Hỏi
người Hà Nội rằng khi nào là thời điểm đẹp nhất để thăm thủ đô thì 10
người, ắt phải có đến 9 người trả lời rằng "tháng 9". Bởi vì tháng 9 là
lúc thời tiết vừa rùng rình chuyển từ hè sang thu với những ngày mát
trời có cả nắng, cả gió hanh hao. Và tháng 9 còn là lúc Hà Nội có vô vàn
đặc sản mà người trót nặng lòng với Thủ đô còn gọi yêu là "quà của
tháng 9".
Nhắc đến quà của tháng 9 trước hết phải kể đến cốm - món ăn giữ hồn mùa thu.
Trên những nẻo phố phường tháng 9, chẳng khó gì để bắt gặp một cô hàng
bán cốm với chiếc thúng nhỏ và mớ lá sen bày trên mẹt. Khi có khách mua,
cô hàng khéo léo trải một lớp lá sen rồi phủ thêm một lớp lá ráy non
lên sau đó mới đổ cốm vào gói thành những gói vuông vắn. Cuối cùng cô
hàng cũng không quên lấy thêm cọng rơm nếp cột hờ để thức quà mùa thu
thêm ưa nhìn. Ăn miếng cốm tỉ mẩn như thế không chỉ cảm nhận được vị
ngọt của lúa non xen mà còn thấy mùi thơm thanh tao, khó quên của lá
sen.
Cốm - một món ăn rất thu của Hà Nội
"Năng
lực đặc biệt" của tháng 9 có lẽ là khả năng biến những thứ bình thường
thành những thứ đặc biệt nhất. Như chuối - vốn là thứ quả quá đỗi phổ
biến và quen thuộc, nhưng khi chấm kèm với cốm chúng lại trở thành đặc
sản nhờ sự kết hợp tài tình giữa vị ngọt của chuối với vị bùi của cốm.
Những quả chuối trứng cuốc kết hợp với cốm xanh mang đến bản giao hưởng tài tình cho vị giác.
Nếu
cốm bắt cặp với chuối mang đến hương vị dân dã mà khó quên thì cốm bắt
cặp với hồng lại xứng đôi, vừa lứa từ hình thức đến nội dung. Vũ Bằng,
nhà văn chuyên viết về Hà Nội đã từng viết về hồng với cốm rằng " Một
thứ thì giản dị mà thanh khiết, một thứ thì chói lọi mà vương giả; nhưng
đến lúc ăn vào thì vị ngọt lừ của hồng nâng mùi thơm của cốm lên, kết
thành một sự ân ái nhịp nhàng như trai gái xứng đôi".
Hồng- cốm, món quà xứng ý đẹp đôi của tháng 9
Và
không chỉ thứ hồng đỏ đẹp màu, đẹp mắt mà cả thứ hồng giòn cũng cái
hay, cái thú riêng của nó. Xa xôi gì đâu, sau bữa cơm chiều, cả nhà cùng
bổ đĩa hồng tráng miệng, vừa ăn vừa nghe độ giòn, độ thơm của những
miếng hồng tan ra trong khoang miệng mà thấy thu đang len vào từng ngôi
nhà, từng con ngõ.
Và đương nhiên tháng 9 cũng không thể nào thiếu những mòn quà mang tính biểu tượng cho trung thu như bánh nướng, bánh dẻo hay đèn ông sao. Hà Nội nhưng ngày tháng 9, tha thẩn đi trong phố cổ, nhìn những chiếc đèn ông sao xanh đỏ hay chiếc bánh trung thu
vuông vức, giản đơn, tự nhiên mới thấy những nét xưa truyền thống vẫn
đấy thôi, rất gần gũi, rất thân thương rất quen trong nhịp sống hiện
đại, hối hả.
Quà tháng 9 Hà Nội không
chỉ gói trong món ăn, đồ uống mà còn là những thức hoa thơm như lộc
vừng, như hoa sữa và như hoàng lan. Lộc vừng và hoa sữa có lẽ chẳng cần
nói nhiều, bởi đến hẹn lại lên chúng lại đua nhau khoe sắc, đưa mùi, tạo
nên sắc màu rất riêng của Thủ đô. Cái mùi hoa sữa xa thơm, gần nồng
khiến lắm người phải phàn nàn, thế mà đố ai đi xa trong một chiều gió
lộng lại không bỗng dưng nhớ, không thèm cái thứ mùi ấy đến nao lòng.
Hoa sữa đầu mùa báo rằng mùa thu đã chính thức hiện diện.
Lộc vừng nương theo gió, rất thơ, rất thu
Thanh
tao, kín đáo, ý nhị nhưng thu không kém phải kể đến hoàng lan, loài hoa
vốn ai cũng biết tên qua câu hát thiết tha "Em ơi, Hà Nội phố! Ta còn
em mùi hoàng lan, ta còn em mùi hoa sữa" nhưng không nhiều người biết
mặt. Không giống như hoa sữa, hoa lộc vừng, hoàng lan thường xuất hiện
trên phố trên những chiếc rổ nhỏ của cô hàng. Hoàng lan đã chẳng biết
thì thôi chứ đã biết đố ai không nhung nhớ, ngóng chờ, để được tan chảy
trong hương thơm tinh khiết ấy.
Hoàng lan ý nhị, e ấp, tinh khiết.
Hà Nội những ngày đầu tháng 9, có cả tá thứ khiến người ta mong đợi, để được reo lên, dù chỉ tự mình với mình rằng "À, đây rồi, mùa thu đã về"!
Theo Trí thức trẻ
