Ngân hàng lãi ngàn tỉ là cao hay thấp?

Nhiều ngày qua câu chuyện lợi nhuận của các ngân hàng (NH) lên tới hàngnghìn tỷ đồng nhận được nhiều ý kiến trái chiều.

Lợi nhuận chủ yếu từ hoạt độngtín dụng

Lợi nhuận lũy kế của Eximbank trong 6 tháng đầu năm đạt 1.690 tỷ đồng.Sacombank lũy kế 6 tháng năm 2011 đạt 1.490,5 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế.

Một số NH khiêm tốn hơn với con số lợi nhuận như NH Đông Á đạt tổng lợinhuận trước thuế sáu tháng là 676 tỷ đồng. Navibank lũy kế sáu tháng đầu năm2011 đạt lợi nhuận 127,56 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ năm 2010.  NH ĐạiÁ sáu tháng đầu năm 2011 cũng đạt lợi nhuận trước thuế 220 tỷ đồng…

Lãi của khối ngân hàng vượt trội so với khối DN sản xuất (Ảnh: Lao động)

Các NH cũngcho biết, lợi nhuận chủ yếu là từ hoạt động tín dụng gồm cho vay trực tiếpvà cho vay trên thị trường liên NH.

Sau khi bức tranh lợi nhuận trong 6 tháng đầu năm của khối các NH lộ diện,nhiều ý kiến cho rằng, khối NH vẫn đạt lợi nhuận rất cao trong khi cácDN thì ngược lại. Và theo các DN nếu không xem xét lại việc giảm lãisuất và cho vay thì sản xuất ngưng trệ ảnh hưởng đến nền kinh tế,gây bất ổn xã hội.

Cái lý của ngân hàng

TIN LIÊN QUAN

Tổng Giám đốc một ngân hàng TMCP giải thích nếu nhìn vào số tuyệt đối về lợinhuận mà các NH công bố là vài nghìn tỷ thì tưởng là các NH lãi cao, nhưngnếu so lợi nhuận trên số vốn chủ sở hữu của các ngân hàng là vài chục ngàntỉ đồng thì tỷ lệ trung bình khối ngân hàng chỉ vào khoảng 1,5%.

Vị lãnh đạo này cũng nêu quan điểm rằng bản thân các NH cũng là một DN, côngviệc kinh doanh có hiệu quả hay không họ đều phải chịu trách nhiệm trước cáccổ đông. Do đó, áp lực lợi nhuận cũng rất lớn và là chuyện tất yếu.

Cũng cùng quan điểm này, TS Lê Xuân Nghĩa, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tàichính Tiền tệ Quốc gia trao đổi với báo chí bên lề một cuộc hội thảo chorằng hiện nay tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản của NH (ROA) chỉ khoảng 1%,còn lợi nhuận tính trên vốn tự có của NH chỉ khoảng 10-11% (tỷ lệ ROE).

Tỷ lệ ROE năm nay đã giảm rất nhiều so với năm 2009 và 2010 với mức khoảng14-15%, nguyên nhân là do nợ xấu tăng, khách hàng không hoàn trả vốn. Tỷ lệnày cũng thấp hơn mức khoảng 14-15% của các NH trong khu vực Đông Nam Á vàmức 17% của NH trên toàn thế giới.

Ông Nghĩa phân tích, nếu như việc huy động vốn của các NHTM đúng như trầnquy định của NHNN là 14%/năm, sau đó lại cho vay 22-23%/năm thì lãi rất lớn.Tuy nhiên thực tế các NH huy động với lãi suất bình quân khoảng 17%/năm vàcho vay ra bình quân 20%/năm. Tỷ lệ chênh lệch 3% cũng thấp hơn tỷ lệ ở cácquốc gia khác, ví dụ như Malaysia thìchênh lệch lãi suất này khoảng 4,5-5%/năm.

(Ảnh: Lao động)

So sánh lợi nhuận của khối NH với lợi nhuận bình quân của hơn 500 công tyniêm yết trên sàn chứng khoán không có chênh lệch nhiều, thậm chí tỷ lệ củacác NH còn thấp hơn. Lợi nhuận bình quân của các DN niêm yết khoảng 11% còncủa các NH chỉ 10,5%.

Do đó, về việc liên quan tới chính sách điều hành, ông Nghĩa cho rằng thịtrường sẽ tự chia sẻ lợi nhuận giữa NH và DN chứ không thể có biện pháp hànhchính nào can thiệp được điều đó.

Nguyên thống đốc NH Nhà nước Cao Sỹ Kiêm - Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệpvừa và nhỏ cũng đồng ý rằng không thể căn cứ vào con số tuyệt đối mà phảitính toán tỷ lệ sinh lời trên số vốn tự để đánh giá con số thực chất con sốlợi nhuận của các NH.

Tuy nhiên ông Kiêm cũng cho biết, thực tế tỷ suất lợi nhuận trung bình củacác DN chỉ vào khoảng 20%. Trong khi lãi suất vay vốn sản xuất kinh doanhtrung bình hiện nay vào khoảng 18%, thậm chí cao hơn. Do vậy, cần có nhữngquy định rõ ràng để kiểm soát lãi suất huy động và cho vay, sao cho lãi suấtđầu vào vừa phải thì mới có đầu ra hợp lý được, nhằm dung hòa lợi ích của NHvà DN.

Theo NgọcTuyên
Lao Động