Tàn nhang được xemnhư một bất thường lành tính của da hơn là căn bệnh và không gây bất cứ khó chịunào, ngoài phương diện thẩm mỹ.
Tuy nhiên, nhiều người vì không tự tin khi cógương mặt nhiều tàn nhang nên đã tìm mọi cách tẩy sạch, không kể lợi hại. Từ đóđưa đến một số trường hợp tiền mất nhưng các vết tàn nhang vẫn còn, thậm chí cònnhiều lên, kèm theo những bệnh khác về da.
Thuốc vàhoá chất cũng là thủ phạm
Tàn nhang thườngxuất hiện ở cơ địa có làn da nhạy nắng, đặc biệt ở người da trắng, tóc hung đỏ.Tuy nhiên không phải vì thế mà người da vàng lại không vướng phải nỗi buồn này.Sự xác nhận các gene thụ thể melanocortin -1 như là sự quy kết tính di truyềncho da bị tàn nhang, đã là một tin buồn với nhiều người. Các yếu tố ảnh hưởnglên sự phát triển của tàn nhang được kể đến là tuổi, di truyền, sự phơi nắng,thuốc dùng và chế độ dinh dưỡng. Trong đó tác hại phơi nắng và ảnh hưởng của mộtsố chất, thuốc gây nhiễm độc ánh nắng, làm nổi thêm tàn nhang hoặc sạm da lànguyên nhân khá phổ biến nhưng ít được mọi người chú tâm, có thể kể đến như:
 |
| Ảnh minh họa |
Thuốc và hoá chấtdùng theo đường toàn thân: kháng sinh vòng (tetracyclin; doxycyclin;lymecycline; metacycline; minocycline…), nhóm quinolon (acide nalidixique; acideoxolinique; acide pipemidique; acide pyromydique; flumequine; ciprofloxacine;ofloxacine, rosoxacine; pefloxacine...); nhóm phenothiazine (chlorpromazine;thioridazine; promethazine…); nhóm sulfamides (sulfonamide; sulfonynamide;thiazidique…); các thuốc chống ung thư (dacarbazine; 5fluouraxin; mitomycine;vinblastin…)
Thuốc và hoá chấtthoa: các thuốc màu (eosin, fluorescein, hồng bengale…); kháng sinh vòng cyclin(tétracyclin và các thuốc tương tự); nhóm goudron và hợp chất (acridineanthracène, benzopyrene, naphralenè, phenanthrene…); phenonthiazine,promethazine, chlorpromazine; sulfamide và hợp chất; thuốc có halogène; peroxydede benzoyle; tretinoine…
Có diệtđược tàn nhang?
Các thuốc thoathông thường chỉ giúp làm mờ đi phần nào các vết tàn nhang. Chúng có thể là cácchất lột da hoặc chất có công dụng tẩy sắc tố. Ưu điểm của biện pháp này là rẻtiền, có thể sử dụng lâu dài. Tuy nhiên chúng có thể gây ra kích ứng mà một vàicá nhân có thể không chấp nhận. Mặt khác, tránh nắng không đúng cách cũng có thểmang lại hiệu ứng ngược. Riêng các chất tẩy sắc tố tuy giúp cải thiện độ đậm tànnhang, vết nám nhưng cũng có thể gây kích ứng, làm mất sắc tố; hoặc ngược lại,gây tăng sắc tố cho một số người. Đặc điểm chung của các chất thoa trên da làđem lại hiệu quả mờ tàn nhang rất chậm, phải kéo dài nhiều tháng. Sau thời giandùng thuốc, vùng bên ngoài các nốt tàn nhang cũng ảnh hưởng, nhạt màu theo và dođó vẫn lộ rõ các tàn nhang đang có. Nên kết hợp các chất có công dụng mờ sắc tốvà lột sừng nhẹ trong các sản phẩm chăm sóc da. Có thể dùng mặt nạ tẩy trắng đãđược bào chế hoặc mặt nạ lột nhẹ (nước cốt chanh, thơm...)
Các biện pháp vậtlý như đốt điện, đốt bằng laser carbonic hoặc chấm nitơ lỏng cũng cho kết quảtốt song có thể để lại sẹo. Sự ra đời của các thiết bị laser không xâm lấn, IPL…đem lại nhiều hy vọng. Ưu điểm là làm mất hẳn tàn nhang sau nhiều lần chiếu vàkhông để lại sẹo. Tuy nhiên chi phí còn quá cao. Tình trạng sạm da sau làm lasercũng là trở ngại cần cân nhắc.
Phòng ngừakhả thi hơn tẩy sạch
Dù tẩy nhạt màu mộtphần hay toàn bộ tàn nhang, cũng không có nghĩa sẽ không bị nổi thêm các nốt tànnhang mới. Do đó, phòng ngừa sẽ khả thi hơn là tìm cách làm tàn nhang biến mất.Tránh nắng là việc quan trọng. Nên giới hạn ra nắng vào thời điểm từ 10 giờ sángđến 3 giờ chiều. Bảo vệ da trước nắng phải tuân thủ nghiêm ngặt từ khi còn trẻ,lúc da chưa tàn nhang. Những vùng da phơi bày như mặt, cổ, tay, tai nên che kínbằng khăn vải, trang phục, mũ nón rộng vành hoặc bảo vệ bằng thuốc chống nắng.Với người tàn nhang, nên chọn thuốc chống nắng có chỉ số chống nắng tối thiểu từ30 trở lên. Sử dụng thuốc chống nắng không chỉ giới hạn các tàn nhang mới mà cònbảo vệ “thành tích” những biện pháp làm mờ tàn nhang mang lại, hỗ trợ chống lãohoá da, cũng như ngăn ngừa ung thư da.
Ngoài ra cũng lưuý, không dùng các sản phẩm chứa hương liệu khi ra nắng, bởi chúng sẽ làm tăng sựnhạy cảm da với nắng. Cẩn thận với một số thuốc uống và bôi tại chỗ. Tốt nhấtnên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
Theo BSVõ Thị Bạch Sương
SGTT
