Việc mở cửa theo cam kết WTOlà điều kiện mới để khối ngân hàng ngoại có thể vẽ lại bức tranh thị phần huyđộng vốn VND từ 2011.
Theo biểu có hiệu lực từ ngày 12/1/2011, lãi suất huy động VND của HSBC Việt Namkhá hấp dẫn. Mức cao nhất 13,7%/năm được ngân hàng này trải dài cho các kỳ hạntừ 3 - 12 tháng, một sự cạnh tranh sòng phẳng với các ngân hàng nội địa.
HSBC là một trong 5 ngân hàng 100% vốn nước ngoài đầu tiên được cấp phép tạiViệt Nam (cùng với Standard Chartered, ANZ, Shinhan và Hong Leong). Sự hiện diệnvà phạm vi hoạt động đã được mở rộng qua việc chuyển đổi từ chi nhánh sang ngânhàng 100% vốn. Cạnh tranh lãi suất chỉ là một trong nhiều mũi nhọn mà ngân hàngnày đang triển khai.
Năm 2011, sẽ không bất ngờ nếu thị trường đón thêm những biểu lãi suất huy độngVND như thế từ khối ngoại. Bởi đây là năm bản lề.
Cửa bắt đầu mở…
Trước khi thực hiện cam kết WTO, có nhiều giới hạn kỹ thuật đặt ra đối với cácngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
Ở lĩnh vực huy động vốn, các ngân hàng nước ngoài không được nhận tiền gửi tiếtkiệm dưới bất kỳ hình thức nào, chỉ được nhận tiền gửi có kỳ hạn và không kỳ hạntheo quy định của Ngân hàng Nhà nước là nhận tiền gửi không kỳ hạn bằng VND củacác thể nhân và pháp nhân không có quan hệ tín dụng tối đa 25%, đối với nhữngkhách hàng có quan hệ tín dụng bằng 100% so với mức vốn của ngân hàng nguyên xứ;nhận tiền gửi có kỳ hạn từ những tổ chức có quan hệ tín dụng không quá 50% vốnđiều lệ.
 |
| Hiện đã có 5 ngân hàng 100% vốn và 40 chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam |
Nhưng theo lộ trình thực hiện cam kết WTO, các tổ chức tín dụng nước ngoài hoạtđộng tại Việt Nam được cung cấp hầu hết các loại hình dịch vụ ngân hàng như chovay, nhận tiền gửi, cho thuê tài chính, kinh doanh ngoại tệ, các công cụ thịtrường tiền tệ, các công cụ phái sinh, môi giới tiền tệ, quản lý tài sản, cungcấp dịch vụ thanh toán, tư vấn và thông tin tài chính.
Đặc biệt, riêng về hoạt động nhận tiền gửi, năm 2011 bắt đầu có thay đổi lớn.Các chi nhánh ngân hàng nước ngoài được nhận tiền gửi VND không giới hạn từ cácpháp nhân, lộ trình huy động tiền gửi từ cá thể nhân Việt Nam sẽ được nới lỏngtrong vòng 5 năm kể từ ngày 1/1/2007 ở mức tối đa 650% vốn pháp định của ngânhàng, tiến tới đối xử quốc gia đầy đủ vào năm 2011.
Bên cạnh 5 ngân hàng 100% vốn ngoại, số chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại ViệtNam hiện đã lên tới con số 40; nhiều thành viên trong đó đã đồng loạt tăng mạnhvốn được cấp vào cuối năm 2010. Lộ trình mở cửa đã đến, năm 2011 dự báo hoạtđộng huy động vốn VND trong hệ thống ngân hàng sẽ có thêm yếu tố cạnh tranh mới.
Khó vẽ lại bức tranh thị phần?
Trong báo cáo phân tích của một số tổ chức đầu tư, hay trong nhận định của ngườitrong cuộc, yếu tố cạnh tranh mới đó được lưu ý “cần dè chừng” đối với các ngânhàng nội từ năm 2011 này. Tuy nhiên, một sự lấn sân mạnh trong cơ cấu thị phầnsẽ khó diễn ra trước mắt.
Khối ngoại khó lấn sân nhanh ở mảng huy động vốn VND bởi thực tế vẫn còn nhiềuhạn chế và rào cản. Điển hình như HSBC Việt Nam, khá nhanh, trong năm 2010 đã có12 điểm giao dịch từ 2 chi nhánh một năm trước đó, nhưng vẫn còn rất nhỏ so vớiquy mô mạng lưới của các ngân hàng nội. Với các chi nhánh ngân hàng nước ngoài,hạn chế lớn là không được phép mở các điểm giao dịch ngoài trụ sở chi nhánh (ngoàilắp đặt và vận hành các máy ATM và được phát hành thẻ tín dụng trên cơ sở đối xửquốc gia kể từ khi Việt Nam gia nhập WTO).
Tại một cuộc họp báo trong năm 2010, ông Ashok Sud, Tổng giám đốc StandardChartered Việt Nam, cũng nhấn mạnh rằng ông không hài lòng khi nhận được các câuhỏi đánh giá về sự cạnh tranh giữa “hai phe” ngân hàng nội và ngoại. Và nhậnđịnh mà ông đưa ra là 90% thị phần nói chung hiện đang thuộc về các ngân hàngnội và khó thay đổi trong 10 - 15 năm tới.
Mặt khác, nếu một đặc trưng cạnh tranh của các ngân hàng trong nước những nămgần đây là các cuộc đua lãi suất huy động, thì chiến lược khối ngoại dường nhưchỉ thực sự tập trung ở các nghiệp vụ ngân hàng bán lẻ, các dịch vụ tài chínhtoàn cầu, ngoại hối và thanh toán quốc tế…
Theo số liệu thống kê khoảng bốn năm trở lại đây, thị phần huy động vốn bằng VNDtính cả khối ngân hàng liên doanh, 100% vốn nước ngoài và chi nhánh nước ngoàicũng chưa có lúc nào vượt quá 6% trong tổng cơ cấu của hệ thống; thậm chí nếu sovới cuối năm 2007, miếng bánh cuối quý 1/2010 còn bị thu hẹp (khoảng 4,3% so với5,5%).
Có lẽ, một sự thay đổi rõ ràng vẫn còn cần nhiều thời gian.
Theo Kỳ Duyên
VnEconomy
