Căng thẳng, nhiều ý kiến bănkhoăn, những vấn đề được báo giới đặt ra trong cuộc họp báo của Bộ VHTT &DLchiều 11/8 xung quanh công tác xét tặng giải thưởng và danh hiệu năm 2011 chưathể giải quyết triệt để. Có lẽ, cần thêm nhiều thời gian và tâm sức.
Công khai để công bằng
Cuộc họp báo quan trọng này có sựtham gia của thứ trưởng Lê Khánh Hải, Vụ Trưởng Vụ Thi đua và Khen thưởng NguyễnHải Anh, Cục trưởng Cục NTBD, đại diện Ban Tuyên giáo, đại diện Cục Điện ảnh…
Đứng trước những lùm xùm ở hạngmục điện ảnh và âm nhạc, BTC cuộc họp báo cũng mời đại diện hai lĩnh vực trêntham gia để trả lời chất vất của báo giới. Theo đó, đại diện hạng mục điện ảnhlà bà Nguyễn Thị Hồng Ngát – Phó chủ tịch Hội Điện ảnh và ông Phạm Ngọc Khôi –Phó chủ tịch Hội nhạc sĩ Việt Nam, đại diện Hội đồng cơ sở âm nhạc. Trước thềmbuổi họp báo, nhiều người e ngại rằng hai vị này sẽ không tham gia cuộc họp. Mộtvị đại diện Bộ VHTT &DL cho biết, nếu họ không đến, Bộ sẽ trả lời những chất vấnliên quan đến hai lĩnh vực nóng này.
![]() |
Toàn cảnh cuộc họp báo về công tác xét tặng giải thưởng và danh hiệu năm 2011 do Bộ VHTT & DL tổ chức |
Tuy nhiên, cuối cùng thìcả bà Ngát và ông Khôi đều có mặt. Và cũng đúng như dự đoán, tâm điểmcủa buổi họp báo xoay quanh những kiện tụng ầm ĩ trên mặt báo thời gianqua. Bên cạnh đó là một số ý kiến về việc đổi mới cách thức xét tặnggiải thưởng và trao danh hiệu để những kỳ sau bớt căng thẳng và kiệntụng.
Theo lãnh đạo Bộ, trong lần xétgiải thưởng và danh hiệu lần này có nhiều đổi mới. Công tác thẩm định phải qua 6bước, đảm bảo tính chính xác, không đưa ra xét nghệ sĩ không đủ thời gian côngtác, không đủ tiến trình, thủ tục, không xét hồ sơ không được thông qua cơ sở,hồ sơ không làm đúng mẫu…
Cách thức tổ chức là tiếp nhận hồsơ, gửi hồ sơ để Hội đồng đọc kỹ để có cái nhìn thống nhất. Đây cũng là lần đầutiên, Bộ VHTT & DL thể hiện tính công khai của giải thưởng bằng cách công khaiquá trình xét duyệt trên website của bộ.
Hiện đã nhận được tổng cộng 782hồ sơ. Bộ đã thành lập 14 hội đồng xét duyệt. Trong đó có 9 hội đồng xét giảithưởng, 5 tặng danh hiệu. Hiện, các hội đồng này đang thẩm định hồ sơ. Sau đó,sẽ gửi đến hội đồng nhà nước. Sau khi có kết quả sẽ trình chủ tịch nước và rathông báo cuối cùng trước công luận.
Dỡ cụm tác phẩm ra để xétgiải
Hạng mục âm nhạc của giải thưởngNhà nước và giải thưởng Hồ Chí Minh lần này đặc biệt được quan tâm. Câu hỏi đượcđặt ra như mưa trút về phía đại diện Hội Nhạc sĩ. Đến nỗi, sau khi cuộc họp báokết thúc, ông Phạm Ngọc Khôi vẫn bị báo giới bủa vây. Ông Phạm Ngọc Khôi khẳngđịnh, các thành viên trong hội đồng thẩm định cơ sở đều làm việc công tâm vàtheo đúng luật và chỉ dẫn của Bộ.
Giải thích về trường hợp của 5 nhạc sỹ đi kiện gồmĐinh Quang Hợp, Thế Song, Ngọc Khuê, Lê Việt Hoà, Đoàn Bổng, vị đại diện của Hộiđồng cơ sở của lĩnh vực âm nhạc này cho biết, lần đầu tiên xét duyệt, cả 5 nhạcsỹ này đều bị đánh trượt là do phía hồ sơ xin xét giải thưởng có vấn đề. Cácnhạc sĩ này đăng ký xét giải thưởng với cụm tác phẩm nên khi hội đồng bỏ phiếuthì không đạt. Tuy nhiên, sau khi nhận được sự khiếu kiện của các nhạc sĩ, Hộiđồng đã “dỡ” cụm tác phẩm đó ra, bỏ phiếu lại thì có 3 tác phẩm đạt yêu cầu. Hộiđồng cơ sở đã chuyển những tác phẩm này lên Hội đồng cấp Bộ để đảm bảo quyền lợicho các nhạc sĩ. Được biết, đây cũng là chỉ thị từ Bộ gửi xuống Hội đồng cơ sởhạng mục âm nhạc.
|
Ông Khôi cho biết thêm, khiHội đồng Bộ chấm, chỉ nhạc sĩ Ngọc Khuê và nhạc sĩ Đinh Quang Hợp đủ 3/5 tácphẩm để gom lại thành một “cụm” mới, do đó, chỉ 2 trong số 5 “nhạc sĩ đikiện” vượt qua vòng của Bộ.
Về trường hợp của nhạc sĩ PhúQuang bị loại ra khỏi Giải thưởng Nhà nước. Ông Khôi giải thích: Nhạc sĩ PhúQuang được 100% số phiếu ủng hộ ở Hội đồng cơ sở với 7 thành viên. Thế nhưng,lên đến Hội đồng cấp Bộ, nhạc sĩ này đã không đạt được 75% ý kiến đồng thuậntheo yêu cầu. Nghĩa là, hồ sơ của nhạc sĩ Phú Quang không được đủ 9 trong 12 láphiếu ở cấp Bộ. Vì vậy mà bị đánh trượt.
![]() |
Ông Phạm Ngọc Khôi - tâm điểm của cuộc họp báo với nhiều thắc mắc. Bên tay phải ông là bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, Phó chủ tịch Hội Điện Ảnh |
Muốn được xétgiải phải đi đúng đường
Ở lĩnh vực điện ảnh, Thứ trưởngLê Khánh Hải cho rằng hai nữ biên kịch Phan Huyền Thư và Phan Thanh Tú đã khônghiểu biết về thông tư nên mới dẫn đến chuyện viết đơn kiến nghị đạo diễn NguyễnThước. Sau khi giải thích rằng, các nhà biên kịch có quyền gửi kịch bản để xétgiải thưởng ở hạng mục Văn học thì chủ nhân của vụ kiện tụng này đã xuôi lòng.Tuy nhiên, do cụm tác phẩm Sự nhọc nhằn của cát và Những công dân @không nhận được sự đồng thuận của các tác giả nên cũng không được xét duyệtở cấp cao hơn.
Vụ trưởng Vụ Thi đua khen thưởngNguyễn Hải Anh nói về trường hợp của nhạc sĩ Lê Lan: “Hội đồng biết ông từng bịkỉ luật, nhưng trên cơ sở đánh giá những cống hiến, lao động nghệ thuật của nhạcsĩ, chúng tôi thấy: dù vấp ngã, nhưng ông vẫn cho ra đời những tác phẩm có chấtlượng nghệ thuật cao đóng góp cho đất nước, cho công chúng”.
Dư luận cũng như giới chuyên môntiếc cho nhạc sĩ Phạm Tuyên, ông đạt giải thưởng Nhà nước năm 2001, nhưng ôngvẫn chưa được giải thưởng Hồ Chí Minh. Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội, NS Hồ QuangBình đã gửi công văn lên Bộ và Hội Nhạc sĩ nhưng chưa có kết quả.
Vụ trưởng Nguyễn Hải Anh nói, HộiÂm nhạc mới chỉ gửi công văn, chứ chưa gửi hồ sơ, lại không đi “đúng đường”, cụthể là phải theo đúng trình tự qua hội đồng cấp cơ sở của Hội nhạc sĩ VN, rồilên đến Hội đồng Bộ. Không có chuyện hồ sơ không qua hai hội đồng này lại đượcHội đồng cấp Nhà nước xét duyệt. Bộ cũng đã có công văn để trả lời về việc này.Trong khi đó, ông Phạm Ngọc Khôi khẳng định: chưa từng nhận được văn bản đề nghịnào từ Hội Âm nhạc Hà Nội về trường hợp của nhạc sĩ Phạm Tuyên.
Một số ý kiến cho rằng, việc xétđặc cách cho một số trường hợp có cống hiến thực sự như Bùi Công Duy là rất đánglưu tâm. Thứ trưởng Lê Khánh Hải cho biết, với những trường hợp được xét đặccách như Bùi Công Duy phải đạt được 100% sự đồng thuận của Hội đồng. Đáng tiếc,Bùi Công Duy không đạt được điều này.
Cũng từ trường hợp của Bùi CôngDuy, có thể thấy vấn đề xét đặc cách trao danh hiệu cho nghệ sĩ ở nước ta vẫncòn nhiều điều đáng bàn. Nhiều nghệ sĩ đã cống hiến nhiều và được công chúng yêumến đã không đủ tiêu chuẩn theo thông tư để xét trao danh hiệu. Điều này hẳn cầnthay đổi.
Về việc quy đổi các giải thưởngthành Huy chương, nhiều ý kiến cho rằng, để tránh tình trạng vàng thau lẫn lộn,cũng cần xác định giải thưởng đó thuộc Liên hoan nào, tầm cỡ ra sao. Thêm vàođó, có ý kiến bày tỏ, nên chăng thuê hẳn hội đồng kiểm phiếu công khai và độclập để giám sát kết quả giống như một số giải thưởng trên thế giới.
Thứ trưởng Lê Hải Anh kết luận,sẽ còn phải thay đổi nhiều trong việc xét trao giải thưởng và danh hiệu. Bộ đãtính đến việc triển lãm để lấy ý kiến nhân dân xung quanh xét tặng Giải thưởngNhà nước và trao tặng danh hiệu cho nghệ sĩ. Hy vọng, với nhiều đóng góp từ phíabáo giới và công chúng, mùa giải sau sẽ không có thêm những chuyện đau đầu vàđáng tiếc!
Theo VTC