Nghệ có tên khoa học là Curcumalonga L, thuộc họ gừng, có chứa chất màu curcumin là sự phối hợp của 3 chấtcurcumin 1,2,3, cùng với tinh dầu (3-5%) tạo nên màu vàng sáng nhạt, mùi thơm dễchịu và có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe của con người.
Các nhà khoa học đã xác địnhcông dụng của nghệ: chống viêm loét dạ dày, giúp giảm cholesterol trong máu,kháng viêm, lợi mật, thông mật, kích thích tế bào gan và co bóp túi mật;tinh dầu. Một số thành phần hóa học của nghệ có tác dụng ức chế nhiều loạivi khuẩn và nấm gây bệnh, trong đó có trực khuẩn lao, các trực khuẩn lỵ.Nghệ còn có tác dụng làm đẹp da.
Trong ẩm thực, nghệ đượcdùng làm gia vị cho nhiều món ăn. Sau đây là một số món ăn được chế biến từnghệ:
Bún xào nghệ:
 |
Nguyên liệu:Bún, thịt heo, tim, cật, heo
- Gia vị: Củ nghệ, tỏi băm,hạt nêm, đường, tiêu, dầu ăn, hành lá, hẹ.
Chế biến
- Cho dầu ăn và tỏi băm vàochảo, phi vàng, cho thịt heo, cật và tim heo vào xào, tiếp tục cho nghệ đãgiã nhỏ vào xào chung. Khi cật và tim heo vừa chín tới, cho bún vào xàochung, đảo đều tay cho bún thấm nghệ. Cuối cùng, cho hẹ và hành lá vào, trộnđều lần nữa. Tắt bếp, rắc chút tiêu lên, món ăn đã hoàn thành.
Canh cá nấu nghệ
 |
Nguyên liệu:
Cá chép; quả dọc hoặc khế, càchua, nước dùng, nghệ, dầu ăn, gia vị, hành, thì là, các loại rau sống
Mỡ nước: 0,1 kg
Chế biến:
- Cá rửa sạch, cắt khúc, ướpvới muối và nước nghệ
- Quả dọc bóc vỏ. Cà chuathái miếng vừa ăn, thì là và hành thái nhỏ
- Đun nước dùng cho sôi.
- Cho dầu vào chảo chiên cá.
- Cho đầu hành lá và trái dọcvào xào, sau đó bỏ vào nồi nước dùng đã sôi, tiếp tục bỏ cá đã chiên vào,đun nhỏ lửa. Khi cá chín, cho cà chua, nêm gia vị vừa ăn. Trước khi tắt bếp,cho hành và thì là vào.
Cá kho nghệ
 |
Nguyên liệu:
- Cá lóc (cá sặc, cá trèn...)
- Nghệ, hành lá, ớt, nướcmắm, đường, hạt nêm, dầu ăn, dừa tươi
Chế biến:
- Rửa sạch củ nghệ, giãnhuyễn.
- Làm sạch cá
- Ướp cá với nghệ, nước mắm,đường, bột nêm, hành băm, ớt băm khoảng 15 phút cho ngấm.
- Cho cá vào nồi, cho nướcdừa tươi, dầu ăn vào, đun trên lửa nhỏ cho đến khi nước kho sánh lại.
- Dọn cá ra đĩa, xếp vài látnghệ lên trên.
Theo Tuệ Quân
