Phần lớn dòng nhạc trẻ đang ngày ngày làm những người yêu tiếng Việtphải xấu hổ, xót xa khi chứng kiến sự trong sáng của tiếng Việt trong conmắt của rất nhiều người trẻ đang bị mờ dần.
Điều tất yếu của sự phát triển...
Catừ chọn lọc trong các ca khúc trẻ bấy lâu nay đã khó thấy, để tìm được mỹ từlại càng khó khăn hơn. Đó là một trong những hệ quả tất yếu khi loài ngườiđang sống trong sự bùng nổ thông tin, của công nghệ số, tốc độ số... Cũng vìthế mà vốn từ vựng và cách diễn đạt của người Việt cũng có nhiều thay đổi,chúng ta dễ dàng nhận thấy điều đó khi nghe những ca khúc nhạc trẻ, “nhạchot” đang có mặt trên khắp các web âm nhạc, các diễn đàn, trên điện thoạicủa giới trẻ, thậm chí là trên xe bus, trong quán cà phê...
 |
| Bấn loạn vì số lượng album của ca sĩ trẻ |
Mộtphần không nhỏ giới trẻ hiện nay, nhất là những cô cậu học trò đang ở tuổiteen, đa phần sự chọn lựa của họ là những bài hát về tình yêu, nhưng khôngphải là “những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng” (Phượng hồng), không phải“Ngày xưa tôi thầm yêu một nàng thiếu nữ” (Mối tình đầu) nữa, chỉ thấy khắpnơi: “Yêu một người là dại khờ, thà cứ sống như người tham lam. Cứ yêu haiba người không còn em ta còn người khác” (Yêu một người là dại); “Tôi tưởngem chỉ yêu thêm một người. Nào ngờ đâu ngoài tôi em còn ba người nữa. Cuộctình tay ba đã khổ đau, giờ tay bốn làm sao... Em yêu một lúc bốn ngườisao?” (Ngã tư tình)...
Nhiều người sáng tác nói rằng: Người trẻ hiện nay là thế, yêu thì nói làyêu, “nói thẳng vào sự thật chứ không khoa trương bằng mỹ từ như những cakhúc ngày xưa”. Và họ chứng minh bằng việc đưa vào ca khúc của mình hàngloạt ngôn ngữ đời thường: “Qua bao ngày gian truân, ngày xưa kia, giờ đâymới được em yêu kề bên anh, mà ngu sao làm chi để vụt bay, mất tình sẽđau...” (Tình yêu trong lo âu); “Ở bên người ấy xin đừng nhớ đến tôi. Ở bêncạnh tôi xin đừng làm khổ tôi. Người ấy và chính tôi trong cuộc tình chúngta, em phải nhận ra một người thôi” (Người ấy và tôi em phải chọn).
Ngụy biện cho sự non kém?
Không phải ngẫu nhiên mà ông cha ta có rất nhiều câu răn dạy: “Học ăn, họcnói, học gói, học mở”; “Chim khôn hót tiếng rảnh rang, người khôn nói tiếngdịu dàng dễ nghe”... Trong khi đó, dường như những gì là tinh hoa, là kinhnghiệm mà cha ông ta đúc rút ngàn đời lại bị dòng nhạc trẻ xem thường, thậmchí là làm ngược lại.
 |
| Hình chỉ mang tính chất minh họa |
Trong đánh giá của dư luận, nhạc vàng vẫn là nhạc “sến”, song cái chất “sến”đó cũng hơn hẳn nhạc trẻ hiện nay, ít nhất ở phương diện ca từ - giản dị chứkhông giản đơn, thô mộc chứ không thô lậu. Điều này không thể đổ lỗi cho yếutố thời đại, cho sự phát triển của xã hội bởi ngôn ngữ là cái vỏ của tư duyvà là công cụ để biểu đạt nó. Khi lời được nhạc sĩ viết ra, được ca sĩ thểhiện “hồn nhiên, vô tư” trên sân khấu, chúng ta cần đặt một dấu hỏi lớn chovốn ngôn từ, tư duy và quan điểm thẩm mỹ của họ.
Nếulà người chịu khó đọc, chắc chắn vốn từ không bao giờ dừng lại ở ngôn ngữđời thường, nếu là người sáng tác theo đúng nghĩa, không bao giờ họ viết ranhững dòng ngô nghê, tối nghĩa một cách dễ dãi như thế.
| |
Điều đáng quan tâm nhất ở đây: Dòng nhạc trẻ làsản phẩm của giới trẻ và phục vụ giới trẻ. Những ca từ này khi đượcphổ biến rộng rãi sẽ ảnh hưởng lớn đến thói quen trong nói năng, giao tiếpcủa một bộ phận không nhỏ trong xã hội dẫn đến cái nhìn lệch lạc về nhữnggiá trị của cuộc sống. Xa hơn nữa, với ca từ nhạc trẻ hiện nay, sự trongsáng của tiếng Việt còn bị đe dọa nghiêm trọng. Không chỉ là những câu nóithẳng thừng, bốp chát, thậm chí xỉ vả lẫn nhau trong các bài hát mà còn làsự lai căng, lộn xộn: “Nếu khi xưa anh không là bạn thân để nói yêu em/ Thìhôm nay I won’t crying for you/ Thì hôm nay I won’t missing for you/Baby Ilove you I waiting for you” (Mất em)...
Tiếng Việt và sự trong sáng của tiếng Việt đang mờ dần trong một phần khôngnhỏ những người Việt trẻ. Điều đó phản ánh phần nào sự giảm sút tình yêutiếng Việt, ý thức, trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt; rồi xuhướng lai căng, sính ngoại, thích thể hiện “cá tính”, “đẳng cấp”; sự thiếuhụt tri thức cơ bản về ngôn ngữ nói chung và tiếng Việt nói riêng của mộtphần giới trẻ.
Vớinhạc trẻ hiện nay, chúng ta không thể áp dụng những biện pháp như cấm lưuhành, xuất bản nhưng các cơ quan chức năng hoàn toàn có thể kiểm soát, kiểmduyệt với ít nhất là những bài hát được phát trên truyền hình, được biểudiễn trước công chúng...
Theo Sức Khỏe & Đời Sống
