Atlantis, một lục địahuyền thoại liệu có thật và tại sao biến mất? Câu hỏi này vẫn gây tò mò chobao thế hệ. Những giả thuyết về sự biến mất của Atlantis phần nào lý giải vềviệc này.

Mặc dù Atlantisđược xem là đạt tới đỉnh cao vinh quang hơn 11 nghìn năm trước, nhưng nó chỉxuất hiện trong thư tịch cách đây khoảng 2.350 năm, từ 359 đến 347 năm trướcCông Nguyên. Atlantis xuất hiện trong tài liệu của nhà triết học Hy Lạp cổđại lừng danh Plato.

Lục địa Atlantis từ lâu đã thu hútđược sự quan tâm của rất nhiều nhà nghiên cứu khoa học trên toàn thế giới. Dựatrên những tài liệu đáng tin cậy, người ta đã xây dựng rất nhiều những giảthuyết khác nhau về lục địa này.

Cho đến nay, mới chỉ có một số hiếm hoi người ghinhớ về tác phẩm của Plato một cách nghiêm túc, còn lại hầu như đều coi một nềnvăn minh tiên tiến có thể tan biến hoàn toàn như thể nó chưa bao giờ tồn tại làmột ý tưởng kỳ quặc.

Như miêu tả, nơi đó có diện tích rộng lớn nhưLibya (Bắc Phi) và liền kề với châu Á, càng làmcho giả thuyết lục địa biến mất là điều khó có thể xảy ra. Chưa một ai chú ý đếnmột rạn san hô lại có thể là vết tích của bờ biển cổ xưa, hay một phần nhỏ bécủa toàn bộ lục địa chìm ngập trong nước.

Các cuộc tìm kiếm vẫn được tiếp tục và nếu như những dấu tích cả về quy mô lẫnsố lượng nhiều thêm thì thành đô Atlantis trên lục địa Atlantis xứng đáng trởthành một thánh tích xét cả về mặt kỹ thuật và lịch sử.

Lục địa Atlantis đã tồn tại hay chưa, và nếu có thìnó ở đâu? Trong khi chưa một ai có thể đưa ra câu trả lời chắc chắn thì chỉ cómột vài giả thuyết đáng chú ý. Thậm chí còn đáng tin cậy và hỗ trợ cho công tácnghiên cứu khoa học, nhưng tất cả chỉ là phỏng đoán. Dưới đây là 10 giả thuyếtđáng quan tâm nhất về lục địa Atlantis mất tích.

1. Chỉ là thành đô hư cấu

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Hầu hết các nhà khoa học và sử học trong nhiều nămqua đều cho rằng Plato đã khắc hoạ một kinh đô thịnh vượng, như một câu chuyệnhư cấu mang giá trị giải trí và khai sáng tư tưởng độc giả về sự nguy hiểm củatính kiêu ngạo và lòng dối trá.

Bằng chứng cho sự gợi ý này chính là tác giả đã kểcho chúng ta biết về một quốc đảo có vị thần biển Poseidon trị vì. Tình yêu củađấng tối cao dành cho nàng công chúa xinh đẹp con gái vị vua thứ nhất củaAtlantis cũng bắt đầu từ đây. Sau khi sinh hạ được những người con với nàng, vịthần này nhanh chóng thực hiện chia tách vương quốc thành từng vùng riêng biệt.

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Nhà triết học vĩ đại này cũng kể với chúng ta vềnhững thần dân Atlantis đã bị bại trận bởi một liên quân Hy Lạp và Đông ĐịaTrung Hải khoảng 12.000 năm trước. Vào thời kỳ hàng nghìn năm trước khi nền vănminh đầu tiên xuất hiện tại khu vực này đã làm cho toàn bộ câu chuyện dường nhưtrở thành hoang đường.

Những sự kiện hoặc địa điểm trong truyện không baogiờ được nhắc tới một cách cụ thể. Cho dù chúng ta miễn cưỡng công nhận mọi tìnhtiết trong truyện là có thật đi nữa, thậm chí bỏ qua tính logic về mặt lịch sửvà xem như đó là sự sắp đặt của chúa thì điều này vẫn là một câu hỏi lớn.

2. Atlantis bị trận đại hồng thuỷ nhấn chìm

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Plato tham khảo nhiều thông tin về một trận đại hồng thuỷ xảy ra hàng nghìn nămtrước thời đại của ông đã nhấn chìm gần như cả thế giới và chỉ để lại một phầnnhỏ nhân loại. Từ đó, nền văn minh trên khắp hành tinh được bắt đầu trở lại.

Câu chuyện về Atlantis được xây dựng dựa trên trítưởng tượng phong phú của Plato và sự kiện lịch sử có thật. Trận lụt lớn trêntoàn cầu có thể đã xảy ra 10 nghìn năm trước khi ông được sinh thành. Sự kiệnnày cũng có thể gợi nhớ về thời kỳ cuối của Kỷ nguyên băng hà, khi đó mực nướcbiển dâng cao hàng trăm feet trong vài thế kỷ, nhấn chìm dần đất liền.

Thông tin lưu truyền kể lại nguyên nhân có thể dothiên thạch rơi xuống biển đã gây ra trận thiên tai tàn phá trên khắp thế giớinày.

3. Bị nhấn chìm ở Đại Tây Dương

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Bằng những hiểu biết cơ bản nhất nhà văn Atlantisphile Ignatius Donnelly đã viếtvề Atlantis trong cuốn sách hoàn thành năm 1882: Thế giới trước đại hồng thuỷ.Tác giả đã hình dung thời kỳ đó mực nước Đại Tây Dương không sâu hơn vài trămfeet và có những bãi cát trải dài ven bờ.

Do quá ít hiểu biết về đại dương trong thời đại củanhà đại thi hào này nên giả thuyết của ông được coi là đáng tin cậy cho đến khingành hải dương học ra đời. Đại Tây Dương được xác định có độ sâu tới 5 dặm ởmột số địa điểm và không tạo thành lục địa lớn.

Mặc dù giả thuyết nghèo nàn này đã được khoa học làmsáng tỏ là không có cơ sở nhưng vẫn có những người ghi nhớ bởi vì Plato cho rằngnơi đó đã từng tồn tại, và gợi mở một điều gì đó còn ẩn náu giữa Đại Tây Dương.

4. Tổ tiên người Hy Lạp cổ đại là dân củaAtlantis

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Đây là một giả thuyết ngày càng được phổ biến về sự thật của Atlantis, và cũnglà một trong những giả thuyết được nhiều nhà khoa học ủng hộ. Plato đã đề cậpđến người dân bản địa của đảo Crete thời Hy Lạphiện đại được gọi là Minoans.

Những cư dân này phần lớn đã bị tiêu diệt vì núi lửađảo Thera (ngày nay là Santorini) phun trào năm 1600 trước Công Nguyên, tạo ranhững trận sóng thần đủ lớn để xoá sạch những thành phố biển Minoan và làm thiệthại đáng kể toàn bộ lưu vực Địa Trung Hải.

Đại thảm hoạ này đã đi vào biên niên sử của người HyLập và cuối cùng được đi vào giai thoại của nhà triết học ở thời đại một nghìnnăm sau đó. Giả thuyết những thảm hoạ về sau được Plato đề cập đến dưới hìnhthức lý tưởng hoá.

Những mô tả về tài nguyên to lớn và sức mạnh vô biêncủa Atlantis vì thế đã có sự cường điệu hoặc tô vẽ thêm qua những câu chuyện kểnhiều năm sau.

5. Phải chăng Atlantis ở bờ biển Đen?

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Một giả thuyết khác cũng được những nhà nghiên cứu mới đây ủng hộ, đó là kinhthành Atlantis và trận đại hồng thuỷ do Plato kể lại như một thần thoại miêu tảvề sự kiện lịch sử đã diễn ra hàng ngàn năm trước khi Plato ra đời.

Eo biển Bosporus bịchia tách do trận lụt tại biển Địa Trung Hải và Biển Đen khoảng xảy ra 5.600 nămtrước Công Nguyên. Điều đó giải thích cho một số nền văn minh có thể đã pháttriển rực rỡ bên bờ biển Đen vào thời điểm đó. Những chứng tích được tìm thấy ởđộ sâu chỉ vài trăm feet dưới mặt nước biển.

Sự kiện này dường như đã làm ảnh hưởng nặng nề đếnkhu vực và cư dân rơi vào cảnh ly tán. Nước dâng cao khiến họ phải rời bỏ đi nơikhác sinh sống và đem theo những câu chuyện kể thâu đêm được thần thoại hoá, tạora nguồn cảm hứng cho câu chuyện của Plato sau này.

6. Atlantis vốn ở Nam Cực thời kỳ ôn đới

Dựa trên kết cấu vỏ trái đất là những mảng địa tầng trôi trên lõi nham thạch, cốgiáo sư sử học Charles Hapgood (Mỹ) đưa ra giả thuyết gây nhiều tranh cãi về vỏtrái đất có thể đã đột nhiên bị trượt nghiêng khoảng 12.000 năm trước, tuy nhiênnó khá trùng hợp với những gì tưởng tượng về Atlantis.

Theo nhà sử học lập luận, do có sự trượt nghiên vỏtrái đất đã làm cho lục địa Nam Cực ngày xưa nằm gần phía Bắc hơn bây giờ và khíhậu ấm áp thuận lợi cho cư dân sinh sống hình thành nền văn minh phát triển, trởthành một miền băng giá. Đó cũng là những gì mà Plato đề cập đến như Atlantisvốn có.

Biến cố bất thình lình làm vỏ trái đất bị trượtnghiêng rất thảm khốc đưa lục địa về vị trí băng giá hiện nay.

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Kinh đô của người Atlantis từ đó bị san phẳng và tạothành khôi băng Nam Cực không bóng người sinh sống như ngày nay. 

Mặc dù ý tưởng này được những người ủng hộ tiền đềvỏ trái đất có thể trượt nghiêng rất đột nhiên cổ vũ nhưng lại không nhận đượcbất cứ sự đồng tình nào trong giới nghiên cứu khoa học.

Hơn nữa, Hapgood đã trình bày lý thuyết của mìnhtrước khi khoa học hiểu rõ về các kiến tạo địa tầng, vì thế giả thuyết "lớp vỏtrượt" của ông đã chiếm được lòng tin giống như lục địa mà Plato miêu tả.

7. Giả thuyết Atlatis ở Ấn Độ Dương

Không chỉ riêng người Hy Lạp duy trì niềm tin về sựtồn tại của một nền văn minh trên quốc đảo này. Ấn Độ và lục địa châu Á cótruyền thống riêng được gọi là Lemuria, đó là nền văn minh trên một hòn đảo đượccho rằng đã tồn tại ở Ấn Độ Dương.

Ý tưởng về sự hiện hữu của nơi đó đã được nêu ra lầnđầu tiên vào thế kỷ 19 do nhà động thực vật học  Philip Sclater khởi xướng.Những tính toán được dựa trên những phát hiện liên tục của ông về địa lý sinhvật trong khu vực Ấn Độ Dương hồi đó.

Tiền đề của ông cho rằngMadagascar và Ấn Độ trước đây có thể là mộtphần của lục địa lớn được chính ông đặt tên là Lemuria. Những hiểu biết hiện đạivề kiến tạo địa tầng cũng có dẫn chứng phù hợp với những lục địa chìm tồn tại ởvùng biển này.

Trong khi chưa có thông tin nào cho biết về địa chấthình thành dưới lòng Ấn Độ Dương phù hợp với giả thuyết của nhà nghiên cứu sinhvật. Tên của lục địa được lấy từ chữ cái đầu của loài vượn Lemur sinh trưởng tạiMadagascar.

8. Xứ sở MU huyền thoại là Atlantis?

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

MU là tên của một lục địa giả thuyết được cho rằng đã tồn tại ở Đại Tây Dươnghay Thái Bình Dương, tùy theo chuyện kể. Dù trong trường hợp nào thì nó cũngđược xem như đã biến mất vào buổi bình minh của lịch sử nhân loại.

Những người sống sót từ đó đã di cư tới những lụcđịa khác nhau mang theo sứ mệnh là nền tảng cho một số nền văn minh sau này trêntoàn thế giới.

Ngày nay các nhà khoa học thường bỏ qua khái niệm vềMU và những lục địa biến mất khác vì cho rằng đó là điều không thể xảy ra.

Lục địa không thể chìm và cũng không bị tàn phá bằngbất kỳ thảm hoạ nào, đặc biệt là trong một thời gian ngắn. Ngoài ra, tính thuyếtphục của bằng chứng khảo cổ học về ngôn ngữ và di truyền đều có phần đối lập vớituyên bố rằng các nền văn minh cổ đại của thế giới mới và cũ xuất phát từ mộtnền văn minh tổ tiên chung.

9. Atlantis chính là… ĐôngNam Á

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Tìm hiểu địa lý vào cuối Kỷ Băng Hà của hành tinhcho chúng ta thấy mực nước biển thấp hơn 200 feet, sau đó hình thành các dảibăng khổng lồ bao phủ Bắc Mỹ và châu Âu. Qua đó, bạn có thể nhận ra các quần đảođược biết đến hiện nay như Indonesialà một lục địa có diện tích rộng bằng Tây Âu trải dài từAustralia đến tiểu lục địa Ấn Độ.

Khí hậu ôn đới cận nhiệt đới là điều kiện lý tưởngcho nền văn minh xuất hiện và dường như còn được coi là nguồn gốc của những tiếnbộ khoa học kỹ thuật của nhân loại ngày nay. Có thể nền văn minh trên thế giớiđã khởi nguồn từ đây sau đó đã bị huỷ diệt do đại dương mở rộng bằng các tảngbăng tan chảy?

Điều này gần như chắc chắn vì những tính toán về đạihồng thuỷ, nền văn minh huyền thoại và nền văn hoá đa dạng khắp thế giới đã giảithích một phần về những điểm tương đồng giữa các cấu trúc song song hiện diện ởkim tự tháp, bia tưởng niệm, khối đá chạm khắc được thấy khắp mọi nơi.

10. Có thể làBahamas, Bermuda, Azores,quần đảo Canary

Những bí ẩn về lục địa Atlantis

Ý tưởng cho rằng Plato đã đề cập đến một một nơi ở Đại Tây Dương luôn có sứcsống mãnh liệt. Nơi đó khá gần những hòn đảo hoặc bình nguyên nằm bất cứ nơi nàogiữa bờ biển phía Đông của châu Mỹ và châu Âu, châu Phi đều gợi mở về lục địadiệu kỳ của Plato xác định.

Tiếc rằng không một nơi nào trong số các đảo này cóấn tượng đặc biệt về quy mô, hình thức và cũng không có bất cứ điều gì chứng tỏtrước đây chúng duy trì một nền văn minh tiên tiến trong quá khứ xa xôi. Bởi vìBahamas được phát hiện ngoài khơi bờ biển của đảo Bimini vào năm 1968 với nhữngvách đá thẳng đứng dường như là một bến cảng nhân tạo.

Cũng giống như những bí ẩn chưa được chứng minh vềtruyền thuyết nổi tiếng "Tam giác Bermuda". Câuchuyện về kinh thành Atlantis huy hoàng vì thế vẫn chưa có đủ dấu tích thuyếtphục, tất cả vẫn chỉ là những giả thuyết.

Theo Nguyễn Tâm
VTC