Tuy
nhiên, đây chưa hẳn là tin tốt, bởi đồng USD quá mạnh có thể đe dọa hệ
thống tài chính thế giới. Ngày càng có nhiều chuyên gia lo ngại rằng
hiện tượng này có thể gây ra một cuộc khủng hoảng nợ nghiêm trọng trong
các nền kinh tế mới nổi.
 |
Trên
phạm vi toàn cầu, các quốc gia, các doanh nghiệp và các hộ gia đình
hiện đã mắc nợ tới 10.000 tỷ USD, trong đó các nền kinh tế mới nổi vay
khoảng 5.600 tỷ USD. Món nợ khổng lồ này có thể trở thành một nguy cơ
hiện hữu, bởi hầu hết các khoản vay được tính bằng đồng USD. Mới đây,
Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đã cảnh báo sự tăng giá của đồng USD
so với so các đồng tiền khác có thể tác động mạnh mẽ đến kinh tế toàn
cầu.
Sự
tăng giá hiện nay của đồng USD là một trong những đợt tăng mạnh nhất
trong nhiều thập kỷ qua. Chỉ số “Dollar Index” - thước đo sức khỏe của
đồng USD so với các đồng tiền chủ chốt trên thế giới - đã đạt mức cao
nhất kể từ đầu năm 2006. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại không phải ở con
số tuyệt đối của chỉ số mà là ở tốc độ tăng giá.
Kể
từ đầu tháng 7.2014, giá trị của đồng USD đã tăng 13% so với các đồng
tiền thương mại chủ chốt, trong đó tăng hơn 30% so với đồng ruble. Đối
với các công ty vay nợ bằng đồng USD, điều đó có nghĩa là gánh nợ sẽ
nặng thêm.
Ông
Hans Redeker, chiến lược gia về tiền tệ tại Morgan Stanley, lưu ý rằng
do số tiền vay của các nền kinh tế mới nổi thường được sử dụng để đầu tư
nội địa, khả năng cân đối tài chính của nhiều doanh nghiệp tại các nền
kinh tế mới nổi có thể sẽ gặp nhiều khó khăn.
Trong
quá khứ, sự tăng giá của đồng USD từng gây ra các cuộc khủng hoảng tại
các nền kinh tế mới nổi, điển hình là vào đầu những năm 1980, đồng USD
tăng mạnh đã khiến các quốc gia Nam Mỹ lâm vào rắc rối lớn và các “con
hổ châu Á” đã sụp đổ hàng loạt vào giữa những năm 1990.
Hiện
nay, Trung Quốc vay nợ khoảng 1,1 nghìn tỷ USD, song nền kinh tế lớn
thứ hai thế giới này đã tạo được tấm lá chắn bằng gần 4.000 tỷ USD dự
trữ. Bắc Kinh đã rút được bài học lớn trong cuộc khủng hoảng châu Á
(1997-1998), khi họ nhận thấy các chính phủ lần lượt lâm nguy do không
có khả năng trả nợ bằng đồng USD và rơi vào suy thoái.
Ở
các quốc gia khác, lá chắn bảo vệ này là khá mỏng. Với 361 tỷ USD dự
trữ, Nga cũng có vẻ là quốc gia có lượng dự trữ ngoại tệ ấn tượng. Tuy
nhiên, con số này là rất nhỏ bé so với mức nợ nước ngoài của họ đã lên
tới 678 tỷ USD. Brazil có 375 tỷ USD dự trữ, trong khi các ngân hàng và
doanh nghiệp của nước này nợ nước ngoài tới 468 tỷ USD. Theo thống kê
của BIS, 63% nợ quốc tế hiện nay là bằng đồng USD, 19% bằng đồng euro,
8% bằng bảng Anh và 3% bằng đồng yen Nhật Bản.
Một
số chuyên gia kinh tế cho rằng đồng USD giờ đây đã lấy lại ưu thế và sự
tăng giá mạnh mẽ, nếu tiếp tục diễn ra có thể trở thành một vấn đề đối
với toàn thế giới. Nếu đồng USD tiếp tục tăng giá, nó có thể dẫn đến một
làn sóng phá sản ở Nga, Brazil và các nền kinh tế mới nổi khác, đồng
thời sẽ tác động nghiêm trọng tới Đức và các nền kinh tế dựa vào xuất
khẩu khác.
Theo Đaibieunhandan
