Từ đầu tuần này, quyền chỉ huytoàn bộ các chiến dịch trên không của liên quân tại Libya được chuyển giao từ Mỹsang NATO, trong đó vai trò điều hành trực tiếp được đặt trong tay viên tướng 3sao người Canada.
Khi mở màn chiến dịch không kíchhôm 19/3, Mỹ nắm quyền chỉ huy lực lượng đa quốc gia gồm 13 nước tấn công lựclượng ủng hộ đại tá Muammar Gadhafi. Ngay sau đó Washington tuyên bố chuyển giaoquyền dẫn dắt chiến dịch và động thái này đã gây ra những tranh cãi nội bộ NATOvới hai phe ủng hộ và phản đối khối đứng ra chỉ huy chiến dịch.
Phải mất vài ngày điều phối giữacác thành viên, tổ chức quân sự Bắc Đại Tây Dương mới có thể bắt đầu lãnh tráchnhiệm cho chiến dịch Libya. Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen hôm qua chobiết, các máy bay của khối đang bắt đầu tuần tra để áp đặt vùng cấm bay tạiLibya theo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
 |
| Tàu sân bay Charles De Gaulle của Pháp tham gia chiến dịch Libya. Ảnh: AP |
"Các đồng minh NATO quyếtđịnh chỉ huy toàn bộ chiến dịch quân sự tại Libya theo nghị quyết của LiênHợp Quốc. NATO sẽ thực hiện tất cả các khía cạnh của nghị quyết, không hơnkhông kém", AP dẫn tuyên bố của ông Rasmussen. Tuy nhiên, giới ngoại giaocho biết phải mất vài ngày nữa quá trình chuyển giao đầy đủ từ quân đội Mỹcho NATO mới hoàn tất.
Sau khi các thành viên NATO phêchuẩn việc để khối nằm toàn bộ trách nhiệm cho chiến dịch Libya, tướng 3 saongười Canada Charles Bouchard được giao nhiệm vụ chỉ huy trực tiếp hoạt độngquân sự này. Ông sẽ báo cáo công việc cho đô đốc người Mỹ Samuel Locklear, tưlệnh sở chỉ huy liên quân của NATO đặt tại Naples (Italy).
Naples là một trong hai tổng hànhdinh điều hành các hoạt động của NATO. Tổng hành dinh còn lại đặt tại Brunssum(Hà Lan), nơi chịu trách nhiệm điều hành cuộc chiến Afghanistan. Theo đó, tổnghành dinh Naples sẽ điều phối hoạt động của các máy bay do thám, máy bay tiếpdầu trên không, máy bay tuần tra hàng hải và các trực thăng để duy trì chiếndịch tại Libya được liên tục 24/24h.
Khi mở màn chiến dịch đánh Libya,lực lượng liên quân được đặt dưới sự điều hành trực tiếp của Sở chỉ huy châu Phi(Africom) thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, tại một căn cứ ở Stuttgart, Đức. Africom nằmdưới quyền tướng trẻ Carter Ham là một trong 6 sở chỉ huy khu vực của quân độiMỹ được lập ra năm 2007, với 1.500 thành viên.
Theo đó, quyền chỉ huy trực tiếpchiến dịch Libya sẽ chuyển từ tướng Mỹ Carter Ham sang tướng Canada CharlesBouchard. Còn đô đốc Samuel Locklear ngoài vai trò tư lệnh sở chỉ huy liên quâncủa NATO tại Naples, ông còn là tư lệnh hải quân Mỹ tại châu Âu kiêm nhiệm châuPhi. Do đó khi mở màn đánh Libya, ông nắm quyền tư lệnh hải quân Mỹ tham giachiến dịch và thường có mặt trên tàu chỉ huy USS Mouth Whitney tại Địa TrungHải.
Trước đây NATO từng có kinhnghiệm trong những chiến dịch như tại Libya. Các máy bay của khối đã thành côngtrong việc đảm bảo vùng cấm bay tại Bosnia trong những năm 90 và chiến dịchkhông kích tại Kosovo năm 1999, nhằm ngăn chặn cuộc đàn áp vào thường dân mangsắc tộc Albani.
Trong khi đó, sau 8 ngày khôngkích, diễn biến tại Libya đang đi theo hướng có lợi cho lực lượng chống Gadhafi,điều mà liên quân mong muốn. Cán cân lực lượng đang dần nghiêng về phe nổi dậyvới những bước tiến sang vùng phía tây Libya, nơi đang do phe ủng hộ Gadhafikiểm soát.
Những ngày không kích vừa qua làgiai đoạn đầu của chiến dịch lập vùng cấm bay tại Libya, trong đó liên quân dộimưa tên lửa và bom để tiêu diệt hệ thống phòng không của quân đội Gadhafi, đồngthời khoá chặt các máy bay chiến đấu của Libya dưới mặt đất. Đây là giai đoạn"mở cửa bầu trời" để các máy bay NATO tuần tra một cách an toàn đảm bảo vùng cấmbay trên không phận Libya.
Theo Đình Nguyễn
Vnexpres
