Lên thiên đường ở Bagan
Một trong những địa chỉ mà tớiMyanmar, dân du lịch buộc phải đến, đó là Bagan, cố đô của đất nước Myanmar từgiữa thế kỷ 11 đến thế kỷ 13, nơi tập trung những kiệt tác kiến trúc Phật giáođồ sộ, được so sánh với đền Angkor Wat của Campuchia và đền Borobodur củaIndonesia
Mỗi ngày chỉ có một chuyến baynội địa từ Yangoon đi Bagan và trên đường tới Bagan máy bay phải đáp sân bayMandalay 15 phút để đón thêm khách. Bởi thế, có thể xem máy bay nội địa tạiMyanmar như... xe bus biết bay vậy. Vé máy bay in đơn giản một mặt, mặt kia thìquảng cáo hình ảnh của một loại dầu gội đầu.
Hành khách tự cân hành lí bằngchiếc cân giống như hồi bao cấp vẫn hay dùng khi xếp hàng mua gạo, loại có cầnngang điều chỉnh trục cân qua lại, nếu hành lí quá cước sẽ bị phạt rất nặng. Đóibụng, tôi đến một quầy tạp phẩm trong sân bay mua 2 chiếc bánh. Thấy tôi loayhoay vì không có đủ tiền lẻ thì cậu bé bán hàng nói thôi khỏi trả (tiền) cũngđược. Hóa ra đôi khi đời sống đơn giản cũng làm người ta đơn giản thật thà đếnvậy!
 |
| Chèo thuyền trên hồ Inle |
Đi máy bay ở đây không bao giờhết lạ. Để tiết kiệm, chỉ đến khi khách lên đầy đủ, chuẩn bị cất cánh, nhân viênmới mở máy lạnh riu riu, vì vậy trên suốt chuyến bay hành khách vẫn phải cầm tờbáo để phe phẩy. Nhưng tới Bagan rồi, bạn sẽ thấy cái giá (vất vả) mình phải trảkhi tới đây hoàn toàn xứng đáng!
Về nhà nghỉ, tôi thuê một chiếcxe đạp giá 2 USD, hơi đắt nếu so với giá nhà nghỉ (chỉ từ 5 đến 7 USD), nhưng xeđạp là phương tiện thú vị nhất. Bagan chỉ có hai con đường chính trải nhựa, cònlại đều là đường đất đỏ ngoằn ngoèo dẫn đến những thôn ấp và các đền chùa.Myanma có đến 90 % dân số theo đạo Phật, người dân hiền lành dễ mến.
Là thành phố du lịch nổi tiếngnhưng ở Bagan không hề có cảnh ăn xin hay đeo bám du khách bán quà lưu niệm. Bạncó thể nghe rõ tiếng chim hót trong khu vườn ở khách sạn, thấy nụ cười hồn nhiênthơ ngây của trẻ con đi bộ đến trường, ngắm những chiếc xe đạp chầm chậm trênđường đất đỏ hai bên tán lá xanh rì...
Ở Bangan, tự dưng thấy mọi chuyệnlàm mình khó chịu như mất điện, không internet, không “roaming” điệnthoại.v.v... trở thành vô nghĩa, khi lang thang trên những con đường vắng vẻ,khi ngắm bụi lãng đãng sau chiếc xe bò chở rơm rạ, hay ngồi ngắm hoàng hôn từđỉnh tháp Bangan, ánh vàng nhuộm rực những ngôi chùa u tịch 2.500 năm tuổi,khiến tất cả nhòa đi không còn đường chân trời, đưa mình như chạm đến nhữngkhoảnh khắc thiên đường. Cảm giác ấy ở Sài Gòn có tiền bạn có mua nổi không?
Và lững lờ trôi ở hồ Inle
Sau Bangan, hồ Inle thường đượcchọn là điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến hành trình dọc ngang Myanmar. Nằmlọt thỏm giữa đồi Shan nơi có rất nhiều dân tộc thiểu số sinh sống, hồ Inle rộngchừng 116km2 và nằm ở độ cao 880m.
Tôi đến hồ Inle sau chuyến baysớm trong một buổi sáng mà Bagan tưởng chừng không thể nóng hơn được nữa. Cáinóng tháng Năm ở Burma kỳ lạ, len lỏi vào trong từng lỗ chân lông rồi như bùnglên, thiêu đốt từ bên trong. Những người bạn tôi gặp trên đường đến Inle đều tấtthảy mong chờ những cơn gió, mong chờ cái nóng sẽ đi vắng, sẽ tan vào không khímát mẻ ở vùng sông nước.
Máy bay đáp ở sân bay Ho Hin cáchNyaung Shwe, thị trấn trung tâm của Inle một tiếng đồng hồ đi xe. Sau một hồiđắn đo, tôi quyết định chọn một phòng đơn ở Little Inn Guest house với giá 5 USDđã bao gồm ăn sáng. Anh chủ nhà trọ hiếu khách với giọng cười vang to và ấm ápnhiệt tình chỉ dẫn cho chúng tôi những thông tin cần thiết, những địa điểm cầnghé thăm.
Anh có một cô em gái, không nóiđược tiếng Anh và rất e thẹn, luôn ép mình sau cánh cửa nhìn khách ra vào và tủmtỉm cười. Khi tôi đòi được bôi thanaka (thứ bột làm từ thân cây mài ra, được cácthiếu nữ Burma bôi lên mặt, vừa để làm đẹp, vừa chống nắng), cô chả nói năng gì,lặng lẽ bỏ vào buồng rồi lại xuất hiện trở lại nơi ngưỡng cửa, ra hiệu bảo tôivào trong và thoa lên mặt tôi những vòng tròn thanaka mát lạnh, rồi lại chỉ tủmtỉm cười.
Sau khi tắm rửa, không cần nghỉngơi, chúng tôi ngay lập tức lên đường khám phá Inle. Nước hồ Inle trong nhưgương, nhìn thấy cả những cụm rong xanh dày đặc dưới mặt nước. Càng đi sâu, càngthấy nhiều thuyền độc mộc và những ngư dân hồ Inle với kiểu chèo thuyền bằng mộtchân trong khi hai tay thoăn thoắt gỡ lưới, buông lưới. Ông lái thuyền đưa chúngtôi vào sâu trong những ngôi làng nổi của dân hồ Inle, ghé ngang một gia đìnhlàm nghề dệt lụa.
Dân hồ Inle dệt lụa bằng một chấtliệu cực kỳ độc đáo là tơ sen! Trước cửa nhà có rất nhiều người phụ nữ lớn tuổingồi bẻ thân sen làm đôi và chuốt lấy những sợi tơ mỏng manh để dệt lụa. Tất cảđều làm bằng tay và cực kỳ tỉ mỉ. Sau một hồi quan sát, chúng tôi ra trước cửanhà ngồi nghỉ ngơi, ngay lập tức hai vợ chồng chủ nhà mang trà và bánh kẹo ramời. Người Burma rất thích uống trà, có lẽ đây là thói quen từ thời còn là thuộcđịa của Anh.
Ngoài trà, nghe đồn hồ Inle cònnổi tiếng về xì gà, vậy nên trên đường về, chúng tôi ghé vào một gia đình làm xìgà trên hồ. Bước vào nhà, tôi choáng váng bởi mùi thơm phức từ những mẹt xì gàvà bàn tay thoăn thoắt quấn từng điếu xì gà nhỏ ngay dưới sàn nhà. Bà chủ nhàmời tôi một điếu rồi tự tay châm lửa cho mình, vừa hút bà vừa giảng giải cho tôivề xì gà Inle. Xì gà Inle chỉ to bằng điếu thuốc lá bình thường, là một hỗn hợpcủa thuốc lá, me, mật ong, chuối, rượu, muối, đường nâu cuốn trong lá thuốc látrồng ở đỉnh núi gần đó. Khi hút có mùi thơm rất dễ chịu và vị ngọt đọng ở đầulưỡi.
Sau một hồi trò chuyện, chúng tôilại được mời ra trước hiên nhà uống trà. Buổi chiều làm cho không khí trên hồtrở nên dịu mát, tôi ngồi ngắm những chiếc thuyền qua lại trên hồ và trò chuyệncùng vợ chồng chủ nhà và anh con trai nhút nhát, chỉ lén lút nhìn khách rồi đỏmặt quay đi. Tôi cực kì yêu thích cái khoảnh khắc được ngồi ở đấy, lẫn vào trongnhững câu chuyện giản dị, lẫn vào những tiếng cười, lẫn vào vị trà thơm phức vàlẫn vào trong làn khói xì gà hồ Inle ngọt ngào.
Ngoài tour đi thuyền trên hồ,khách đến Inle thường chọn tour trekking (đi bộ với người dẫn đường) đến cácngôi làng của người Shan hoặc ngôi làng Padaung của người dân tộc cổ dài nổitiếng. Tuy nhiên, thời điểm này nhiệt độ ban ngày quá cao, anh chủ nhà trọkhuyên chúng tôi không nên chọn tour này, mà thay bằng tự khám phá bằng xe đạp.
Sau hơn một tiếng đồng hồ vừađạp, vừa đi bộ, vừa nghỉ, chúng tôi lạc vào một ngôi làng của các nhà sư. Tronglàng có hai cái hang nằm sâu trong núi, được dùng làm nơi thờ Phật. Ở hang độngđầu tiên, chúng tôi được sư thầy mời vào thăm quan và uống trà, nghỉ ngơi. Trongđộng có ba bức tượng Phật lớn được thờ cúng, vài thứ đồ dùng đơn sơ của sư thầyvà căn bếp mộc mạc. Ngồi trong đấy chúng tôi chẳng muốn rời đi vì không khítrong động mát mẻ và yên tĩnh.
Ở hang động thứ hai, thì một vịsư già sống ở căn nhà nhỏ bên sườn đồi, dẫn chúng tôi đi. Khác với hang thứnhất, hang này tối đen như mực, chúng tôi phải cầm đèn dò dẫm từng bậc thang đámát lạnh để đi sâu vào trong. Sau chuyến thăm hang, vị sư già mời chúng tôi vềnhà ông uống trà. Vào nhà, ông lục tìm cái khăn trải bàn cũ kỹ rồi lúi húi sắpxếp tất thảy những gì ông có trong căn nhà đơn sơ của mình và bày hết lên bànmời chúng tôi.
Có những quả chuối và táo nhũnhết một góc mà tôi đồ rằng ông cất để dành chưa dám ăn. Có những miếng quẩy ôngcẩn thận cất vào trong cái nồi nhỏ. Rồi ông pha trà và run rẩy rót vào những cáibát nhỏ cho chúng tôi. Ông tuyệt nhiên không một lời nào, chỉ liên tục mời chúngtôi đồ ăn thức uống rồi ngồi nhìn ra cửa, lặng yên.
Chúng tôi cũng chẳng dám nói gì,chỉ giúp ông phân loại ra giữa một đống những gói nhỏ linh tinh đâu là cà phê,đâu là sữa, đâu là trà để bỏ vào từng hộp riêng. Và cứ thế, ngồi bên ông lặng lẽmà buổi chiều của chúng tôi trôi qua xúc động vô cùng.
Không nhộn nhịp như Yangon, khôngđền đài như Bagan, hồ Inle níu chân du khách theo một cách rất riêng, nhẹ nhàngmà quyến luyến. Trên chuyến bay rời xa Myanmar, nhìn ngắm những dải đất nhỏ dầndưới cánh máy bay, tôi nghĩ phải nói làm sao, phải diễn tả làm sao cho các bạncủa tôi về đất nước này? Về những con đường còm cõi, bụi mờ gập ghềnh xuyên dọcxuyên ngang đất nước, những con đường mà thi thoảng ghé mắt qua ô kính xe tôichỉ thấy mép vực cách bánh xe một khoảng cách tí ti.
Về những chiếc xe hơi cũ kĩ chạylong lên sòng sọc đến nỗi tôi không dám ngồi gần cửa sổ vì chỉ lo cửa sổ rơi ra,tôi cũng rơi ra nốt. Về tiếng kinh Phật vang dội giữa không gian lặng thinhBagan trong buổi hoàng hôn, nhìn ngắm ánh ráng chiều quét vàng rực lên nhữngngôi đền cổ.
Về tiếng móng ngựa gõ lọc cọctrên con đường nhỏ vào buổi sáng tinh sương yên ắng chở tôi đi đón mặt trời. Vàtrời ơi, làm sao để kể cho các bạn về những người dân Myanmar hiền hòa, tốtbụng, rộn ràng câu chào “Mingabalar”, xúng xính Longi kèm theo nụ cười “thanaka”tỏa nắng. Anh bạn tôi bảo, tả về Myanmar ư, đơn giản đó là những cảm xúc “khôngthể tả được thành lời”, muốn biết, bạn phải đến.
Theo ThanhHải - Khánh Linh
Thể thao văn hóa
