Cha mẹ nên dạy con phòng chống bị xâm hại tình dục từ 3 tuổi

TS Vũ Thu Hương cho rằng cha mẹ cần dạy con phòng chống xâm hại tình dục từ 3 tuổi. Theo chuyên gia tâm lý Hòa An, nếu con bị xâm hại, người lớn nên nói rõ trẻ không có lỗi.

Cách đây tròn một năm, dư luận căm phẫn với vụ người đàn ông 60 tuổi xâm hại tình dục trẻ em ở Vũng Tàu. Trường hợp khác, bé gái 7 tuổi bị xâm hại tình dục ở Sài Gòn ngay trong lớp học. 

Năm nay, sự việc đau lòng lại xảy ra ở Hà Nội, khi Công an huyện Hoài Đức đang tạm giữ một thầy giáo bị phụ huynh tố có hành vi xâm hại 9 học sinh lớp 3.

Cần dạy trẻ phòng chống xâm hại tình dục

TS Vũ Thu Hương - khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội - khẳng định giáo viên dâm ô hàng loạt học sinh tiểu học là không thể tha thứ, phải đuổi ra khỏi ngành. 

TS Vũ Thu Hương - khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội. Ảnh: NVCC.

"Thời điểm này năm ngoái các lớp học hướng dẫn trẻ phòng tránh xâm hại tình dục được sự hưởng ứng đông đảo dư luận, thu hút hàng trăm người học, thì năm nay đã 'nguội' đi nhiều", TS Hương nói.

Nữ tiến sĩ thông tin nhiều phụ huynh không nghĩ rằng việc dạy kỹ năng phòng chống xâm hại cần lặp đi lặp lại nhiều lần để tạo phản xạ. Một số phụ huynh bây giờ chỉ học theo tâm lý phong trào, rồi tự hào mình đi đúng hướng. 

Cụ thể, cha mẹ cần dạy con từ 3 tuổi về cách phòng chống xâm hại tình dục theo khả năng tiếp nhận của trẻ.

Các nội dung cần dạy là con muốn ra khỏi nhà cần xin phép người lớn. Cha mẹ nhờ ai đón hộ nên có “mật mã” để trao đổi với trẻ, tránh bắt cóc.

Bố mẹ dặn trẻ tuyệt đối không nhận quà của người lạ. Nếu ai ngỏ ý nhờ giúp đỡ, trẻ phải chạy đi báo người lớn, công an, cảnh sát vì bản thân không đủ khả năng làm việc này.

Phụ huynh cũng lưu ý các con học thuộc số điện thoại của người thân; không nên tò mò tụ tập tại những nơi công cộng; đi chơi cùng nhóm bạn 3-4 người; không đi một mình khi trời tối...

Bố mẹ luôn nhắc con tuyệt đối không cho ai động vào phần kín của mình. Khi thấy ai đó khả nghi đi theo, các con lập tức đi về phía chú công an (nếu có) nhờ đưa về nhà. Nếu không có chú công an, con chọn một bác phụ nữ già nhất, trông dáng vẻ đang đi chợ để đến gần hỏi han. Kẻ xấu sẽ tưởng trẻ gặp người nhà và bỏ đi.

Trẻ bị ai đó bắt thì không nên hét “cứu con với” mà hét “cháy nhà” sau đó vùng bỏ chạy.

Bố mẹ cần tập luyện cho con dưới tình huống giả thiết các con sẽ làm gì khi gặp kẻ xấu, thay vì dọa dẫm trẻ về nguy cơ xâm hại, với tinh thần để học sinh vui vẻ tập luyện với tâm lý thoải mái. 

Trên thực tế, người Việt Nam có thói quen xấu khi coi trẻ em như đồ chơi. Họ thường khoe, trêu ghẹo, cấu véo cơ thể của trẻ và coi đó là hành động bình thường.

Tuy nhiên, ở góc độ nào đó, đây chính là xâm hại. Hành động này thường xuyên khiến trẻ không thể phân biệt tốt - xấu, nhầm lẫn là biểu hiện của tình yêu thương. Để bảo vệ con tốt hơn, phụ huynh cần thay đổi thói quen này.

Những dấu hiệu để nhận biết con có bị xâm hại tình dục đó là hoảng hốt, sợ hãi, đôi khi các cháu gần như tê liệt cảm xúc vì quá tổn thương.

Các cháu sẽ khóc thét lên khi có ai đó động vào người, đặc biệt là gần phần nhạy cảm. Đó là những biểu hiện rõ nét nhất của việc bé đã bị xâm hại tình dục.

Ngoài ra, việc xác định chính xác cần có sự can thiệp chuyên môn của bác sĩ.

Con không phải là người có lỗi

Thạc sĩ Đào Lê Hòa An - Hội Tâm lý học Xã hội Việt Nam - cho hay điều quan trọng cha mẹ phải dạy con có thói quen thường xuyên chia sẻ tình huống, câu chuyện ở lớp học, các vấn đề trong cuộc sống khi về nhà.

“Nếu trẻ có những dấu hiệu bất thường như sợ đi học, cha mẹ cần nhạy cảm hỏi lý do, nhẹ nhàng chia sẻ để con bày tỏ nguyên nhân”, TS Hòa An nói.

Thạc sĩ Đào Lê Hòa An - Hội Tâm lý học Xã hội Việt Nam. Ảnh: NVCC.

Theo chuyên gia tâm lý, phụ huynh hiện tại rất quan tâm các nội dung phòng chống xâm hại tình dục cho con nhưng đều thực hiện nửa vời, không tới nơi tới chốn, thiếu kỹ năng kiến thức để trao đổi với con. Chỉ khi nào có sự việc xảy ra gây xôn xao dư luận, cha mẹ mới giật mình xem lại.

“Thậm chí, một số phụ huynh còn dạy trẻ ôm hôn người lạ, chính họ lại có hành động mơn trơn vào vùng nhạy cảm của trẻ. Điều này khiến trẻ không thể phân biệt được đâu là hành vi yêu thương, đâu là hành vi bị xâm hại”, ông Hòa An nói.

Trước hàng loạt vấn đề đáng quan tâm về xâm hại tình dục, trẻ dậy thì, quan hệ tình dục sớm, thạc sĩ Hòa Nam cho rằng cần phải đề cao việc giáo dục giới tính, kỹ năng sống cho con hơn bao giờ hết.

Để làm được điều này, nhà trường cần trang bị kiến thức cho thầy cô phụ trách, thành lập tổ tư vấn tại chỗ. Đồng thời cần tận dụng những cuộc họp phụ huynh để trao đổi giúp họ có kỹ năng, tiếp cận các vấn đề giáo dục.

Trường hợp gia đình không may có con bị xâm hại tình dục, cha mẹ cần khẳng định bé không hề có lỗi, lỗi do người gây ra sự việc.

Hậu quả xảy ra có thể khiến các con có thể sống khép kín, thiếu đi sự tin tưởng vào người khác, luôn có tâm lý sợ hãi, dằn vặt bản thân. Nếu các con có tâm lý bất ổn, căng thẳng, cha mẹ cần đưa con tham vấn tâm lý.