'Mưa đỏ' và những chuyển động bất ngờ của điện ảnh Việt năm 2025

Năm 2025 khép lại với nhiều cảm xúc trái chiều của điện ảnh Việt Nam. Trên đường đua phòng vé, thị trường chứng kiến một bức tranh phân hóa rõ rệt chưa từng thấy: bên cạnh những bộ phim phá sâu kỷ lục doanh thu, kéo hàng triệu khán giả ra rạp, không ít dự án lại thất bại nặng nề, rời rạp chỉ sau vài ngày công chiếu. Điện ảnh Việt vừa trải qua một năm “bội thu” về doanh thu, nhưng cũng đồng thời bộc lộ những rạn nứt dai dẳng trong cấu trúc thị trường, đặc biệt là mối quan hệ giữa nghệ thuật và thương mại.

Sự trỗi dậy chưa từng có của phim lịch sử 

Nếu phải chọn một cái tên đại diện cho điện ảnh Việt 2025, đó chắc chắn là “Mưa đỏ”. Bộ phim không chỉ trở thành tác phẩm ăn khách nhất năm mà còn thiết lập kỷ lục phòng vé chưa từng có với 714 tỷ đồng doanh thu và hơn 8,3 triệu lượt khán giả, bỏ xa phim đứng thứ hai với khoảng cách gấp hơn hai lần. Điều đặc biệt là “Mưa đỏ” không phải một phim giải trí thuần túy, mà thuộc dòng phim lịch sử – chiến tranh – cách mạng, thể loại vốn được xem là kén khán giả trong nhiều năm gần đây.

• Covers content
• Not interested
• Inappropriate
• Seen too often

ADBRO is the full service ad network for high impact contextual advertising with direct access to the exclusive in-image inventories across major local publishers.

We provide free creative adaptation into rich media, interactive and playable ads formats. Campaigns in our channel are delivered under guaranteed prices for actions with programmatic & managed delivery. We provide contextually segmented in-target audiences for over 60 industries with a full range of brand safety solutions.

ADBRO operates across SE Asia, including Singapore, Vietnam, Indonesia, Thailand, Philippines and Malaysia.

To test our channel for your advertising campaigns or consider partnership programs for publishers, please contact us at www.adbro.me

Không dừng lại ở thành công thương mại, “Mưa đỏ” còn có đời sống xã hội hiếm thấy. Sau khi rời rạp, phim tiếp tục được chiếu miễn phí trên nền tảng số và mang đi chiếu lưu động tại nhiều địa phương, từ thành thị đến nông thôn, phục vụ người dân, cựu chiến binh và người cao tuổi. Việc rút phim khỏi rạp khi cơn sốt vẫn chưa hạ nhiệt để “toàn dân hóa” tác phẩm được xem là quyết định chưa từng có tiền lệ trong lịch sử phát hành phim Việt.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, nhận định: “‘Mưa đỏ’ đã mở ra một chương mới cho điện ảnh Việt Nam, đồng thời gợi nhiều suy ngẫm về con đường phát triển của công nghiệp sáng tạo quốc gia.” Theo ông, thành công của bộ phim không đơn thuần là chuyện doanh thu, mà là minh chứng rõ nét cho cách vận hành của một nền công nghiệp văn hóa đang trưởng thành.

Không chỉ có “Mưa đỏ”, ba “bom tấn” lớn nhất năm 2025 gồm “Mưa đỏ”, “Tử chiến trên không” và “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” đều thuộc dòng phim lịch sử, chiến tranh hoặc cách mạng. Đây là dấu mốc đặc biệt khi lần đầu tiên trong lịch sử điện ảnh Việt, những thể loại từng bị xem là “khó bán vé” lại thống lĩnh bảng xếp hạng doanh thu.

“Tử chiến trên không” đạt hơn 250 tỷ đồng, đồng thời được chọn chiếu khai mạc Tuần lễ “Điện ảnh Việt Nam – Hành trình ánh sáng” tại Paris. “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối” thu về 172 tỷ đồng, trở thành hiện tượng hiếm hoi của dòng phim chiến tranh hiện đại, khơi gợi sự quan tâm mạnh mẽ của khán giả trẻ đối với đề tài cách mạng.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, “‘Mưa đỏ’ là minh chứng rõ nét cho việc khán giả Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ, hoàn toàn có nhu cầu thưởng thức những sản phẩm văn hóa mang tầm vóc lớn lao, miễn là chúng được thực hiện chân thực, công phu và hấp dẫn.” Ông đánh giá bộ phim đã đạt được sự cân bằng hiếm có giữa giá trị nghệ thuật, giá trị chính trị – xã hội và hiệu quả thương mại, điều mà điện ảnh Việt từng rất khó đạt được trong quá khứ.

Xét trên tổng thể, điện ảnh Việt năm 2025 được đánh giá là một năm bội thu hiếm thấy. Riêng top 10 phim Việt ăn khách nhất đã mang về hơn 2.771 tỷ đồng, trong khi tổng doanh thu phim Việt cả năm được ước tính vượt mốc 3.100 tỷ đồng, cho thấy sức bật mạnh mẽ của thị trường nội địa.

Đáng chú ý, thị phần phim Việt đạt 62%, vượt phim ngoại – một sự đảo chiều rõ rệt so với giai đoạn trước, khi phim nước ngoài thường chiếm ưu thế ngay tại sân nhà. TS Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam, nhận định tốc độ tăng trưởng và doanh thu của nhiều bộ phim chất lượng cho thấy Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường điện ảnh phát triển nhanh nhất thế giới.

Sự thay đổi này không chỉ đến từ phía nhà làm phim, mà còn từ thói quen của khán giả. Như Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông từng chia sẻ, việc hình thành tâm lý “phim Việt ra rạp là đi xem” không dễ dàng, nhưng năm 2025 cho thấy điều đó đang dần trở thành hiện thực.

Đạo diễn quen mặt không còn “bất bại”, nhiều tác phẩm thua lỗ nặng

Năm 2025 tiếp tục cho thấy sức ảnh hưởng mạnh mẽ của những đạo diễn quen mặt đối với phòng vé Việt. Các tên tuổi như Trấn Thành, Lý Hải, Thu Trang hay Victor Vũ vẫn giữ vai trò trụ cột trên thị trường khi những dự án của họ nằm trong nhóm phim có doanh thu cao nhất năm. “Bộ tứ báo thủ” của Trấn Thành đạt 332 tỷ đồng, “Lật mặt 8: Vòng tay nắng” của Lý Hải thu 232 tỷ đồng, “Nụ hôn bạc tỷ” do Thu Trang đạo diễn cán mốc hơn 200 tỷ đồng, còn Victor Vũ ghi dấu ấn với “Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu” – tác phẩm được đánh giá cao cả về doanh thu lẫn chất lượng dàn dựng.

Tuy nhiên, sự thống trị này không còn mang dáng dấp của một “thế độc tôn” như những năm trước. Bên cạnh thành tích phòng vé, nhiều ý kiến cho rằng một số dự án của các đạo diễn được xem là “bảo chứng doanh thu” bắt đầu bộc lộ dấu hiệu chững lại, đặc biệt ở khâu kịch bản và mức độ sáng tạo. Doanh thu cao vẫn hiện diện, song yêu cầu về độ mới mẻ, chiều sâu câu chuyện và sự chỉn chu ngày càng trở thành áp lực rõ rệt đối với các tên tuổi lớn nếu muốn duy trì sức hút lâu dài.

Ở chiều ngược lại, năm 2025 tiếp tục phơi bày nghịch lý quen thuộc của điện ảnh Việt: phim hay chưa chắc đã thắng. Nhiều tác phẩm được giới chuyên môn đánh giá cao, thậm chí từng được vinh danh tại các liên hoan phim quốc tế, vẫn không thể chinh phục khán giả trong nước. “Mưa trên cánh bướm” – bộ phim từng giành giải tại Liên hoan phim Venice – chỉ thu về khoảng 647 triệu đồng khi ra rạp Việt. “Trái tim què quặt” dừng ở mức 789 triệu đồng, còn “Quán Kỳ Nam” chỉ đạt 1,7 tỷ đồng sau vài ngày công chiếu. 

Điểm chung của các tác phẩm này là nhịp phim chậm, đặt nặng dấu ấn tác giả, giàu tính ẩn dụ và triết lý nhưng thiếu chiến lược marketing đủ mạnh để tiếp cận số đông. Khi ra rạp không đúng mùa giải trí, những bộ phim thiên về nghệ thuật càng gặp khó trong việc tạo lực kéo phòng vé. Nghịch lý vì thế lặp lại: tác phẩm càng tham vọng về nghệ thuật, càng dễ bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua thương mại.

Bên cạnh đó, dòng phim kinh dị – từng là “mỏ vàng” của phòng vé Việt giai đoạn trước – cũng cho thấy dấu hiệu hạ nhiệt rõ rệt trong năm 2025. Hàng loạt phim như “Khế ước bán dâu”, “Thai chiêu tài”, “Nhà ma xó”, “Cải mả”… lần lượt thất bại do kịch bản rời rạc, lạm dụng yếu tố tâm linh, kỹ xảo yếu và diễn xuất thiếu thuyết phục. Cơn sốt từng giúp nhiều phim chạm mốc trăm tỷ nay không còn đủ sức níu chân khán giả.

Một trường hợp đặc biệt khác của năm là “Chốt đơn” – bộ phim gần như “chết yểu” vì những rủi ro nằm ngoài bản thân tác phẩm. Biến cố pháp lý của diễn viên chính buộc ê-kíp can thiệp bằng công nghệ AI để thay thế hình ảnh nhân vật. Tuy nhiên, thay vì cứu vãn, quyết định này lại phản tác dụng. Sau ba tuần, phim chỉ đạt hơn 5 tỷ đồng trên tổng vốn đầu tư hàng chục tỷ, trở thành một trong những cú trượt nặng nề nhất năm, cho thấy công nghệ và truyền thông ồn ào không thể thay thế một kịch bản đủ chắc và cảm xúc điện ảnh chân thực.

Bên cạnh loạt phim trăm tỷ, phòng vé Việt 2025 cũng ghi nhận danh sách nhiều tác phẩm thua lỗ nặng. Từ “Tiệm cầm đồ: Có chơi có chịu” chốt sổ với vỏn vẹn 153 triệu đồng, đến các phim như “Đời gì mơ đi”, “Bịt mắt bắt nai”, “Đồi hành xác”, hay những dự án nghệ thuật tâm huyết nhưng kén khán giả. Ở chặng cuối năm, phòng vé Việt tiếp tục ghi nhận thêm một trường hợp thất bại là “Thế hệ kỳ tích của đạo” diễn Hoàng Nam. Phim chỉ thu 710 triệu đồng sau 3 ngày ra rạp, khó vượt mốc 1 tỷ đồng trong tuần mở màn, đối mặt nguy cơ bị cắt suất chiếu khi sắp phải cạnh tranh với “Avatar 3”. Trước phản ứng trái chiều về chất lượng của bộ phim, Hoàng Nam thẳng thắn thừa nhận: “Phải chấp nhận rằng phim “Thế hệ kỳ tích” đã thất bại phòng vé rồi”, đồng thời cho biết sẽ tạm dừng làm phim và quay lại công việc Youtuber.

Từ bức tranh thắng – thua đối lập của năm 2025, giới chuyên môn cho rằng điện ảnh Việt đang đứng trước giai đoạn chọn lọc. Thành công của “Mưa đỏ” và các phim lịch sử – chiến tranh cho thấy Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra những “tác phẩm tầm vóc quốc gia”, vừa hoàn thành sứ mệnh xã hội, vừa chinh phục thị trường.

Như PGS.TS Bùi Hoài Sơn phân tích, sự hòa quyện giữa yếu tố chính thống và thị trường chính là thước đo trưởng thành của một nền công nghiệp văn hóa. Điện ảnh Việt đã đi được một chặng đường dài, và năm 2025 có thể được xem là năm bản lề, mở ra niềm tin rằng phim Việt không chỉ đủ sức đứng vững ở sân nhà, mà còn từng bước hướng ra thế giới – với điều kiện chất lượng luôn được đặt lên hàng đầu.

Nhìn từ 'Mưa đỏ' trượt OscarGiấc mơ Oscar của phim Việt một lần nữa khép lại theo cách không hề bất ngờ, khi "Mưa đỏ" không có tên danh sách đề cử rút gọn.

Theo VOV