Các thảo luận về nhóm máu, đặc biệt là mối liên hệ giữa nhóm máu và sức khỏe, luôn tồn tại nhiều quan điểm khác nhau, chẳng hạn như: Nhóm máu A dễ mắc bệnh tim mạch?; Nhóm máu O ít nguy cơ ung thư hơn?; Nhóm máu AB có nguy cơ đột quỵ cao? Vậy nhóm máu có thực sự là "tín hiệu dự báo" nguy cơ bệnh tật không, hãy cùng tìm hiểu nhé.

1. Nhóm máu là gì?

Nhóm máu là cách phân loại dựa trên "dấu ấn" (kháng nguyên) trong máu, giống như một nhãn định danh. Những kháng nguyên này có thể xuất hiện trên bề mặt hồng cầu, bạch cầu hoặc tiểu cầu.

Hiện nay, khoa học đã phát hiện 43 hệ nhóm máu, nhưng phổ biến nhất là hệ ABO, phân loại dựa trên sự có mặt của kháng nguyên A hoặc B trên hồng cầu:

Nhóm A: Chỉ có kháng nguyên A.

Nhóm B: Chỉ có kháng nguyên B.

Nhóm AB: Có cả A và B.

Nhóm O: Không có A hay B.

Theo thống kê, những người có nhóm máu O là nhóm đông nhất ở Trung Quốc, chiếm khoảng một phần ba (34,18%), tiếp theo là nhóm máu A (28,72%) và nhóm máu B (28,19%). Loại ít phổ biến nhất là loại AB, chiếm chưa đến một phần mười (8,91%).

Nhóm máu quyết định tuổi thọ Nghiên cứu 600000 người tại Mỹ phát hiện Nhóm máu A dễ đột quỵ trước 60 tuổi

2. Nhóm máu liên quan thế nào đến bệnh tật?

Nhiều nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng nhóm máu có thể ảnh hưởng đến chức năng đông máu, mức độ viêm hoặc hệ vi sinh đường ruột, từ đó gián tiếp làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh. Dưới đây là một số phát hiện nổi bật:

Đột quỵ

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Neurology (2022) phân tích dữ liệu từ 17.000 bệnh nhân đột quỵ và 600.000 người khỏe mạnh, phát hiện: Người nhóm máu A có nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ cao hơn 16% so với các nhóm khác ở độ tuổi 18–59. Nhóm máu O có nguy cơ thấp hơn 12%. Nguyên nhân có thể do nhóm máu A có nhiều yếu tố đông máu hơn, dễ hình thành cục máu đông.

Bệnh mạch vành

Nghiên cứu từ Bệnh viện Tim mạch Phụ Dược (Trung Quốc) và Đại học Vũ Hán trên 898 bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh mạch vành cho thấy: Tỷ lệ chẩn đoán bệnh ở nhóm máu A là 57,1%, cao hơn đáng kể so với các nhóm khác (47,3%). Nguyên nhân có thể do nhóm máu A có nồng độ cholesterol toàn phần và LDL ("cholesterol xấu") cao hơn.

Huyết khối và đột quỵ

Nghiên cứu của Trung tâm Huyết học Quốc gia Ý (Semin Thromb Hemost) cho thấy: Nhóm máu AB có nguy cơ huyết khối cao hơn 4% so với nhóm O. Nguy cơ đột quỵ ở nhóm AB cao hơn 20%.

Một nghiên cứu khác từ Đại học Vermont (Mỹ) theo dõi 30.000 người trong 5,8 năm cũng chỉ ra rằng nhóm AB có nguy cơ đột quỵ cao hơn 83% so với nhóm O.

Nhóm máu quyết định tuổi thọ Nghiên cứu 600000 người tại Mỹ phát hiện Nhóm máu A dễ đột quỵ trước 60 tuổi

Tiểu đường tuýp 2

Nghiên cứu của Đại học Paris-Sud (Pháp) trên 82.000 người cho thấy: Nhóm máu B có nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 cao hơn 21% so với nhóm O.

Loét dạ dày

Nhóm máu O có nguy cơ nhiễm vi khuẩn H. pylori cao hơn, dẫn đến nguy cơ loét dạ dày tá tràng cao gấp 1,5–2 lần so với các nhóm máu khác (Tạp chí Nghiên cứu Y học Trung Quốc, 2010).

3. Nhóm máu có ảnh hưởng đến tuổi thọ không?

Một số nghiên cứu gợi ý rằng nhóm máu O có thể liên quan đến tuổi thọ cao hơn do ít nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Nghiên cứu của Đại học Harvard năm 2012 trên 90.000 người trong 20 năm cho thấy nhóm AB có nguy cơ bệnh tim cao hơn 23%, nhóm B và A lần lượt là 11% và 5%, trong khi nhóm O thấp nhất.

Nghiên cứu từ Đài Loan năm 2014, trên 340.000 người cũng phát hiện nhóm A và B có liên quan đến nguy cơ ung thư dạ dày và tuyến tụy cao hơn.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu khác lại cho kết quả trái ngược. Nghiên cứu tại Trường Xuân (Trung Quốc, 1981) phát hiện người già trên 90 tuổi có tỷ lệ nhóm máu A cao hơn, nhóm O thấp hơn. Nghiên cứu về người Duy Ngô Nhĩ (2001) lại thấy tỷ lệ sống thọ cao nhất thuộc về nhóm B, tiếp đến là AB, A và cuối cùng là O.

Nhóm máu quyết định tuổi thọ Nghiên cứu 600000 người tại Mỹ phát hiện Nhóm máu A dễ đột quỵ trước 60 tuổi

Kết luận: Mối liên hệ giữa nhóm máu và tuổi thọ vẫn chưa rõ ràng. Tuổi thọ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như gen, lối sống, chế độ ăn uống và tập luyện.

4. Lời khuyên để sống khỏe mạnh

Thay vì lo lắng về nhóm máu, hãy tập trung vào các thói quen lành mạnh để phòng bệnh. Nghiên cứu của Đại học Harvard, theo dõi 110.000 người trong 34 năm đã chỉ ra rằng 5 thói quen sau giúp kéo dài tuổi thọ ít nhất 10 năm:

Không hút thuốc:

Thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh tim và phổi.

Cách cai thuốc: Hít thở sâu 5 lần khi thèm thuốc, tìm bạn đồng hành, tự thưởng khi bỏ được thuốc.

Hạn chế rượu bia:

Nam giới không quá 25g cồn/ngày, nữ giới không quá 15g.

Không uống rượu lúc đói, không pha nhiều loại rượu.

Duy trì cân nặng hợp lý:

Chỉ số BMI nên ở mức 18.5–23.9.

Tập thể dục đều đặn, có thể chia nhỏ thành nhiều lần trong ngày.

Ăn uống đa dạng:

Tăng cường rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, protein chất lượng.

Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, nhiều đường và chất béo.

Tập thể dục thường xuyên: 

Ít nhất 30 phút/ngày, có thể đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc yoga.

5. Tổng kết

Nhóm máu có thể liên quan đến một số bệnh lý, nhưng không phải yếu tố quyết định. Thay vì lo lắng về điều không thể thay đổi, hãy tập trung vào lối sống lành mạnh để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

* Nội dung trên chỉ mang tính tham khảo, nếu cơ thể có dấu hiệu bất thường, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa.

Theo Thương trường