Có nên hút mũi cho trẻ và những lưu ý bố mẹ phải nhớ khi cần hút mũi cho con

Điều này thường khiến các bé khó thở, khó chịu, khó ăn uống, quấy khóc, mệt mỏi, thậm chí sụt cân và dẫn đến những bệnh lý phức tạp khác làm bố mẹ lo lắng.

Do đó, ngay khi thấy con cái có vấn đề về đường mũi, rất nhiều bố mẹ đã tiến hành hút mũi ngay cho con để loại bỏ các chất nhầy và đờm chứa trong khoang miệng, xoang mũi. Tuy nhiên điều này có thực sự cần thiết và có an toàn cho trẻ không? Bài viết dưới đây sẽ cùng bạn tìm hiểu.

1. Khi nào thì cần hút mũi cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

Trẻ sơ sinh là đối tượng nhạy cảm với các bệnh về đường hô hấp, bởi hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện, sức đề kháng còn kém tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ xâm nhập. Thế nên thời điểm mùa đông – xuân hoặc khi thời thay đổi đột ngột, độ ẩm không khí thấp thường làm trẻ dễ bị viêm đường hô hấp, ngạt mũi, khó thở.  Lý do là những chất nhầy, đờm hay xuất hiện trong cuống phổi, cây phế quản, xoang mũi, khoang miệng… khiến cho đường thở của trẻ bị tắc nghẽn. 

Trong khi đó, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi thường không biết cách để tự khạc đờm ra hay xì mũi để thông thoáng đường thở, giúp cho đường hô hấp trở nên dễ dàng hơn. Vậy nên lúc này hút mũi là việc cần thiết để đảm bảo sự thở cho trẻ. Tuy nhiên, bố mẹ cần phải biết cách sử dụng dụng cụ hút mũi để lấy chất nhầy ra ngoài cho trẻ an toàn và đúng thời điểm, tránh lạm dụng việc hút mũi cho trẻ vì có thể gây tổn thương cho niêm mạc mũi họng của trẻ. Cụ thể, bố mẹ chỉ nên hút mũi cho trẻ trong các trường hợp sau:

- Trẻ còn nhỏ tuổi, bị khò khè khó thở nhưng không có khả năng tự hỉ mũi, tự khạc nhổ đờm ra ngoài.

- Khi trẻ gặp các vấn đề về hô hấp gây khó khăn đồng thời về sự thở và ăn uống như: Ho có đờm xanh, đờm đặc khó lấy ra, cúm ngạt mũi, nhiễm khuẩn hô hấp trên, viêm mũi dị ứng tăng tiết đờm...

- Hút mũi cho trẻ khi đã có chỉ định của bác sĩ và được các bác sĩ hướng dẫn cách hút mũi cho trẻ an toàn.

Trên thực tế, hút mũi có thể áp dụng cho mọi lứa tuổi đặc biệt là ở những trẻ dưới 2 tuổi, khi trẻ không có khả năng tự hỉ mũi, tự khạc ra đờm nên cần phải được hỗ trợ bởi các dụng cụ để lấy đờm ra ngoài. Ở những trẻ lớn, khi trẻ có thể nhận biết được cách khạc đờm theo hướng dẫn của người lớn thì việc hút mũi chỉ áp dụng khi trẻ mắc các bệnh lý nặng như co giật, hôn mê...

Trong bệnh viện thường sử dụng máy hút để hút đờm trong các trường hợp bị viêm phổi hay viêm tiểu phế quản. Với áp lực ổn định của máy, lực hút mạnh hơn có thể gây nên tình trạng tổn thương xuất huyết niêm mạc, chảy máu sau và trong khi hút đờm. Do đó việc này phải được thực hiện bởi những nhân viên y tế có chuyên môn.

Đối với các trẻ không nhập viện được chăm sóc tại nhà có thể được chỉ định hút mũi bằng các dụng cụ hỗ trợ như dụng cụ hình chữ V, hút mũi bằng ống bơm. Các thao tác này chỉ được phép thực hiện khi đã có hướng dẫn của bác sĩ điều trị. Tuy nhiên, các bác sĩ khuyên rằng không nên lạm dụng việc hút mũi cho trẻ vì nó có thể gây tổn thương cho niêm mạc mũi họng của trẻ.

2. Cách hút mũi cho trẻ

Khi trẻ sơ sinh bị ngạt mũi và bác sĩ có chỉ định hút chất nhầy mũi hằng ngày tại nhà, bố mẹ có thể được khuyên dùng dụng cụ ống bơm khá phổ biến. Cách hút mũi cho bé được thực hiện như sau:

- Bước 1: Đặt bé nằm xuống và giữ đầu nghiêng về một bên, lấy dung dịch nước muối sinh lý đã pha loãng sẵn nhỏ khoảng 1 – 2 giọt vào trong mũi để làm loãng chất nhầy bên trong. Để yên trong 10 giây.

- Bước 2: Sau 2 – 3 phút khi chất nhầy được hòa loãng, bạn hạ đầu bé thấp hơn chân để dung dịch có thể đi sâu vào khoang mũi. Lúc này mũi của bé đã được thông dịch nhầy. Nếu bé vẫn còn thở khò khè nên nhỏ thêm vài giọt nước muối sinh lý.

- Bước 3: Lưu ý, ống bơm cần được đẩy hết không khí ra ngoài trước khi đưa vào mũi bé. Đặt đầu ống bơm và mũi sao cho khớp, sau đó bạn mới nhẹ nhàng hút chất nhầy ra.

Không được đưa ống bơm quá sâu vào trong mũi vì sẽ gây tổn thương niêm mạc mũi. Trong trường hợp nếu bé cử động mạnh hoặc phản kháng cần dừng lại ngay. Khi trẻ chịu hợp tác thì bạn mới thực hiện hút mũi được. Đặt đầu vòi lớn vào trước mũi bé. Đầu thon được nối với một ống hình trụ dài, thu được chất nhầy từ mũi.

- Bước 4: Bạn hãy đặt lên miệng đầu còn lại của dụng cụ và hút. Lượng chất nhầy đi ra từ mũi bé tùy thuộc vào lực hút của bạn.

- Bước 5: Khi hút mũi cho bé xong, bạn đem dụng cụ đi rửa thật kỹ càng bằng xà phòng và nước sạch. Sau đó tiếp tục hút bên mũi còn lại cho bé với thao tác tương tự.

3. Những lưu ý khi hút mũi cho bé

Trẻ còn nhỏ, niêm mạc mũi của trẻ cũng rất yếu và dễ tổn thương. Do vậy trong quá trình hút mũi cần lưu ý một số điều như sau:

- Khi thực hiện cách chữa ngạt mũi cho trẻ sơ sinh bằng ống bơm, bạn nên nhớ rằng niêm mạc vùng mũi của trẻ còn rất mỏng và dễ tổn thương, khi thực hiện hút đờm trong mũi trẻ cần phải nhẹ nhàng và đúng cách hạn chế xây xát.

- Người lớn trước khi tiến hành hút đờm dãi cho trẻ phải đảm bảo thực hiện quá trình vô trùng bằng cách vệ sinh sạch tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát trùng, dụng cụ hút cũng phải được tiệt trùng.

- Sau khi hút mũi cho bé xong cần phải vệ sinh mũi họng trẻ nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý.

- Không thực hiện hút chất nhầy mũi quá 3 lần/ngày sẽ khiến cho niêm mạc mũi bị mỏng đi, dễ bị tổn thương, khiến trẻ dễ bị các bệnh đường hô hấp.

- Không được tự hút mũi cho bé trực tiếp bằng miệng của mình bởi rất dễ lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ.

- Nên tiến hành hút rửa mũi cho trẻ trước khi ăn và khi trẻ còn thức.

- Nếu trong quá trình rửa mũi bằng nước muối sinh lý bé có hiện tượng bị hắt hơi thì các mẹ đừng lo lắng vì các dung dịch vệ sinh vẫn có thể đi vào lỗ mũi của bé. Mặt khác, phản xạ hắt hơi cũng có thể hỗ trợ một phần để đẩy nốt những dịch đờm còn chưa hút được ra ngoài. Trường hợp trẻ bị phản ứng mạnh, nên dừng việc hút đờm cho trẻ và thử lại trong vài tiếng sau đó.

-  Cho bé uống đủ nước, tăng cường bú mẹ.

- Vệ sinh đúng cách, theo đúng hướng dẫn của bác sĩ và các nhân viên y tế. Thử lực hút của máy hút trước khi tiến hành hút đờm cho trẻ.

- Nếu rửa mũi cho bé trong 3 ngày không thấy đỡ thì nên cho trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay.

Làm mẹ

3 từ cha cố gắng đừng nói ra, coi chừng con lớn lên thành người "kém cỏi"

Theo V.K - Vietnamnet