Đi ngang Quốc lộ 9, đoạn qua làng Định Sơn, Cam Lộ, Quảng Trị, thường thấy khóiở nhiều nhà bốc lên mang theo mùi thơm rất lạ và rất quen, đó là làng quê củatôi, nằm men theo bờ sông Hiếu có nghề truyền thống nấu lá Vằng, người ta đã gọiđùa gọi nơi này là “làng thơm”.
![]() |
Cây chè vằng mọc hoang ở khắp nơi, là loại cây bụi nhỏ, đường kính thân không quá 6mm.( Ảnh: internet) |
Không biết từ bao giờ người dânxứ tôi đã dùng lá vằng, mà một số nơi khác gọi là lá chè vằng, còn gọi theo tênchữ là hoàng đằng, để uống thay trà hoặc chè tươi. Cây chè vằng mọc khắp nơi từrừng sâu đến vườn. Khi mùa xuân đi qua là thời khắc để người dân vào rừng kiếmlá vằng về phơi khô để uống.
Ngày xưa, chỉ một vài nhà vào rừng hái chè vằng về cắt nhỏ, ngắn bằng gang tayrồi đem phơi nắng nấu uống giải khát hàng ngày, về sau cả làng cùng uống thứ láđắng đắng mà ngòn ngọt này, lâu dần trở thành thói quen dùng thường xuyên. Vàrồi ngày nay, người dân quê tôi đã phát triển thứ lá này thành một hàng hóa đểbán cho du khách khi ngang qua quốc lộ hay những người có nhu cầu vào thẳng làngđể mua.
Khi nhu cầu của thị trường tăng cao, làng tôi nghĩ ra cách luyện thành cao thứcây này thành từng bánh nhỏ bằng bàn tay để bán cho tiện lợi. Cao vằng nấu từthân, lá và rể cây vằng trong gần 20 giờ với ngọn lửa thật đều, lửa không đều làcao kém chất lượng. Chỉ cần cắt một mẩu nhỏ từ miếng cao lá vằng đã cô đặc, hòavào nước sôi là có một thức uống thơm ngon giữa những ngày hè.
![]() |
Ly nước chè vằng. Ảnh: Internet |
Lúc anh em chúng tôi còn nhỏ, nhàtôi chỉ dùng hai loại thức uống là nước sôi để nguội và lá chè vằng. Do uốngkhông quen nên chúng tôi chỉ dùng nước sôi để nguội, đến những ngày hè nắng nhưlửa đốt, mồ hôi đầm đìa, tưởng chừng uống bao nhiêu nước thì nó ra theo đường mồhôi bấy nhiêu, càng uống nước càng thấy cổ họng khát cháy.
Thế là mẹ tập chúng tôi uống nước là chè vằng, ban đầu mới đưa vào mũi thì cáimùi ngai ngái thật khó chịu, ngậm mãi ở trong miệng mà không sao nuốt được,nhưng sau khi cố “nhắm mắt” nuốt thì một lát sau thấy vị ngọt nhẹ nhàng nơi đầulưỡi. Quả là hiệu nghiệm trông thấy, thứ lá “khó uống” đó như một vị thuốc giúpgiải khát hữu hiệu.
Một vài lần uống, anh em chúng tôi đã ghiền thứ nước này. Mẹ bảo: “Là chè vằngcó công dụng thanh nhiệt, giải độc, kích thích tiêu hoá, phù hợp với người saukhi sinh con”. Vì thế khi chị hai sinh đứa đầu lòng, mẹ buộc chị uống nước chèvằng bằng được dù bình sinh chị không hợp gu với nó.
|
Theo Phụ nữonline