Nghị trường phiên chất vấn và trả lời chất vấnsáng 23/11 nóng lên bởi các vấn đề liên quan đến kiểm soát giá những tháng cuốinăm, vấn đề tính thuế nhập khẩu xe tải, đầu tư vốn Nhà nước vào các tập đoànkinh tế, ra nước ngoài... và đặc biệt là tình trạng rất nhiều doanh nghiệp có vốnđầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang lỗ giả lãi thật, gây thất thu rất lớn chongân sách quốc gia.
Sau phần trả lời chất vấn của các Bộ trưởng Bộ CôngThương, Bộ Y tế, sáng nay, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh đã đăng đàn trảlời các vấn đề mà dư luận và cử tri cả nước quan tâm thông qua câu hỏi của cácđại biểu Quốc hội.
Trước khi trả lời chất vấn, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh đãtrình bày một số vấn đề dư luận quan tâm là bội chi và nợ công. Bộ trưởng chobiết, bội chi thực chất là tranh thủ các nguồn vốn vay để đầu tư phát triển chứkhông dành cho các khoản chi thường xuyên; đồng thời nhà nước không thực hiệnphát hành tiền để bù vào bội chi.
Trong nhiều năm qua bội chi thường giữ ởkhoảng trên dưới 5% GDP. Theo Bộ trưởng, trong bối cảnh thu ngân sách chưa tăngnhanh, các nguồn chi tăng cao: nông thôn, giáo dục, y tế, khoa học kỹ thuật, mởrộng bảo trợ xã hội..., nên vẫn cần có bội chi.
Về nợ công, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết, căn cứvào chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2001-2010, năm 2004 Thủ tướngChính phủ đã ban hành quy định xác định ngưỡng an toàn nợ Chính phủ là dưới50%, nợ quốc gia dưới 50%. Theo số nợ thực tế, năm 2009 dư nợ Chính phủ là41,9%, nợ nước ngoài 38%. Bộ trưởng Vũ Văn Ninh khẳng định, hiện nay không có cókhoản nợ nào quá hạn và trong 5-10 năm tới vẫn nằm trong kế hoạch phê duyệt.
Tuynhiên, trong dài hạn cần tính toán thận trọng do cơ cấu nợ thay đổi, vốn vay ODAgiảm, vay thương mại tăng lên khi Việt Nam thoát khỏi nước nghèo. Vì thế, hiệnChính phủ đang xây dựng chiến lược nợ hợp lý, đảm bảo an toàn nhưng vẫn đạt cácmục tiêu trả nợ, phát triển kinh tế xã hội...
1 doanh nghiệp, 3 năm lỗ trên 7.000 tỷ đồng
 |
| Sản xuất lắp ráp xe máy ở một liên doanh |
Nghị trường sáng nay chỉ thực sự nóng lên khi chuyểnsang phần chất vấn và trả lời chất vấn. Dẫn giải vấn đề, ĐB Phạm Xuân Thường (TháiBình) cho biết, năm 2009 toàn quốc có 1.358 doanh nghiệp có vốn đầu tư nướcngoài FDI đang hoạt động thì có 56% doanh nghiệp báo cáo làm ăn thua lỗ. Cácdoanh nghiệp này hầu hết có các công ty mẹ tại nước ngoài, 99% hàng sản xuất raxuất khẩu sang nước thứ ba. Do lỗ nên các doanh nghiệp này không nộp thuế.
Ví dụcó doanh nghiệp thuộc quận Bình Tân, TP.HCM năm 2007 lỗ 2.354 tỷ đồng; năm 2008lỗ 2.668 tỷ đồng; năm 2009 lỗ 2.654 tỷ đồng. Có điều lạ là lỗ như vậy nhưngdoanh nghiệp này vẫn mở rộng sản xuất, năm sau cao hơn năm trước. ĐB Thường chorằng đây là hình thức chuyển giá để trốn thuế. Cụ thể nguyên liệu đầu vào nhậptừ các công ty mẹ với giá cao ngất ngưởng; hàng đầu ra xuất sang các nước cóthuế suất thấp nên báo cáo lỗ ở công ty con nhưng lãi cực lớn ở công ty mẹ.
Câu hỏi được ĐB Thường đặt ra với Bộ trưởng Vũ VănNinh là : "Hiện tượng này đã diễn ra 6-7 năm nay, vừa thất thu cho ngân sách nhànước, vừa gây bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong nước và vốn đầu tư nướcngoài. Vậy Bộ trưởng có biết không và nếu biết sao tới giờ không có biện phápnào ngăn chặn tình trạng trên ?".
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biếtBộ đã nắm bắt được thực trạng này qua quá trình giám sát, kiểm tra và quyết toánthuế. Vì thế, ngay từ năm 2005 Bộ đã ban hành Thông tư hướng dẫn cho các cơ quanthuế chống chuyển giá. Bộ trưởng cho rằng, việc thực hiện Thông tư này đã manglại nhiều kết quả tích cực nhưng việc chống chuyển giá vẫn vô cùng khó khăn vìhành vi chuyển giá được thực hiện ngay từ nước ngoài.
"Việc xác định giá trị nguyên nhiên vật liệu nhìn vềhình thức rất hợp pháp. Khi chúng ta khi gia nhập WTO, việc áp dụng bảng giá tốithiểu đẻ xác dịnh thuế đã bị xoá bỏ, nên phải theo hoá đơn. Vì thế quá trìnhthanh kiểm tra gặp rất nhiều khó khăn"- Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết, năm 2010 Bộ Tàichính đã ban hành thông tư mới về vấn đề này, trong đó nhấn mạnh kiểm soát chặtgiá đầu vào. Theo kết quả thanh tra 127 doanh nghiệp FDI khai lỗ nhiều và liêntục trong 3 năm, Bộ Tài chính phát hiện 1.450 tỷ đồng khai lỗ giả, truy thu vàongân sách nhà nước.
Cũng theo Bộ trưởng, thời gian tới Bộ sẽ tiếp tụctriển khai thanh tra toàn diện với DN FDI, đối chiếu chứng từ đầu vào đầu ra,tham vấn giá trên thị trường thế giới. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp vớicác cơ quan liên quan xây dựng cơ sở dữ liệu về giá, đặc biệt là các tham táncủa Việt Nam tại nước ngoài, để thực hiện quyết liệt hơn trong những năm tới.
Trả lời câu hỏi của ĐB Phạm Thị Loan (Hà Nội) về sự không thống nhất trong việctính thuế nhập khẩu xe tải benz tự đổ (có loại chịu thuế 10%, có loại 20%, theomục đích sử dụng) và vấn đề hoàn thuế sau khi thống nhất một mức thuế, Bộ trưởngVũ Văn Ninh cho biết, theo nguyên tắc chung, việc tính xây dựng thuế suất nhậpkhẩu căn cứ vào nhiều yếu tố: cung cầu hàng hoá trong nước, hàng hoá đó trongnước có sản xuất được hay phải nhập khẩu; có thuộc diện mặt hàng được khuyếnkhích nhập khẩu không, là hàng phục vụ sản xuất hay tiêu dùng...
Trên cơ sở đó, UBTVQH đã ban hành khung thuế suất: xe khai thác mỏ phục vụ sảnxuất thuế 10%; xe tải vừa phục vụ sản xuất, vừa lưu thông trên quốc lộ là 20%.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, quy định này tỏ ra bất cập nên đã thốngnhất đưa về một mức chung để chống gian lận thương mại. Với những xe đã nhậpkhẩu theo quy định cũ được áp thuế thấp hơn thì Bộ xác định thuế đã hình thànhvào giá, đưa vào sản xuất lưu thông; thậm chí khấu hao, nên không truy hoàn; saunày thì phải thực hiện theo thuế thấp hơn thì được hoàn thuế.
Đảm bảo cung cầu là yếu tố then chốt
Chất vấn Bộ trưởng Vũ Văn Ninh tại hội trường, ĐB Đỗ Mạnh Hùng cho rằng trả lờicủa Bộ Tài chính về mặt bằng giá trong 10 tháng đầu năm 2010 tăng do nhu cầutiêu dùng tăng cao và đúng dịp Tết nguyên đán là chưa thoả đáng.
 |
| Bộ trưởng Vũ Văn Ninh |
Theo ĐB Hùng,sự chưa thoả đáng thể hiện ở chỗ năm nào cũng có Tết; còn việc mua sắm nhiềugiúp thị trường phát triển, sản xuất đại trà và theo quy luật kinh tế, đó là cơhội để giảm giá chứ không phải tăng giá. Cùng với đó, ĐB Hùng cho rằng kiểm soátgiá Việt Nam có vấn đề khi các nước xung quanh, lạm phát của họ rất thấp, nhưIndonesia, Philippine, Trung Quốc...đều dưới 5%; giá sữa nước ngoài giảm mạnhtrong khi giá trong nước lại tăng với lý do chi phí quảng cáo tăng, thay đổi mẫumã...
Làm rõ băn khoăn này, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết, nguyên nhân tăng giá cónhiều, trong đó có vấn đề nhập siêu. Tuy nhiên, trong cơ cấu nhập khẩu thời gianqua, 75% hàng hoá nhập khẩu là nguyên nhiên liệu phục vụ sản xuất.
Bộ trưởngcũng cho biết, nguyên nhân tăng giá còn là yếu tố thiên tai dịch bệnh, tiền tệ,lãi suất, tỷ giá, vàng USD. Nhiều mặt hàng thế giới tăng mạnh như thép thànhphẩm tăng 28%, phôi thép tăng 28%; xăng dầu, khí hoá lỏng tăng 30%...Đặc biệt,một số mặt hàng chưa theo giá thị trường, cần lộ trình theo cơ chế thị trường,ví dụ như điện, than (bán cho điện, 76-80% giá thành, giấy xi măng 80%) khi điềuchỉnh theo thị trường lộ trình thì có tác động đến mặt bằng giá...
Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết thêm, để kiểm soát giá tốt hơn trong thời giantới, mới đây, Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường kiểmsoát công tác quản lý, đăng ký, niêm yết giá, trong đó xác định cân bằng cungcầu là yếu tố then chốt, không để xảy ra thiếu hàng. Tại nhiều thành phố lớn nhưHà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng..., địa phương đã ứng vốn cho doanh nghiệp để tích trữhàng hoá, đảm bảo đủ hàng phục vụ bà con trong dịp Tết nguyên đán sắp tới.
Cũng trong sáng nay, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh đã trả lời nhiều chất vấn liên quanđến đầu tư, quản lý vốn tại các tập đoàn, tổng công công ty vốn Nhà nước; vụviệc Vinashin; đầu tư cho nông nghiệp nông thôn nông dân...Bộ trưởng cho biết,theo quy định của pháp luật, Vinashin được huy động vốn, sử dụng tiền vay và trảnợ, trừ khoản vốn của Nhà nước; trong khi đó Bộ Tài chính thực hiện chức nănggiám sát kiểm tra thanh tra; Bộ không phải là người đầu tư, quyết định từngnguồn vốn...
Trong quá trình thanh tra kiểm tra, Bộ đã phát phát hiện ra một sốsai phạm của Vinashin, yêu cầu tập đoàn xử lý một số vấn đề, trong đó có việc đãthực hiện tốt, có việc chưa thực hiện nghiêm, có việc không thực hiện được ngay.
Về tài sản của Vinashin, Bộ trưởng cho biết, tính tới 30/6/2009: tổng tài sảncủa tập đoàn này là hơn 104 nghìn tỷ; nợ hơn 86 nghìn tỷ đồng, có nằm trong phầntài sản đó. Theo Bộ trưởng, không có việc Vinashin làm thất thoát hết vốn; cònchuyện xác định mất bao nhiêu thì các cơ quan kiểm toán của Bộ đang kết hợp vớicơ quan điều tra để xác định cụ thể...
Theo Quỳnh Trang
VnMedia
