Thừa nhận tình trạng vượt trần lãi suất huy động của hầu hết các tổ chức tíndụng, Ngân hàng Nhà nước thể hiện “bàn tay sắt” với vấn nạn này bằng tuyênbố đình chỉ hoặc miễn nhiệm người quản lý, người điều hành của đơn vị viphạm.
Cùng ngày ban hành Chỉ thị 02 về việc chấn chỉnh thực hiện quy định vềmức lãi suất huy động bằng VND và USD, NHNN cũng tổ chức hội nghịtriểnkhai nhiệm vụ trọng tâm những tháng cuối năm 2011 của ngành ngân hàng.Tại đây, NHNN đã đưa ra nhiều thông điệp thể hiện quyết tâm giảm lãisuất cho vay.
Lập đường dây nóng theo dõi vi phạm trần lãi suất huy động
Chỉ thị 02 ngày 7/9 của NHNN thừa nhận thực tế hầuhết tổ chức tín dụng (TCTD) đều huy động VND và USD ở mức lãi suất cao hơnmức quy định hiện hành. Đây là lần đầu tiên, NHNN thừa nhận tình trạng vượttrần lãi suất bằng văn bản. Trước đó, ngày 1/9 tân Thống đốc Nguyễn Văn Bìnhcũng thẳng thắn khẳng định tồn tại này ở nhiều TCTD.
Đánh giá những vi phạm này là "nghiêm trọng" và "tiềm ẩn nguy cơ gây rủi rocho TCTD", NHNN đã yêu cầu các TCTD và Chi nhánh NH nước ngoài thực hiệnđúng mức trần lãi suất huy động, tự kiểm tra phát hiện vi phạm và chấnchỉnh, xử lý người đứng đầu các chi nhánh, đơn vị để xảy ra sai phạm.
Chỉ thị cũng mở ra cơ chế để các TCTD có thể tự giám sát lẫn nhau thông quaviệc chủ động phát hiện và báo cáo NHNN những TCTD, chi nhánh NH nước ngoàicạnh tranh không lành mạnh, vi phạm trần lãi suất huy động.
Chỉ thị đầy quyết tâm này của NHNN còn thể hiện qua việc yêu cầu cơ quanthanh tra, giám sát NH và NHNN chi nhánh các tỉnh, thành lập đường dây nóngđể tiếp nhận thông tin về vi phạm vượt trần huy động để theo dõi và xử lý.
![]() |
NHNN thể hiện quyết tâm lớn để kiểm soát thị trường tiền tệ từ nay đến cuối năm |
Không chỉ các biện pháp giám sát, kiểm tra, chế tài xử lý cũng được NHNN đưara khá quyết liệt: đối với các TCTD vi phạm, người quản lý, điều hành sẽ bịđình chỉ, miễn nhiệm chức vụ trong vòng 3 năm. TCTD vi phạm cũng bị hạn chếmở rộng phạm vi, quy mô, địa bàn hoạt động trong vòng 1 năm và hạn chế hoặctạm đình chỉ hoạt động huy động và cho vay.
Ghìm cương lãi suất tín dụng
Việc NHNN ban hành Chỉ thị 02 được cho là biện pháp dẹp từ gốc nền lãi suấtđang cao ngất ngưởng trong nước hiện nay. Ngoài ra, đây cũng được coi làbiện pháp "siết" lại hoạt động của các TCTD nhằm đạt được quyết tâm thựchiện chính sách tiền tệ chặt chẽ, đảm bảo tăng trưởng tín dụng dưới 20%,tổng phương tiện thanh toán tăng 15-16%, hạ nhiệt lãi suất.
Theo Ngân hàng nhà nước (NHNN), cơ cấu tín dụng đã chuyển hướng tích cực. Cụthể, đến cuối tháng 8/2011, tín dụng đối với lĩnh vực sản xuất tăng 14,8%,trong đó tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 30,5%; tín dụng xuất khẩu tăng35%.
Còn tín dụng phi sản xuất giảm gần 17%. Trong đó, dư nợ cho vay để đầu tư,kinh doanh chứng khoán giảm tới 43%; dư nợ cho vay để đầu tư kinh doanh bấtđộng sản giảm 10%; dư nợ cho vay tiêu dùng giảm hơn 23%.
Đối với lãi suất - vấn đề được các ngân hàng cũng như doanh nghiệp đặc biệtquan tâm thì để tạo được sự đồng thuận lớn, trước khi diễn ra Hội nghị này,Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng đã trủ trì cuộc họp với 12 ngân hàngthương mại hàng đầu Việt Nam về các giải pháp triển khai hoạt động ngân hàngtrong những tháng cuối năm 2011.
Tại cuộc họp trên, các ngân hàng cam kết thực hiện nghiêm túc trần lãi suấthuy động 14%/năm; và đồng thuận giảm lãi suất cho vay đối với lĩnh vực sảnxuất kinh doanh thông thường xuống 17-19%/năm từ giữa tháng 9/2011.
Tại Hội nghị, lãnh đạo NHNN khẳng định sẽ giữ nguyên các mức lãi suất điềuhành của NHNN như hiện nay, duy trì trần lãi suất huy động vốn bằng VND14%/năm để tạo điều kiện cho các TCTD đưa mặt bằng lãi suất cho vay về biênđộ 17-19% đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường; đồng thời giữnguyên trần lãi suất bằng ngoại tệ của các TCTD đối với khách hàng là tổchức và dân cư.
Những biện pháp mà NHNN đưa ra nhận được sự đồng thuận của đa số cácTCTD. Trao đổi bên lề với Dân trí, lãnh đạo một NH cho rằng việc giữtrần lãi suất 14% là rất cần thiết vào thời điểm này, tuy nhiên các NHcũng kỳ vọng vào việc hỗ trợ các kênh vốn và giải quyết áp lực thanhkhoản, đặc biệt với các NH nhỏ. "Một chính sách mà đa phần các TCTD cóthể thực hiện được, thì nó có tính khả thi", vị này nói.
Theo Hồng Kỹ- Lan Hương
Dân trí