchồi năm 2008. Bộ trưởng Bộ Tài chính Bỉ cũng xác nhận một trong những sự lựachọn là thành lập "ngân hàng nợ khó đòi" để tiếp nhận những khoản nợ rủi ronhất của Dexia.

Những yếu tố không rõ ràng đang ảnh hưởng xấu tới thị trường hàng hóa các loại, như vàng (Ảnh: AP)

Thông báo sau cuộc họpkhẩn cấp kéo dài 6 tiếng ngày 3/10 của Ban lãnh đạo Dexia cho biết,khủng hoảng nợ công diễn biến xấu đi và những căng thẳng trên thị trườngliên ngân hàng buộc Dexia phải thúc đẩy kế hoạch cơ cấu lại, công bốtháng 5 vừa qua. Tuy nhiên, quy mô danh mục các tài sản không thuộc tầmchiến lược đang gây trở ngại cho kế hoạch này.

Người đứng đầu liên đoàn khu vực tài chính của Bỉ Jean-Michel Cappoencho biết theo thông tin mà liên đoàn này nhận được sau cuộc họp của Banlãnh đạo Dexia, toàn bộ ngân hàng này sẽ được rao bán. Ngay sau khi cótin Dexia có nguy cơ phá sản, cổ phiếu của ngân hàng này đã mất giá hơn37% đầu phiên giao dịch cùng ngày, sau đó chỉ giảm 20%.

Tuy nhiên, những thông tin đáng chú ý trên mới chỉ dừng lại ở nhữngtuyên bố, mà chưa có hành động nào cụ thể được thực hiện, trong khi nhàđầu tư đã quá chán ngán với những lời hứa suông. Bởi vậy, các thị trườnghàng hóa phiên giao dịch đêm qua chủ yếu diễn biến theo các yếu tố kỹthuật, thay vì chịu ảnh hưởng từ các động thái kinh tế.

Cụ thể, tại Mỹ, lực cầu bắt đáy những cổ phiếu rớt giá thảm hại trongcác phiên trước đã giúp khối lượng giao dịch bùng nổ với hơn 13 tỷ cổphiếu được chuyển nhượng trên toàn thị trường, đồng thời nâng các chỉ sốchính hồi phục mạnh. Trong đó, Dow Jones tăng 1,44%, lên 10.808,71 điểm.Chỉ số S&P tăng 2,25%, lên 1.123,95 điểm và Nasdaq Composite tiến 2,95%,lên 2.404,82 điểm.

Trong khi đó, động thái hạ bậc tín nhiệm Italy của Moody"s lại là mộthành động thực tế và dự kiến sẽ phản ánh trực tiếp lên giá trị giao dịchcủa các thị trường hàng hóa. Đây là lần đầu tiên trong gần hai thập kỷqua, tổ chức định mức tín nhiệm này hạ bậc tín dụng của Italy, do longại chính phủ nước này sẽ phải vật lộn để cắt giảm khoản nợ công lớnthứ hai tại Khu vực đồng Euro.

Cụ thể, Moody"s hạ 3 bậc xếp hạng tín nhiệm của Italy từ Aa2 xuống A2với triển vọng tiêu cực. Trước đó, hôm 20/9, Standard & Poor"s (S&P)cũng hạ xếp hạng tín nhiệm của Italy lần đầu tiên trong 5 năm.

Tháng trước, Italy phê chuẩn kế hoạch cắt giảm thâm hụt ngân sách trịgiá 54 tỷ Euro nhằm cân bằng hoạt động chi tiêu tài chính năm 2013, từđó thuyết phục Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) mua trái phiếu nướcnày. Việc mua trái phiếu đã giúp giảm lợi suất khoảng 1% nhưng chi phívay mượn của Italy vẫn đứng gần các mức cao kỷ lục vì ảnh hưởng từ cuộckhủng hoảng nợ trong khu vực.

Chính bởi "tâm lý mong manh của thị trường cho thấy chi phí tài trợ vốnvà rủi ro trong việc cấp vốn cho Italy sẽ gia tăng đáng kể. Dù các chínhsách trong thời gian tới của Khu vực đồng Euro có thể làm giảm mối quanngại của nhà đầu tư và bình ổn thị trường cấp vốn nhưng điều ngược lạicũng có thể xảy ra", tổ chức định mức tín nhiệm Moody"s cho biết trongthông báo.

Một thông tin khác cũng đang khiến giới đầu tư bất an là hoạt động sảnxuất toàn cầu trong tháng 9 vừa qua đã sụt giảm lần đầu tiên kể từ năm2009, làm gia tăng mối lo ngại về một cuộc suy thoái kinh tế khác bấtchấp sự hồi phục vừa phải ở Mỹ. Cụ thể, chỉ số quản lý sức mua (PMI) doJPMorgan cùng với các tổ chức nghiên cứu khác tập hợp, đã giảm xuống49,9 điểm so với 50,2 điểm của tháng 8.

Lần đầu tiên kể từ tháng 6 năm 2009, chỉ số này giảm xuống dưới ngưỡng50, dấu hiệu mà nhà phân tích David Hensley thuộc JPMorgan cho rằng "chỉra sự tăng trưởng yếu hoặc khả năng sụt giảm về sản lượng công nghiệptrong vài tháng tới". Ngoài ra, sự tăng trưởng không đồng nhất ở châuÂu, châu Á và một số nền kinh tế lớn khác đã dấy lên những nghi ngờ vềsự hồi phục kinh tế bền vững.

Ở châu Âu và châu Á, hoạt động tại các nhà máy đã giảm xuống những mứcthấp kỷ lục kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008 do nhu cầu xuất khẩusuy yếu. Chỉ số PMI của Markit, đánh giá sự thay đổi trong hoạt động củahàng nghìn nhà máy ở Khu vực đồng Euro cũng đã giảm xuống 48,5 trongtháng 9 từ mức 49,0 của tháng 8. Đây là tháng thứ hai liên tiếp PMI củakhu vực này dưới ngưỡng 50.

Những bằng chứng gia tăng về sự suy yếu kinh tế Khu vực đồng Euro đãkhiến một số nhà phân tích dự đoán rằng Ngân hàng Trung ương châu Âu(ECB) sẽ cắt giảm lãi suất vào cuộc họp hôm 6/10 tới. Trong khi ở châuÁ, số đơn hàng xuất khẩu giảm kể từ giữa mùa hè do cuộc khủng hoảng ởEurozone và sự tăng trưởng chậm lại của kinh tế Mỹ.

Tuy nhiên, Viện Quản lý Nguồn cung của Mỹ cho biết chỉ số hoạt động củacác nhà máy trên toàn quốc được Viện này thu thập lại tăng nhẹ từ mức50,6 của tháng 8 lên 51,6 trong tháng 9, trong khi PMI của Canada tăngtừ 54,9 lên 55,05. Hoạt động chế tạo của Trung Quốc cũng tăng do cácdoanh nghiệp chuẩn bị cho đợt nghỉ Quốc khánh, nhưng thấp hơn mức tăngtrung bình.

Một yếu tố khác cũng tác động không ít tới trạng thái tâm lý của giớiđầu cơ hàng hóa là việc Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat) tuyên bốrằng, khủng hoảng kinh tế đã làm cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME)châu Âu khó vay vốn ngân hàng. Trong giai đoạn 2007 - 2010, tỷ lệ yêucầu vay vốn tín dụng của các SME bị từ chối đã gia tăng ở 19/20 nướcthành viên có các chỉ số được theo dõi.

Theo số liệu được công bố, tỷ lệ các khoản vay tín dụng bị từ chối tăngmạnh nhất tại Bulgari (từ 3% vào năm 2007 lên 36% vào năm 2010), tiếpđến là Ireland (từ 1% lên 27%) và Latvia (từ 4% lên 26%). Duy nhất chỉcó Thụy Điển, tỷ lệ này giảm, từ 9% xuống còn 6%. Tuy nhiên, trong 2010tỷ lệ các SME được cho vay toàn bộ giảm nhưng vay từng phần lại tăng ởtất cả các nước thành viên.

Theo VnEconomy