Có thể bị khởi tố hình sự
Trong những ngày đầu năm 2010, cơquan chức năng tại TP.HCM đã ra quyết định xử phạt 2 đơn vị thu đổi ngoại tệtrái phép với số tiền phạt 57,5 triệu đồng/đơn vị.
Cơ quan chức năng cũng đang hoàntất 2 hồ sơ mua bán ngoại tệ trái phép để ra quyết định xử phạt và hiện cũngđang tiến hành nhiều đợt kiểm tra đột xuất các cơ sở có dấu hiệu mua bán ngoạitệ trái phép cũng như niêm yết giá cả hàng hóa dịch vụ bằng ngoại tệ.
Ông Nguyễn Hoàng Minh - Phó giámđốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP.HCM cho biết, khác với những nămtrước, NHNN thường phối hợp với các cơ quan chức năng khác như công an, quản lýthị trường để thành lập đoàn kiểm tra các đơn vị mua bán ngoại tệ trái phép hayniêm yết giá cả hàng hóa bằng ngoại tệ thì từ cuối năm 2009, các cơ quan chứcnăng này tự chủ động đi kiểm tra đột xuất nhằm đảm bảo tính bảo mật, bất ngờ đốivới những điểm kinh doanh ngoại tệ hay niêm yết hàng hóa dịch vụ trái phép này.
Cụ thể, NHNN sẽ kiểm tra nhữngđiểm thu đổi ngoại tệ được cấp phép, công an kiểm tra những đơn vị không đượccấp phép và cơ quan quản lý thị trường kiểm tra những đơn vị niêm yết giá cảhàng hóa dịch vụ bằng ngoại tệ. Trong 4 tháng cuối năm 2009, cơ quan chức năngđã xử phạt 1 doanh nghiệp và 4 cá nhân với số tiền phạt là 189,5 triệu đồng,đồng thời phạt 34 đơn vị niêm yết giá cả hàng hóa bằng ngoại tệ gồm các cửa hàngmua bán hàng tiêu dùng, máy tính, đồ thể dục thể thao... là 25 triệu đồng/đơnvị.
 |
| Ngoại tệ mua bán trái phép gặp rủi ro bị tạm thu cao - (Ảnh: D.Đ.M) |
Ông Nguyễn Hoàng Minh cho biết,người dân hiện nay chưa hiểu việc mua bán ngoại tệ tại các điểm trái phép khi bịphát hiện sẽ bị tạm thu số ngoại tệ này. Do đó, trong thời gian tới, ngân hàngsẽ tuyên truyền rộng rãi hơn về vấn đề này trong dân chúng.
Theo một chuyên gia về ngoại hối,sau khi cơ quan chức năng có quyết định phạt hành chính đối với hành vi mua bánngoại tệ trái phép thì số ngoại tệ tạm thu sẽ phải thực hiện bán lại cho ngânhàng. Hành vi mua bán ngoại tệ trái phép bị xử phạt vài lần là đã có thể khởi tốhình sự.
Cùng với quy định các tập đoànkinh tế phải bán ngoại tệ lại cho ngân hàng, những đợt kiểm tra thường xuyên củacác cơ quan chức năng đã phần nào làm cho thị trường ngoại tệ tự do thu hẹp, giáUSD tự do giảm nhanh, một số điểm thu đổi trái phép không còn dám công khai nhưtrước.
Cải thiện tỷ giá để "diệt" chợđen
|
Trên thực tế, nhiều năm qua việckiểm tra thị trường ngoại tệ tự do đã được tiến hành, đặc biệt là dịp cuối năm.Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn thì mọi việc lại "đâu vào đó". Các hoạtđộng thu đổi, niêm yết, dùng ngoại tệ thanh toán càng diễn ra nhiều hơn.
Tiến sĩ Lê Thẩm Dương (ĐH Ngânhàng TP.HCM) lý giải, chênh lệch giá ngoại tệ trong và ngoài ngân hàng, cộng vớiviệc các ngân hàng không đáp ứng được nhu cầu ngoại tệ của người dân nên mới"lòi" ra thị trường chợ đen.
Chưa kể khi người dân bán ngoạitệ cho ngân hàng thì giá bán sẽ thấp hơn khoảng 1.000 đồng/USD so với thị trườngtự do, như vậy thì người dân thiệt. Do đó, phải làm sao cho tỷ giá trong ngânhàng nới dần đến tự do hóa thì mới triệt được tận gốc vấn đề USD hóa. Tuy nhiêngiải pháp này khó thực hiện vì tỷ giá là một trong những công cụ điều tiết vĩmô.
Trên thực tế, tình trạng khiếncác ngân hàng khó thu hút được nguồn ngoại tệ trong dân chúng là do việc muangoại tệ trong ngân hàng quá khó khăn. Người dân mang ngoại tệ vào ngân hàng bánthì dễ nhưng khi họ cần đi du học, chữa bệnh, du lịch... thì mua ngoại tệ lạicực kỳ khó. Trong một số thời điểm, người dân cần bán ngoại tệ thì ngân hàng lại"chê" không mua. Có thể nói, chính ngân hàng đã "đẩy" khách hàng ra thị trườngchợ đen nên thị trường này mới có đất hoạt động.
Bên cạnh đó, việc một số tổ chứcnước ngoài dự báo giá USD cuối năm 2010 sẽ tăng lên cũng dẫn đến tình trạng gămgiữ ngoại tệ trong người dân. Một chuyên gia cho rằng, để người dân không gămgiữ ngoại tệ thì cần làm rõ sự kỳ vọng này là không có cơ sở.
Theo Thanh Xuân
