Rotavirus là loại vi-rút phổ biến nhất gây tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ trên toànthế giới. Theo thống kê mỗi năm tiêu chảy cấp do Rotavirus cướp đi sinh mạng củahơn 610.000 trẻ em.
Tại Việt Nam, con số này là 54% nghĩa là cứ 2 trẻ nhập viện vì tiêu chảy cấp,thì có một trường hợp là do nhiễm Rotavirus. Độ tuổi của trẻ bị nhiễm thường gặpnhất là từ 3 - 24 tháng tuổi.
So với các bệnh tiêu chảy thông thường khác, tiêu chảy do Rotavirus có thể dẫnđến nhập viện hoặc thậm chí tử vong cho trẻ vì bị tiêu chảy và ói mửa hơn 20lần/ngày. Sau đợt bệnh trẻ dễ bị sụt cân, kém ăn & dẫn đến suy dinh dưỡng.
Tuy nhiên, theo khảo sát tại các bệnh viện, đa số các bậc cha mẹ vẫn còn nhiềungộ nhận và chưa ý thức hết mức độ nguy hiểm của bệnh này.
Tiêu chảy do Rotavirus rất hiếm xảy ra
Đa số các bậc cha mẹ cho rằng, trẻ rất hiếm khi bị tiêu chảy do Rotavirus vì trẻcòn nhỏ, việc ăn uống, vui chơi được gia đình chăm sóc kỹ lưỡng. Nhưng các thốngkê gần đây cho thấy, tiêu chảy do Rotavirus là bệnh phổ biến ở trẻ.
 |
| Rotavirus có khả năng lây nhiễm rất cao |
Tại ViệtNam, cứ có 2 trẻ nhập viện vì tiêu chảycấp, thì có một trường hợp là do nhiễmRotavirus. Theo các nghiên cứu, tỉ lệnhiễm bệnh không khác nhau nhiều giữacác nước phát triển & đang phát triển.
Trẻ càng nhỏ càng khó nhiễm bệnh
Đây là một sai lầm hết sức nghiêm trọng.Thực ra, trước 5 tuổi, hầu như trẻ đềubị ít nhất một lần tiêu chảy do nhiễmRotavirus, thậm chí có thể gặp ở trẻ nhũnhi 3 tháng tuổi.
Tại Việt Nam tiêu chảy do Rotavirusthường gặp nhất ở trẻ từ 3-17 thángtuổi: 46% trường hợp xảy ra ở trẻ nhũnhi dưới 5 tháng tuổi và 59% ở trẻ 6-11tháng tuổi. Trẻ càng nhỏ tuổi, nguy cơnhiễm Rotavirus càng cao và mắc bệnhcàng nặng. Nhiều trường hợp không đượcđiều trị kịp thời đã dẫn đến những biếnchứng nguy hiểm như suy dinh dưỡng, thậmchí tử vong.
Bệnh không lây lan
Có thể nói, trong các bệnh lý ở trẻ,tiêu chảy do Rotavirus có mức độ lây lanrất nhanh và cao vì tồn tại trong môitrường và lưu lại trên tay vài giờ vàtrên bề mặt rắn khoảng vài ngày. Ở nhữngtrẻ bị bệnh, Rotavirus có thể đào thảitrong phân lên đến 21 ngày mặc dù tiêuchảy đã chấm dứt.
Đó là lý do tại sao chỉ bằng vệ sinhthông thường, cung cấp nước sạch hay cảithiện các hệ thống vệ sinh môi trườngcũng không thể loại trừ được bệnh tiêuchảy do Rotavirus, đặc biệt là lây nhiễmchéo trong bệnh viện.
 |
| Cứ 2 trẻ nhập viện vì tiêu chảy cấp thì 1 trường hợp do Rotavirus |
Khi trẻnhiễm Rotavirus sẽ đào thải ra ngoài mộtlượng siêu vi rất lớn đến 10 ngàn tỷnhưng chỉ cần một lượng rất nhỏ 10 siêuvi là có thể lây nhiễm và gây bệnh chongười. Siêu vi có thể truyền đi một cáchdễ dàng qua tay bị nhiễm bẩn. Nó cũng cóthể lây qua đồ chơi, giường, gối, chăn,drap giường. Gần đây, một số nhà khoahọc nghi ngờ Rotavirus cũng có thểtruyền qua không khí vì vi- rút được tìmthấy trong dịch tiết đường hô hấp củanhững trẻ bị bệnh.
Tiêu chảy do Rotavirus không ảnhhưởng nhiều đến sức khoẻ của trẻ
Theo các bác sĩ, ngộ nhận này của cácbậc cha mẹ đã đẩy nhiều trẻ vào tìnhtrạng nguy kịch. So với các bệnh tiêuchảy thông thường khác, tiêu chảy doRotavirus có thể dẫn đến những hậu quảnặng nề cho trẻ, đặc biệt là trẻ nhỏ.
Tiêu chảy và nôn ói có thể lên đến 20lần/ngày. Do nôn ói và tiêu chảy nhiềulần, trẻ dễ bị mất nước và mất các chấtđiện giải, không bù tại nhà bằng đườnguống được nên phải đưa tới bệnh viện.Nếu trẻ không được truyền dịch kịp thờithì có thể tử vong vì tình trang mấtnước nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, khi bị Rotavirus tấn công,lớp bảo vệ của ruột non bị hư hỏng nênảnh hưởng đến sự hấp thu của thức ăn đặcbiệt là sữa. Trẻ có thể trở nên khôngdung nạp lactose nên không thể hấp thusữa hoàn toàn và tiếp đến có những triệuchứng như đau bụng, tiêu chảy nhiều hơn,đầy hơi, khó tiêu. Sau đợt bệnh, trẻ rấtdễ có nguy cơ suy dinh dưỡng dẫn đến kémphát triển.
Chỉ cần giữ vệ sinh sạch sẽ là có thểphòng ngừa được bệnh
Trong thực tế, Rotavirus lây lan nhanhvà tồn tại ở xung quanh chúng ta. Đây làloại siêu vi kháng với các chất tẩy rửathông thường như xà bông, nước javen...Ngoài ra, bệnh tiêu chảy cấp này do siêuvi trùng gây ra, vì vậy kháng sinh khôngcó tác dụng đối với bệnh.
Các biện pháp thông thường như rửa tay,bú mẹ, cải thiện vệ sinh môi trường làcác biện pháp làm giảm lây truyền cáctác nhân gây bệnh tiêu chảy khác nhưngcó vẻ không hữu hiệu để phòng ngừa tiêuchảy do Rotavirus. Những nghiên cứu chothấy cách tốt nhất để bảo trẻ nhỏ khỏitiêu chảy do Rotavirus là chủng ngừabằng vắc-xin. Tổ chức y tế thế giới đãkhuyến cáo nên chủng ngừa cho tất cả trẻnhỏ để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểmnày.
Để đối phó với tình trạng nặng của đợttiêu chảy do Rotavirus đầu tiên, nên chotrẻ uống sớm vào lúc 6 tuần tuổi và tốtnhất là nên hoàn tất việc chủng ngừatrước 6 tháng tuổi.
