Năm ba mẹ tôi chính thức rariêng, nội tôi ủng hộ toàn bộ vật liệu từ cây, ván, kèo, cột… đến ngói lợp vàcòn kêu thợ đến để cất một căn nhà sàn. Sáu chị em tôi lần lượt chào đời ở ngôinhà này. Lúc nhúc, nheo nhóc nhưng ấm cúng quây quần trong ngôi nhà bé nhỏ yêuthương.
Nhà sàn, sáu chị em chen chúc nằmngủ như cá mòi trong hộp nhưng không hề nóng bức: gió từ kẽ ván dưới sàn luồnlên lưng mát rượi. Sáng trở giấc nghe ba tôi gõ chuông cúng ông bà, mùi nhangngây ngây giấc mơ… Những ngày nghỉ hè, mặt trời lên, lũ chúng tôi nằm nướng,nghe tiếng chổi ràn rạt quen thuộc của mẹ dưới sàn sao êm ái lạ lùng. Nhờ cáiràn rạt êm ái đó mà sàn nhà luôn sạch sẽ, để mấy chị em trốn giấc ngủ trưa, lăngquăng chơi trốn tìm, hoặc khoét lỗ trên nền đất chơi trò đổ bánh khọt bán hàng…Rồi mùa lũ về, sàn nhà ngập nước tung tăng cá lội. Có khi thả câu từ kẽ ván,giật con cá lòng tong bị kẹt, cá sẩy khỏi lưỡi câu, rơi tõm lại dưới sàn làmchúng tôi tiếc ngẩn ngơ.
 |
Nhà sàn, thời chiến cuộc nhiễunhương. Ba tôi gỡ đinh một vài tấm ván để cả nhà, khi có biến, chỉ cần chui tọtxuống sàn là có ngay một khoảnh ổ bao quanh bằng những bao tải dồn đầy cát. Banói, người ta sống có số, bom rơi đạn lạc cũng có số, nhưng mình cứ tận lực đấutranh để có thể thay đổi số phận. Cũng chính cái hầm dã chiến đó có lúc trởthành góc riêng để tôi nằm gặm nhấm nỗi buồn của mối tình đầu…
Nhà sàn, thời mưu sinh vất vả. Ba mẹ tôi làm giáo chức, buông việc trường lớp làtất tả về nhà, xắt rau, nấu cám. Lũ heo gà chộn rộn eo ét ở sau hè. Nơi đó, emgái út tôi ấp ủ chú gà con, chẳng may gà vắn số, nó chôn nơi sàn nhà trong nướcmắt ràn rụa và nỗi buồn con trẻ...
Và ngôi nhà, dù sửa chữa chắp vánhiều nơi với đủ kiểu “kiến trúc” thời bao cấp, nhưng cái sàn nhà lung lay mốimọt vẫn trân mình ra, bền bỉ, thân thiết chứng kiến chúng tôi lần lượt lớn lên,ra đi rồi trở lại. Đứa lớn tốt nghiệp ra trường thì vội vã quay về phụ giúp bamẹ nuôi những đứa nhỏ hơn, để ai cũng được học hành, có công ăn việc làm ổnđịnh. Để yêu thương, bảo bọc lẫn nhau.
Mùa mưa sang mùa nắng, mùa nắng chuyển sang mưa,ngôi nhà trở nên chật chội, run rẩy khi concháu, dâu rể trong dịp tết quay về đoàn tụ. Vàtrong một lần họp đại gia đình, chúng tôi quyếtchung tay xây lại ngôi nhà cho ba mẹ dưỡng già.
Biết là đang đi tới, đang xâydựng cái tốt hơn, nhưng hôm dỡ ngôi nhà cũ mối mọt ăn từng mảng lớn, ai cũngthấy bùi ngùi lưu luyến cái trìu mến, thân quen đã tồn tại suốt bao năm, gắn vớibiết bao buồn vui của tất cả gia đình. Ngay con gái đầu lòng của tôi chưa trònbốn tuổi, cũng rưng rưng khóc. Đúng thôi, vì con cũng được sinh ra ở ngôi nhànày, cũng may mắn ở cùng ông bà nội trong ngôi nhà kỷ niệm của ba, của các côchú, cũng hít thở cái không khí tràn ngập tình yêu thương…
Giờ đây, chúng tôi đã ở trong mộtngôi nhà mới, ngôi nhà sàn cũ năm xưa chỉ còn hiện diện trong những bức ảnh.Nhưng tôi biết chắc chắn rằng, ở đâu đó trong trái tim của tất cả chúng tôi,ngôi nhà cũ vẫn còn – tha thiết, dịu dàng như bóng râm che mát cuộc đời chúngtôi mãi mãi về sau…
Theo Trần Tùng Chinh 
