Hầu hết 39 hộ dân có nguy cơsụt lỏ nhà xuống sông Hồng đều là công nhân xí nghiệp cầu 16 (nay là công ty cầu5 Thăng Long). Các hộ này chuyển về đây ở từ những năm 1983, xây nhà đều khôngphép vì đất đai nằm trong hành lang thoát lũ, luật pháp không cho phép xây dựng.Nếu chưa bố trí được khu vực tái định cư cho các hộ dân này, rất khó cưỡng chếngười dân di chuyển ra khỏi khu vực sạt lở.

Nhiều năm qua, sông Hồng đã gâysạt lở nhiều đoạn trên địa phận qua quận Long Biên, làm sụp đổ nhiều ngôi nhà vàhàng chục hộ dân đã phải di dời. Đến thời điểm này, dù lượng mưa chưa nhiều vàmới chỉ qua 1 con nước lũ tiểu mãn nhưng nhiều điểm dọc tuyến đê sông Hồng đãbắt đầu xuất hiện sạt lở nghiêm trọng. Sau khi "ngoạm" nhiều nhà dân trên địaphận phường Ngọc Thụy, gần nửa tháng nay bờ sông Hồng tiếp tục sạt lở, sụt lúnnghiêm trọng, đe dọa tính mạng, tài sản của hàng chục hộ dân phường Ngọc Lâm.

Sáng 10/6, chúng tôi có mặt tạiđiểm sạt lở trên địa bàn tổ 27, phường Ngọc Lâm, quận Long Biên. Ngay đường vàokhu dân cư, một tấm biển cảnh báo nguy hiểm đã được dựng lên cùng với tấm chắnrào sắt. Hàng chục ngôi nhà đang có nguy cơ rơi xuống lòng sông. Những "hàm ếch"sâu hoắm ăn vào móng nhà. Một số ngôi nhà không chống chọi được với tốc độ sạtlở quá nhanh đã bị tụt hẳn xuống. Những ngôi nhà khác chênh vênh, nghiêng ngảbáo hiệu chỉ vài ngày tới cũng sẽ đổ sụp.

Những ngôi nhà không phép sắp bị sông Hồng “gặm”
Ngôi nhà này sắp bị đổ sập vì sụt lún.

Bác Nguyễn Thị Mắn, chủ nhân củangôi nhà đã bị sông Hồng "nuốt chửng" buồn rầu cho biết, từ cuối tháng 5, hiệntượng sụt lún bắt đầu nghiêm trọng. Bác Mắn cho biết, bác về sinh sống ở đây từnăm 1983, nhưng đây là lần đầu tiên khu vực này xảy ra hiện tượng sạt lở. Đầutiên, dãy nhà dài gần 200m đã tụt xuống sông, kéo theo sự lún, nứt của hàng loạtnhà dãy sau. Cách đây vài tháng, khi tình trạng sụt lún bắt đầu xuất hiện, UBNDphường Ngọc Lâm đã kêu gọi người dân di dời người và tài sản ra khỏi nhà. Lo sợnhà đổ đe dọa tính mạng, bà Mắn đã di chuyển đến nhà người thân ở gần đó để tátúc. "May cho cả gia đình tôi, chỉ sau khi di chuyển được vài ngày, nhà đãsụp hẳn xuống sông".

Trao đổi với chúng tôi, ôngNguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch UBND phường Ngọc Lâm cho biết, khoảng giữa tháng5/2010, tại khu vực này đã bắt đầu có hiện tượng sụt lún nhưng với mức độ nhẹ,vào khoảng ngày 31/5 thì diễn biến nghiêm trọng, nhà cửa, công trình phụ của 15hộ dân sống ngay sát bờ sông bị kéo đổ, nhiều ngôi nhà nứt toác, nghiêng, khôngđảm bảo an toàn.

Theo ông Tuấn, việc sụt lún hiệnđang diễn ra trên địa bàn tổ 27 và đã làm 15 hộ bị mất nhà cửa, công trình phụ.Bởi vậy, UBND phường đã tạm thời kêu gọi 15 hộ dân trong vùng bị sụt lún di dờingười và tài sản ra khỏi nhà. Hiện tại, 9 hộ đã di chuyển toàn bộ người và tàisản đi nơi khác, còn lại 6 hộ vẫn còn tài sản, chưa di dời. Bên cạnh đó, UBNDphường cũng đã lập chốt canh 24/24h để hạn chế người qua lại khu vực sụt lún,đồng thời đảm bảo người dân không quay về sinh sống ở khu vực sụt lún, gây nguyhiểm đến tính mạng.

Ông Đỗ Đức Thịnh, Chi cục trưởngChi cục Quản lý đê điều và Phòng chống lụt bão Hà Nội cho biết, nguyên nhân củasự sụt lún này là do khu vực này thuộc hành lang thoát lũ. Trước đây, dân ở nhàcấp 4 nên không bị ảnh hưởng nhiều nhưng sau này, người dân tự ý xây nhà kiên cốlàm gia tăng sức nặng lên bờ bãi. Thứ hai là do biến đổi dòng chảy gây xói mòn.Hiện nay, phía Chi cục cũng mới chỉ đang nghiên cứu, đánh giá mức độ, sau đó mớiquyết định kè hay không.

Với tốc độ sụt lún nhanh như hiệnnay, ông Tuấn cho biết, phường Ngọc Lâm đã kiến nghị gửi UBND quận Long Biên xemxét phương án tái định cư, để các hộ ổn định cuộc sống. Đồng thời, đề xuất việchộ đê ở khu vực này để có thể hạn chế tình trạng sạt lở tiếp tục diễn ra. Để hỗtrợ người dân trong việc di dời, UBND quận Long Biên trích ngân sách hỗ trợ mỗihộ đã di dời 6 triệu đồng, UBND phường Ngọc Lâm hỗ trợ mỗi hộ 1 triệu đồng.

Hiện nay, ngoài 15 hộ đang nằmtrong vùng sạt lở, thì hiện vẫn còn 24 hộ khác cũng thuộc vùng có nguy cơ sạt lởcao, bởi vậy, theo ông Tuấn, về lâu dài, cần tính đến phương án di dời cả 24 hộdân này đi nơi khác. Tuy nhiên, điều đáng nói là hầu hết 39 hộ dân đều là côngnhân xí nghiệp cầu 16 (nay là công ty cầu 5 Thăng Long). Các hộ này chuyển vềđây ở từ những năm 1983, xây nhà đều không phép vì đất đai nằm trong hành langthoát lũ, luật pháp không cho phép xây dựng. Và nếu chưa bố trí được khu vực táiđịnh cư cho các hộ dân này, rất khó cưỡng chế người dân di chuyển ra khỏi khuvực sạt lở.

Hiện tại, phương án của UBNDphường Ngọc Lâm đưa ra là tạm di dời 3 hộ về trụ sở tổ dân phố 27, các hộ cònlại được di dời về nhà văn hóa phường song chẳng hộ nào thực hiện theo phương ánnày. Bởi, lý lẽ của các hộ thì đây vẫn là cuộc sống tại tạm bợ, điều kiện cũngnhư cơ sở hạ tầng không đáp ứng cho cuộc sống, do đó, hầu hết các hộ đều dichuyển đến nhà người thân ở tạm.

Ông Tuấn cho biết, chính quyềnđịa phương lo ngại việc các hộ dân sau khi thấy tình trạng sụt lở tạm lắng, lạidọn về nhà sinh sống, gây nguy hiểm đến tính mạng, vì thời điểm này mới chỉ bắtđầu bước vào mùa lũ.

Theo Ngọc Yến
CAND