Khi nào bố mẹ nên trò chuyện với con về sex?

Bố mẹ nên sẵn sàng trả lời cởi mở, thẳng thắn về các câu hỏi liên quan đến giới tính và tình dục của con. Ảnh: Health News

Bắt đầu từ đâu?

Mọi sự kiện diễn ra hàng ngày sẽ đem đến cho bạn vô số cơ hội để dạy dỗ con mình về các chủ đề liên quan đến giới tính và tình dục. Chúng được gọi là các khoảnh khắc có thể truyền đạt được. Chẳng hạn như, trò chuyện với bọn trẻ về các bộ phận cơ thể trong thời gian tắm sẽ hiệu quả hơn nhiều so với việc trò chuyện về vấn đề này trong lúc ăn tối. Việc có người trong gia đình mang thai hoặc sinh nở cũng là thời điểm thích hợp để thảo luận về cách trẻ con được thụ thai và sinh ra như thế nào. Xem ti vi cùng con cũng có thể là thời điểm tuyệt vời để bạn trò chuyện với con về các vấn đề giới tính.

Các khoảnh khắc "truyền đạt được" có thể xảy ra ở bất kỳ đâu, trong khi đi mua sắm, tại rạp chiếu phim hoặc thậm chí ở trong công viên. Hãy tận dụng chúng khi chúng xảy ra. Bạn không cần phải thực hiện một bài diễn thuyết đầy khô khan, nhàm chán. Trước tiên, hãy tìm hiểu xem con bạn đã biết được những gì. Hãy để cho đứa trẻ dẫn dắt cuộc trò chuyện bằng những câu hỏi của chúng.

Một số đứa trẻ có thể không hỏi thông tin nếu chúng nghĩ bố/mẹ có thể bực bội với việc đó. Số khác có thể thử bố mẹ bằng cách hỏi những câu gây bối rối. Dù thế nào, là bậc phụ huynh, bạn vẫn được khuyên nói chuyện với con một cách cởi mở và cố gắng để con hiểu rằng chúng có thể hỏi bạn về bất kỳ điều gì.

Khi con bạn bắt đầu hỏi, bạn nên thực hiện những việc sau đây để cả hai có thể đối mặt với vấn đề nhạy cảm dễ dàng hơn:

Không nên cười to hay cười khúc khích, ngay cả nếu câu hỏi quá ngây ngô. Con của bạn không nên bị làm cho cảm thấy xấu hổ vì sự tò mò của bản thân.

Cố gắng không trông có vẻ quá ngượng ngùng hoặc quá nghiêm nghị về vấn đề.

Hãy ngắn gọn và tránh đưa ra các giải thích dài dòng. Hãy trả lời bằng những thuật ngữ đơn giản. Chẳng hạn như, đứa con mới 4 tuổi của bạn không cần phải biết chi tiết về chuyện giao hợp.

Hãy trung thực và sử dụng những cái tên thích hợp dành cho mọi bộ phận cơ thể người.

Hãy chú ý xem con của bạn có muốn hoặc cần biết thêm nữa không. Sau mỗi câu trả lời của mình, bạn có thể hỏi lại con rằng "Những gì bố/mẹ vừa nói đã trả lời được câu hỏi của con chưa?".

Hãy lắng nghe và quan sát các phản hồi và phản ứng của con.

Hãy chuẩn bị nhắc đi nhắc lại điều bạn đã nói.

Nếu bạn cảm thấy không thoải mái khi trò chuyện về sex hoặc trả lời một số câu hỏi cụ thể nào đó, hãy thành thật với con về chuyện đó. Hãy cân nhắc chuyện nhờ một người họ hàng, bạn thân của gia đình hoặc bác sĩ nhi khoa quen biết giúp trò chuyện với con bạn về vấn đề nhạy cảm.

Những câu hỏi "nhạy cảm" bạn có thể phải đối mặt

Trẻ mẫu giáo cần được dạy tên gọi đúng của các bộ phận của cơ thể và đâu là "vùng kín" bất khả xâm phạm trên cơ thể chúng. Ảnh: CCTV

Trẻ mẫu giáo

Những câu hỏi các bậc phụ huynh thường nhận được từ đứa con trong độ tuổi mẫu giáo của mình là "Con chui vào bụng mẹ bằng cách nào?", "Con ở đâu trước khi chui vào bụng mẹ?", "Con ra ngoài bằng cách nào?" hay "Làm sao lại có trẻ con?" hoặc "Tại sao con gái lại không có 'chim'?", ...

Theo các chuyên gia, ở độ tuổi từ 18 tháng đến 3 tuổi, con của bạn sẽ bắt đầu học hỏi về chính cơ thể của chúng. Điều quan trọng là phải dạy con tên gọi đúng và phù hợp cho từng bộ phận cơ thể. Sáng tạo nên những cái tên mới cho các bộ phận cơ thể có nguy cơ hình thành quan điểm sai lầm rằng có thứ gì đó tồi tệ về những cái tên chính xác. Ngoài ra, hãy dạy con bạn đâu là những bộ phận nhạy cảm, vùng kín (những bộ phận được che đậy bằng quần áo tắm).

Ở độ tuổi 4 - 5, con của bạn có thể bắt đầu tỏ ra quan tâm đến vấn đề giới tính cơ bản, cả của chúng và bạn khác giới. Đứa trẻ có thể hỏi trẻ em được tạo ra như thế nào hay đến từ đâu và muốn biết tại sao cơ thể con trai và con gái là có nhiều điểm khác biệt. Con bạn cũng có thể chạm vào cơ quan sinh dục của bản thân và thậm chí chú ý tới cơ quan sinh dục của những đứa trẻ khác. Đây không phải là hoạt động tình dục của người lớn, mà là các dấu hiệu quan tâm bình thường. Tuy nhiên, con bạn cần được dạy những gì là đúng và những gì sai.

Đặt ra các giới hạn khám phá thực sự là một vấn đề giáo dục của gia đình. Bạn có thể chọn dạy con những điều sau đây:

Chú ý đến các cơ quan sinh dục là lành mạnh và tự nhiên.

Tình trạng trần truồng/khỏa thân và đùa giỡn tình dục ở nơi công cộng là không đúng.

Không có người nào khác, kể cả bạn bè thân thiết và họ hàng, được phép chạm vào "các vùng kín" của con bạn, ngoại trừ các bác sĩ và y tá trong lúc khám bệnh hoặc bố mẹ khi đang cố tìm hiểu nguyên nhân gây đau cho bé ở vùng cơ quan sinh dục.

Trẻ đến tuổi đi học

Các câu hỏi phổ biến về giới tính và tình dục của trẻ trong độ tuổi tới trường thường là "Con gái cần phải bao nhiêu tuổi mới đẻ ra em bé?", "Tại sao con trai lại cương cứng 'chim'?", "Kinh nguyệt là gì?", "Mọi người quan hệ tình dục như thế nào?" hay "Tại sao một số người đàn ông lại thích những người đàn ông khác?".

Theo các chuyên gia, ở độ tuổi 5 - 7, con của bạn đang học hỏi nhiều hơn về cách mọi người cư xử với nhau như thế nào. Đứa trẻ có thể quan tâm tới những gì xảy ra khi người lớn quan hệ tình dục. Các câu hỏi của chúng sẽ trở nên phức tạp hơn khi chúng cố gắng hiểu rõ mối liên hệ giữa hoạt động tình dục với chuyện tạo ra những đứa trẻ. Con của bạn có thể tự tìm ra lời giải thích về cách cơ thể hoạt động như thế nào hoặc trẻ em sinh ra từ đâu. Chúng cũng có thể tìm tới bạn bè để biết câu trả lời. Do đó, điều quan trọng là giúp con bạn hiểu vấn đề giới tính và tình dục một cách lành mạnh. Các bài học và những giá trị mà đứa trẻ học được ở lứa tuổi này sẽ theo chúng tới lúc trưởng thành, cũng như khuyến khích các mối quan hệ người lớn có ý nghĩa về sau.

Ở độ tuổi 8 - 9, con bạn có thể đã phát triển nhận thức về cái đúng và cái sai. Chúng có thể hiểu rằng, tình dục là thứ gì đó xảy ra giữa hai người yêu nhau. Chúng có thể bắt đầu quan tâm tới việc bố và mẹ mình gặp gỡ cũng như nảy sinh tình cảm như thế nào. Cùng với các câu hỏi về sự lãng mạn, tình yêu và hôn nhân, đứa trẻ cũng có thể hỏi về các mối quan hệ đồng tính luyến ái. Hãy tận dụng thời gian này để thảo luận về các suy nghĩ của gia đình bạn về chuyện đồng tính luyến ái.

Ở độ tuổi này, con của bạn sẽ trải qua nhiều thay đổi để chuẩn bị bước vài giai đoạn dậy thì. Khi đứa trẻ ngày càng ý thức về giới tính của bản thân, điều quan trọng là bạn trò chuyện với con về việc trì hoãn chuyện yêu nam - nữ và quan hệ tình dục cho tới khi con lớn hơn. Bạn có thể nghĩ là quá sớm, nhưng các chuyên gia nhấn mạnh về sự cần thiết phải trò chuyện với con bạn về cả biện pháp tránh thai và các căn bệnh lây lan qua đường tình dục (STD), đặc biệt là bệnh AIDS. Hãy chắc chắn là con bạn hiểu rõ, các căn bệnh này lây lan như thế nào và con bạn có thể bảo vệ bản thân trước việc lây nhiễm chúng cũng như dẫn đến việc mang thai ra sao.

Tóm lại, việc trò chuyện về giới tính và tình dục sẽ mang tới cho bạn cơ hội chia sẻ các giá trị và quan điểm của bản thân với con mình. Đôi khi, chủ đề hoặc các câu hỏi có thể gây ngượng ngùng hoặc bối rối, nhưng con của bạn cần được biết rằng, luôn có một nguồn cung cấp câu trả lời đáng tin cậy, trung thực mà chúng có thể tìm tới: đó chính là bạn - bố/mẹ của chúng.

Theo Tuấn Anh/VietNamNet