Nó thích nắm tay mẹ đi chợ,chợ đông người, cứ phải bíu chặt lấy mẹ cho khỏi lạc. Đi chợ chốc chốc lại gặpngười quen, cứ chào hỏi tíu tít, khi thì "chào bà bạn đỡ đầu", khi thì "chào bàhàng xóm". Nhiều người gọi mẹ là "Senora Chinita" (Bà Trung Hoa), họ cúi xuốngtận mặt nó, bắt tay nó, bào: "Thế nào cậu cả Chino (1), chào chúng tôi bằngtiếng Chino đi chứ". Lúc ấy nó thường cáu kỉnh, lúng búng trong mồm: "Mẹ cháukhông phải là người Hoa, mẹ cháu là người Việt Nam".

Nó tên là Đắc Enrique Salas Phan,7 tuổi, đang học lớp 1, tên gọi thân mật là Kike. Nó rất tự hào vì có mẹ làngười Việt Nam. Mẹ nó, chị Phan Quỳnh Dao - cô gái Hà Nội, có may mắn được cử đidu học đại học ở Odessa (Liên Xô) trong thập kỷ 80. Mối tình sinh viên giữa côgái Việt Nam với chàng trai Peru tên là Roberto Salas Huayllapuma kéo dài đếntận bây giờ. Kike là con trai thứ hai, nó có một anh trai tên là IcchianAlexander Dương Salas Phan, 16 tuổi, đang học năm thứ nhất khoa Dầu khí, ĐH SanAntonio Cuzco. Cả nhà nó đang sống ở thị trấn Juliaca, tỉnh Puno cách thủ đôLima (Peru) 1.370km.

... Những người quen đi rồi, nụcười vẫn còn lại rất lâu trên khuôn mặt mẹ nó. Nó thích sán vào hàng đồ chơi,đòi mua cái bakugan (2), cái đồng hồ Ben 10 (3), nhưng mẹ nó kéo đi, bảo :"Vớvấn, mua cái gì ăn được có hơn không". Mẹ thường mua cho nó bắp ngô luộc haymiếng bánh tamal (4) nóng hổi.

Mẹ lúc nào cũng bận, suốt ngàytít tít với công việc ở nhà hàng, đi học về nó học bài luôn bên cái bàn con cạnhquầy thu tiền của mẹ. Mẹ bắt nó làm nhiều toán, mỗi ngày phải dành 1 giờ làm"toán của ông". Nó gọi những bài toán được mẹ dịch ra từ một quyển sách mỏng,giấy đen sì, chi chít chữ là "toán của ông". Mẹ bảo đã là người Việt Nam thìphải giỏi toán, không thể lơ mơ như "tụi Peru" được.

Buổi tối, 9 giờ cửa hàng vẫn đôngkhách, mẹ đi lại giữa các dãy bàn, tíu tít mời chào. Nó giật áo mẹ, ý muốn đingủ, nhưng mẹ nó cứ lờ đi. Chờ mãi, cuối cùng nó phải hét lên  bằng tiếng Việt:"Mẹ ơi, ăn cơm". Lúc ấy mẹ nó mới cười xòa: "Ngốc ơi,  muốn đi ngủ thì phải nói,mẹ ơi đi ngủ, không phải mẹ ơi ăn cơm". Đi ngủ là  được chơi, được làm nũng mẹbuổi tối, được ngồi lên lòng mẹ chơi trò kéo cưa lừa xẻ. Nó đọc theo mẹ nhữngđoạn đồng dao có vần điệu mà hầu như chẳng hiều ý nghĩa gì: Kéo cưa lừa xẻ. Nóchỉ hiểu mỗi từ "về ăn cơm" và "bú tí mẹ" thôi. Có lúc nó lại lăn đùng ra nũngnịu "hát ru". Mẹ nó hát :"À ơi, con cò đi đón cơn mưa. Tối tăm mù mịt ai đưa còvề". Nó không hiểu được những lời bài hát nhưng nó thích vần điệu. Những lànđiệu buồn và dịu làm nó nhớ đến một cái gì đó rất xa, rất mơ hồ nhưng thânthương vô cùng. Nó nhớ khi được nằm trong tay bà ngoại, rất  mềm, ấm và sực nứcmùi dầu thơm. Bà thường đu đưa nó và hát hết bài này đến bài khác.

Thỉnh thoảng mẹ nó lại nói chuyệnvới bà ngoại, với cô Phương Mai hay bác Minh Châu qua điện thoại. Mẹ nói to lắm,cứ choang choắc, rồi lại cười phe phé, thế mà khi liếc nhìn mẹ nó, nó thấy mặtmẹ đầy nước mắt. Người lớn hay nhỉ, vừa cười rồi lại khóc.

Trước khi đi ngủ bao giờ nó cũngbắt mẹ kể chuyện: "Mẹ kể chuyện mẹ hồi bé đi". Thế là mẹ lại kể chuyện mẹ với côPhương Mai chơi đồ hàng, chơi dạy học. Bây giờ nó thích nghe chuyện "3 ngày ởnước tí hon" của ông ngoại (sách toán học vui ông ngoại dịch từ tiếng Nga). Nókhoái quá, đất nước mà dân chúng chỉ uống mực, còn tắm thì dùng cái tẩy. Thíchnhất là đoạn bạn số 0 bị mất thích chỉ vì một thằng bé không biết làm phép chia,y như là nó. Ông ngoại là cái bác tre trẻ, gầy gầy trong bức chân dung ở mãi títtrên mặt tủ. Ngày trước  mẹ hay thắp hương và cắm hoa. Hương có mùi rất thơm vàdễ chịu. Dạo này mẹ không thắp hương nữa mà đặt ảnh ông ngay trên bàn học củanó, thỉnh thoảng hay cầm lên ngắm nghía. Bây giờ bố lại hay tự thắp hương, chothơm cửa thơm nhà.

Mẹ suốt ngày làm việc, thứ bảy,chủ nhật cũng làm. Thỉnh thoảng bố bảo :"Bỏ đấy, đi Cuzco thăm Sasha". Sasha làtên thân mật của anh trai nó, hiện đang học đại học Cuzco, ở nhà bà nội. Để nhàhàng lại, nhưng mẹ vẫn phải dặn dò rất lâu ông đầu bếp béo và cậu Oswaldo. ỞCuzco, chốc chốc mẹ lại gọi điện hỏi thăm nhà hàng.

Đến nhà bà nội, mẹ lập tức lănvào bếp nấu nấu, nướng nướng. Nó thích ngắm mẹ khi làm bếp, vừa xào nấu thơmlừng vừa tán chuyện như ngô rang với bà và các cô. Bà quý mẹ vì mẹ hay lam haylàm chứ không chỉ biết ăn, uống bia và ngồi lê đôi mách như các cô. Mẹ lại haycho bà tiền. Bà chỉ hay cằn nhằn: "Cái con mẹ mày hỗn, có gì cứ ăn luôn, chẳngbao giờ chịu mời Đất mẹ". Mời Đất mẹ tức là trước khi ăn uống phải bớt chút, đổxuống đất, tỏ lòng biết ơn Đất mẹ. Ăn uống xong xuôi, ông bà và các cô chúthường nhậu nhẹt và nhảy nhót vui vẻ, mẹ lại lụi cụi rửa bát đĩa và dọn dẹp. Đôikhi mẹ cũng nhảy với bố, mặt mũi đỏ tưng bừng. Về Cuzco chỉ một ngày là mẹ đòivề nhà. Ai giữ thì mẹ bảo: "Ở đây, rồi để ở nhà chúng nó trộm hết à".

Thích nhất là được cùng bố mẹ vềthăm Sasha. Bố lái xe, mẹ ngồi bên cạnh, còn nó thì kềnh cang ra ghế đằng sau.Bao giờ bố cũng bật to nhạc Việt Nam, mẹ hát theo. Nó không thích nghe lắm, nhạcViệt Nam rất chậm lại buồn. Đi giữa thảo nguyên Andina mênh mông, có khi nửatiếng không gặp xe cộ, mẹ kể cho bố và nó nghe Hà Nội với những đường phố đôngđúc người xe. Nó nhớ khi bám lưng bác Toàn, chen chúc xe máy nơi nhộn nhịp phốphường. Nhìn đồng cỏ cháy nắng, mẹ bảo mùa này ở Việt Nam lụt lội ghê lắm. Nóhóng chuyện: "Mẹ ơi, khi nào mình lại về Việt Nam?". "Ừ, Kike cố ngoan với họcgiỏi, nghỉ hè cả nhà mình sẽ thăm bà ngoại". Ura, sẽ được về thăm bà ngoại! Nómơ thấy lại được đuổi nhau với các chị họ trên bãi biển, được đi thăm cụ rùa ởHồ Gươm,  được túm đuôi con mèo vàng nhà bác Minh Châu làm nó kêu lên the thé...

(1)Chino: Trung Quốc (tiếng Tây Ban Nha).

(2) Bakugan: Thứ đồchơi trẻ con gồm một con vật bằng nam châm được xếp lại thành hình cầu đườngkính khoảng 2-3cm và 1 miếng sắt bọc bìa. Trẻ con bắn viên bi ấy vào miếng bìa,nếu bắn trúng thì viên bi nam châm va vào bìa sắt, quả cầu sẽ tự bật ra thànhhình con vật.

(3) Ben 10: Nhân vậttrong một trò chơi trực tuyến.

(4) Tamal: Loại bánhbằng bột ngô, có nhân thịt, hoặc nhân ngọt, được bọc lá dong, lá chuối rồi hấp.

Theo Văn Hương
Lao động