Ngôn ngữ... biến thái

Tràn ngập, biến dị

Đây không phải là trườnghợp cá biệt. Hiện nay, kiểu sử dụng ngôn ngữ như trên xuất hiện tràn lanở hầu hết các diễn đàn (forum), nhật ký trực tuyến (blog), nhất là khitán gẫu (chat) qua mạng. Đối tượng sử dụng chủ yếu là giới trẻ, thuộcnhóm tuổi teen, trong đó phần lớn là học sinh phổ thông.

Chúng tôi thử đăng ký làmthành viên để tham gia diễn đàn www.4rum.4t... Vừa đăng nhập, đập vàomắt tôi là dòng chữ động chạy cắt ngang trang chủ tại mục Thông điệp yêuthương, trong đó có lời của nick pethuong301: “Tui là mem mới đêy. Xynkvừa đủ, sexy đủ xài, làm wen nhoa” (Tôi là thành viên mới đây. Xinh vừađủ, gợi cảm đủ xài, làm quen nha).

Dạo một vòng diễn đàn,mục nào cũng bắt gặp những kiểu nói “hiểu chết liền”, như: “Bữ4 h kó 4ka’j sjh nhu*.t òi, nhu*n muh dzuj vj đc kon p4.n moj*”; “mu*ng wé hokbj ở l4j lúp”... Tôi phải vừa đọc vừa đoán nghĩa là: “Bữa giờ có 4 cáisinh nhật rồi, nhưng mà vui vì được con bạn mời”, “mừng quá không bị ởlại lớp”. Nếu thành viên nào tham gia diễn đàn mà không hiểu những kiểunói này sẽ chán và chóng rút lui. Vì thế, ai cũng theo đuôi dùng loạingôn ngữ này.

Tại các diễn đàn của họcsinh Trường THPT M.Đ.C ở TP Hải Phòng, T.N.T ở Hà Nội hay L.Q.Đ ở TPHCM...,ngôn ngữ @ được dùng tá lả. Các chủ đề học sinh bàn luận khá lành mạnh,chủ yếu là học tập hoặc trao đổi về cuộc sống, tuy nhiên ngôn ngữ đượcdùng thì không thể hiểu nổi. Một đoạn đối thoại trên diễn đàn học sinhTrường THPT L.Q.Đ:

Phải dùng phần mềm đểdịch

Phải dùng phần mềm để dịch tiếng Việt sang... tiếng Việt

 Sau nhiều ngày dạo cáctrang web học trò và diễn đàn tuổi teen, chúng tôi cũng dần nắm được“quy luật” của ngôn ngữ @, đại loại A = 4, E = 3, i = j, iế = ít, không= hok, q = w, a = oa, ao = eo, c = k, b = p, ăng = eng... Cũng trên cơsở này mà Dương Đăng Trúc Khuyên, một nữ sinh Trường THPT Trần Đại Nghĩa(TPHCM) viết thành công phần mềm để... dịch ngôn ngữ @, đặt tên là V2V (Việtsang Việt).

Những ai bắt gặp nhữngcâu, đoạn hội thoại kiểu teen mà không hiểu thì đưa vào phần mềm này sẽđược... dịch sang tiếng Việt giúp, dù bản dịch còn vài lỗi nhỏ về bỏ dấu,viết hoa... nhưng trực quan, đọc được.

Tuy nhiên, phần mềm V2Vvẫn không theo kịp tốc độ biến dạng của ngôn ngữ teen. Càng về sau, córất nhiều cách dùng quái đản, V2V phiên bản đầu không dịch chính xácđược, buộc tác giả phải tiếp tục nghiên cứu và nâng cấp lên phiên bản1.3, đến nay là 1.4.

Từ thế giới ảo vào thếgiới thực

Kiểu dùng ngôn ngữ nhưthế được phổ biến bởi sự trợ giúp của bàn phím máy vi tính hoặc phím bấmđiện thoại di động. Thế nhưng, đáng lo hơn, loại ngôn ngữ biến thái nàycòn tiêm nhiễm vào tập vở, bài làm của học sinh. Trên diễn đàn webtrethodành cho các bà mẹ, một người lo lắng: “Tôi tình cờ xem tập vở môn văncủa cháu, thấy rối tinh rối mù, nhiều đoạn không đọc được. Nào ngèy maj(ngày mai), ja trj nh4^n v4(n (giá trị nhân văn), b4?n ~ (bản ngã)...,phải đoán già đoán non mới hiểu được. Thế này thì có viết văn hay đếnmấy cũng như không!”.

Một phụ huynh khác chiasẻ: “Con trai tôi học lớp 9, chép bài toàn dùng tiếng lóng, như rùi (rồi),oy (ôi), hẽm bít (không biết), wé đeo khổ (quá đau khổ). Thỉnh thoảng,nó nói chuyện điện thoại với bạn bè cũng phát âm theo cách viết quá dịđó... Chẳng rõ nhà trường có biết để chấn chỉnh không”.

Quả thật, lo lắng của cácbậc làm cha làm mẹ là có cơ sở, bởi không chỉ sử dụng để tán gẫu haytrao đổi qua tin nhắn, các trang web hay diễn đàn vốn rất nghiêm túc củacác trường vẫn cho phép hiển thị ngôn ngữ @ kiểu này, vô hình trung tiếptay cho học sinh làm vẩn đục sự trong sáng của tiếng Việt.