Ngành năng lượng thiếu vốn

Từ năm 2010 trở đi,hằng năm, ngành than - khoáng sản cần lượng vốn khoảng 1,3 - 1,6 tỷ USD,ngành dầu khí cần khoảng 75 tỷ USD, ngành điện cần 33 tỷ USD... Tuy nhiên,hiện nay các ngành năng lượng của Việt Nam rất “khát” vốn!

“Ngành năng lượng là ngành kết cấu hạ tầng của toàn bộ nền kinh tế xã hội,có công nghệ phức tạp, mang tính đặc thù cao, đặc biệt đòi hỏi nguồn vốn đầutư lớn. Do đó, việc thu xếp nguồn vốn đầu tư cho phát triển năng lượng đượcxem là nhiệm vụ trọng tâm và phải giải quyết trước tiên”. Đó là khẳng địnhcủa ông Trần Viết Ngãi - Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam - tại Hộithảo quốc tế về giải pháp huy động nguồn vốn đầu tư phát triển năng lượngViệt Nam vừa diễn ra.

“Khát” vốn

Theo quy hoạch phát triển ngành than, sản lượng than dự kiến năm 2015 từ 60- 65 triệu tấn và đến năm 2025 đạt trên 80 triệu tấn. Tuy nhiên, đại diệnngành than cho rằng đang chịu sức ép lớn về giá thành sản xuất do nhiềunguyên nhân, như khai thác than ngày càng xuống sâu, chi phí thăm dò, khảosát, chi phí nhiên liệu cho sản xuất than và lương công nhân ngày càng cao,tỷ giá ngoại tệ ngày một tăng, lãi vay tăng, thuế VAT than xuất khẩu khôngđược khấu trừ, thuế tài nguyên tăng gấp đôi so với năm trước….

Ngành điện, một trong những ngành năng lượng đang “khát vốn”

Tập đoàn Công nghiệp Than – khoáng sản Việt Nam (TKV) cho biết để đápứng nhu cầu phát triển thị trường, từ năm 2010 trở đi, hằng năm TKV cầnhuy động lượng vốn khoảng 1,3-1,6 tỷ USD, trong đó cho than, điện chiếm70 - 80% nhu cầu.

Riêng Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) đang kêu gọi đầu tư cácdự án hạ nguồn, cảng biển, bất động sản, trang thiết bị cho ngành dầukhí. Theo định hướng kế hoạch đầu tư 2010 - 2015, tổng nhu cầu vốn đầutư của ngành này khoảng 75 tỷ USD, riêng phần vốn phải thu xếp của PVNkhoảng 20 tỷ USD, trong đó phần vốn vay chiếm một nửa.

Bên cạnh đó, việc phát triển năng lượng mới và tái tạo (năng lượng gió,mặt trời…)  với suất đầu tư cao cũng đang cần phải có chính sách hỗ trợvề giá bán điện để các dự án này được khả thi về kinh tế - tài chính.

Cần minh bạch chính sách

Ông Đậu Đức Khởi, Phó TGĐ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), cho rằng:Hầu hết các dự án điện hiện nay đều chậm tiến độ, mà thiếu vốn là mộttrong những nguyên nhân chính. Theo Quy hoạch Điện VI, tổng vốn đầu tưngành điện là 80 tỷ USD, trong đó nguồn điện 52 tỷ USD và lưới điện 28tỷ USD, bình quân mỗi năm cần 4 tỷ USD.

Hiện EVN được giao 35% tổng công suất nguồn điện trong Quy hoạch điện VIvới tổng nguồn vốn cần thu xếp là 33 tỷ USD, nhưng EVN mới thu xếp được20 tỷ USD. Tổng Quy hoạch sơ đồ VI hiện nay còn thiếu 40 tỷ USD.

“Cần minh bạch hoá chính sách sử dụng điện, minh bạch hoá vấn đề đầu tưđể thu hút nguồn vốn nước ngoài vào Việt Nam, như thế mới giải quyếtđược bài toán thiếu vốn hiện nay”, ông Đậu Đức Khởi cho biết. Đồng thời,ông Khởi cũng đề xuất Hiệp hội Năng lượng Việt Nam kiến nghị Chính phủbãi bỏ cách tính giá điện bậc thang đang áp dụng.

Trong khi đó, đại diện PVN cho biết, cần triển khai các hình thức thuxếp vốn đầy đủ với giá thành thấp nhất đáp ứng yêu cầu các dự án, đadạng hoá các hình thức huy động vốn và quản trị rủi ro nguồn vốn huyđộng bằng các giải pháp tiên tiến, như hoán đổi lãi suất, hoán đổi tiềntệ, phát hành trái phiếu quốc tế và quản lý nợ hiện đại. Có như thế mớiđảm bảo dòng tiền đủ mạnh, có khả năng hoàn trả đầy đủ, đúng hạn theohợp đồng.