Nghị quyết 71 đột phá phát triển giáo dục
Ngày 22/8/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết tiếp tục khẳng định quan điểm giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, đồng thời là Nghị quyết đầu tiên của Đảng khẳng định giáo dục và đào tạo là nhân tố quyết định tương lai của dân tộc, là động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước.
Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết của Trung ương, trong đó có Nghị quyết số 71, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định: đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư, bồi đắp, nâng cao “nguyên khí quốc gia”, là đầu tư cho tương lai của dân tộc. Đây là lĩnh vực then chốt của mọi then chốt, là động lực căn cơ của tăng năng suất, bứt phá năng lực cạnh tranh quốc gia, nuôi dưỡng khát vọng phát triển.
Miễn học phí từ mầm non đến phổ thông
Năm 2025, Bộ Chính trị đã thống nhất đưa ra nhiều chủ trương, quyết sách chiến lược về giáo dục và đào tạo. Đó là quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước, học sinh trường tư thục/dân lập cũng được cấp bù phần học phí như học sinh công lập. Đây là chính sách nhân văn, giảm gánh nặng học phí cho hàng chục triệu học sinh các bậc học trên toàn quốc.
Tuy nhiên, cũng trong năm qua, vấn đề lạm thu, dạy học liên kết, phát sinh nhiều khoản thu khác trong nhà trường cũng được làm nóng. Nhiều phụ huynh phản ánh về việc, miễn học phí nhưng các khoản phụ phí hiện vẫn tiền triệu mỗi tháng tùy vào từng nhà trường thực hiện ít hay nhiều chương trình liên kết.
Trên cơ sở báo cáo của Bộ GD&ĐT; ý kiến của một số cơ quan liên quan, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có kết luận, thống nhất chủ trương tổ chức dạy học 2 buổi/ngày tại các trường tiểu học, trung học cơ sở (tùy theo điều kiện từng địa phương); Nhà nước hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới.
Thống nhất một bộ sách giáo khoa
Năm 2021, ngành giáo dục thực hiện Chương trình GDPT 2018 với chủ trương một chương trình, nhiều sách giáo khoa. Đến năm 2025, các cấp học hoàn thành chu trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; tổ chức Kì thi tốt nghiệp THPT đầu tiên theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều điểm “đặc biệt”
Bộ GD&ĐT đánh giá, kết quả đáp ứng mục tiêu đổi mới toàn diện ở bậc học phổ thông. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có nhiều yếu tố khác biệt, “phi truyền thống”, đòi hỏi sự thích ứng mạnh mẽ, chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực người học. Sách giáo khoa được chuyển hóa từ “gói kiến thức” sang học liệu mở, giúp giáo viên dẫn dắt học sinh phát triển năng lực.
Tháng 12/2025, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ký quyết định sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất trên toàn quốc từ năm học 2026-2027 tiến tới cung cấp miễn phí tất cả sách cho học sinh theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị.
Sắp xếp lại cơ sở giáo dục trên toàn quốc
Cùng với việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và cùng cả nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ GD&ĐT cũng đã hướng dẫn các địa phương thực hiện rà soát, sắp xếp lại các cơ sở giáo dục. Trong đó, kiên quyết tinh gọn các cơ sở giáo dục nhỏ lẻ, hoạt động không hiệu quả. Việc sắp xếp tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, học sinh, thầy cô giáo.
Đến tháng 12/2025, theo Bộ GD&ĐT, các địa phương hầu hết sắp xếp phù hợp thực tế, bước đầu tinh gọn bộ máy, giảm được số lượng nhân viên, đầu mối. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có một số nơi sáp nhập cơ học, có dấu hiệu nóng vội, sáp nhập 3-4 trường lại với nhau, có nơi sáp nhập 13 trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên lại làm một, có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT đặc biệt
Kì thi tốt nghiệp THPT 2025 là kì thi đầu tiên dành cho học sinh theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời vẫn phải đảm bảo công tác thi cho học sinh thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006. Đây là kì thi có số lượng thí sinh dự thi lớn nhất từ trước đến nay với trên 1,1 triệu thí sinh đăng kí dự thi, tăng gần 100.000 thí sinh so với năm 2024.
Kì thi được tổ chức trong bối cảnh sắp xếp lại hệ thống thanh tra các cấp, chấm dứt hoạt động của công an cấp huyện. Việc tổ chức kì thi được thực hiện với chính quyền địa phương 3 cấp nhưng công tác chấm thi, công bố kết quả thi thực hiện với chính quyền địa phương 2 cấp.
Đây còn là năm đầu tiên áp dụng quy chế thi tốt nghiệp THPT với nhiều quy định mới nhằm giảm áp lực, bảo đảm công bằng, bảo mật như giảm số môn thi bắt buộc; giảm trọng số điểm học bạ; bỏ cộng điểm chứng chỉ nghề; không được quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ; lần đầu tiên vận chuyển đề thi qua hệ thống cơ yếu...
Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học
Năm 2025, Chính phủ phê duyệt Đề án “Đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến 2045” nhằm nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho học sinh, sinh viên. Trong đó, các trường học sẽ dạy tiếng Anh ngay từ lớp 1, thay vì lớp 3 như hiện nay.
Bộ GD&ĐT cho biết, năm 2025 hoạt động chuyển đổi số của ngành Giáo dục tiếp tục ghi dấu ấn quan trọng. Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục đã cơ bản hoàn thiện với 24,55 triệu hồ sơ kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia. Hệ thống đăng kí thi và tuyển sinh trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia đã được hoàn thiện ở mức độ “toàn trình”, cho phép 100% thí sinh đăng kí dự thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học, cao đẳng hoàn toàn trực tuyến.
Trong năm 2025, hơn 10 triệu học bạ và hơn 1,5 triệu văn bằng tốt nghiệp THPT đã được cấp văn bằng số và đã hoàn thiện quy trình số hóa văn bằng, đồng bộ về Cơ sở dữ liệu tập trung của Bộ và tiến hành kết nối đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia, ví điện tử VneID. Người học có thể tra cứu được thông tin học bạ và văn bằng trên VneID.
Bạo lực học đường với những vụ việc rúng động
Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư, bỏ các hình thức kỷ luật mạnh tay với học sinh như: đuổi học, đình chỉ học. Các vụ việc bạo lực học đường vẫn diễn ra, đặc biệt một số vụ việc khiến rúng động như: Học sinh lớp 7 tại Hà Nội túm tóc, quật ngã cô giáo; học sinh Hà Nội ép bạn quỳ, liếm biển xe máy; học sinh đánh bạn đến tử vong; học sinh bị đánh hội đồng đến chấn thương sọ não… Các sự việc khiến nhiều người lo lắng, hoang mang về môi trường học đường, vốn dĩ phải là nơi an toàn cho tất cả học sinh, giáo viên.
Về giải pháp, lãnh đạo Bộ GD&ĐT nhấn mạnh vai trò cần thiết của phòng tư vấn tâm lý học đường; sự chung tay của nhà trường, gia đình, xã hội trong giáo dục trẻ, lấy sự gương mẫu của người lớn để con trẻ noi theo.
Siết quản lý dạy thêm, học thêm
Năm 2025, Bộ GD&ĐT cũng ban hành Thông tư số 19 với nhiều điểm mới, siết chặt quản lý về dạy thêm học thêm. Trong đó đáng chú ý là, không được dạy thêm văn hóa ở bậc tiểu học, giáo viên không được dạy thêm với chính học sinh của mình trên lớp; dạy thêm trong nhà trường chỉ dành cho 3 đối tượng: học sinh giỏi, học sinh yếu kém, ôn thi cuối cấp... Quy định siết dạy thêm học thêm với kỳ vọng là "liều thuốc" hiệu quả cho căn bệnh trầm kha lâu nay tuy nhiên, trên thực tế, người dân phản ánh, thông tư không mấy hiệu quả vì dạy thêm học thêm đã có nhiều biến tướng, lách luật. Thầy cô giáo đổi học sinh cho nhau; thay vì học ở trường, học sinh chạy sô ở các trung tâm...
https://tienphong.vn/nhung-van-de-nong-cua-giao-duc-nam-2025-post1808600.tpo
