NSND Ngọc Giàu được biết đến là một cây đa cây đề trong ngành sân khấu miền Nam, có nhiều đóng góp, cống hiến cho cải lương. Với hơn 60 năm hoạt động nghệ thuật, bà không chỉ là một "tượng đài sống" mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ.
NSND Ngọc Giàu sinh năm 1945 tại TP.HCM trong một gia đình lao động nghèo. Dù vậy, bà sớm bộc lộ năng khiếu nghệ thuật và bắt đầu sự nghiệp từ khi còn nhỏ. Chỉ mới 10 tuổi, Ngọc Giàu đã theo đoàn hát và nhanh chóng khẳng định được vị trí trong lòng công chúng nhờ chất giọng đặc trưng Nam Bộ, lối diễn xuất tự nhiên, dí dỏm và chiều sâu nội tâm.

Trong thế hệ các nghệ sĩ nữ trước năm 1975 ở phía Nam, ngoài nghệ sĩ Hồng Nga, NSND Ngọc Giàu là người được giao đảm nhiệm đủ loại vai diễn từ giả trai hay nữ tướng, bà lão tới mỹ nhân, con trẻ. Ở sân khấu cải lương, kịch nói, truyền hình hay điện ảnh, bà đều dành hết tâm huyết để hóa thân vào nhân vật.
NSND Ngọc Giàu có loạt nhân vật để đời như Nhung trong vở Bạch Hải Đường, Mai Tiểu Loan trong vở Chuyện tình An Lộc Sơn, Thị Lộ trong vở Rạng ngọc Côn Sơn, Dương Vân Nga trong vở Thái hậu Dương Vân Nga, hay người mẹ trong vở Nửa đời hương phấn...
Vì có những cống hiến không mệt mỏi cho nghệ thuật, năm 2012, nghệ sĩ Ngọc Giàu được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Bà cũng được nhiều thế hệ đàn em như danh ca Hương Lan, Trấn Thành ngưỡng mộ, kính trọng và gọi là "má Giàu". Rất nhiều nghệ sĩ trẻ mong NSND Ngọc Giàu quan tâm và truyền nghề cho mình.
Thành công rực rỡ trong sự nghiệp, nhưng cuộc đời riêng của nghệ sĩ Ngọc Giàu không ít thăng trầm. Năm 17 tuổi, khi đang là ngôi sao trên sân khấu cải lương, bà đột ngột bị cha mẹ gọi về để làm lễ kết hôn với một người đàn ông hơn 32 tuổi, người mà gia đình bà từng chịu ơn.
Nhưng sau đó, nghệ sĩ Ngọc Giàu sớm bị gia đình chồng trả về do bà không cho chồng động vào người. 2 năm sau, khi người chồng 51 tuổi sang xin đón, bà mới trở lại nhà chồng. Cả hai có chung một cô con gái nhưng sớm qua đời vì ung thư máu. Cuộc hôn nhân của họ cũng kết thúc sau 19 năm bên nhau.
Sau này, NSND Ngọc Giàu quen một người đàn ông kém nhiều tuổi, là nhạc công trong Nhà hát Trần Hữu Trang. Họ gặp nhau trong lúc bà đi thăm mộ con, rồi dần đồng cảm và chia sẻ trong cuộc sống. Từ đó đến nay, cả hai đã gắn bó hơn 40 năm, một lòng chung thủy. Họ có chung một cô con gái.


Ở tuổi 80, NSND Ngọc Giàu tận hưởng cuộc sống bình dị bên người chồng thứ hai trong căn nhà ấm cúng ở trung tâm TP.HCM. Vì con gái đã định cư ở nước ngoài, nên cả hai tự chăm sóc lẫn nhau. Họ tìm niềm vui mỗi ngày bằng việc chăm sóc cây cảnh, tập thể dục mỗi sáng.
Nghệ sĩ Ngọc Giàu chia sẻ với Vietnamnet: “Tuổi này tôi chẳng còn mong cầu điều gì thêm cho mình nữa. Một sự nghiệp vinh quang, một tổ ấm êm ấm khi về già đã quá đủ. Những buồn vui, được mất tôi xin gói gọn lại để cất giữ cho riêng mình...”.
Những năm gần đây, NSND Ngọc Giàu ít xuất hiện trước công chúng. Bà chỉ góp mặt trong một số dự án của những đồng nghiệp, đàn em thân thiết trong nghề.


Dù sức khỏe vẫn ổn định và tự tin vào giọng hát, nhưng do vấn đề về thoái hóa, NSND Ngọc Giàu đi lại khó khăn. Tuy đau chân, nhưng không hiểu sao cứ lên sân khấu là bà hết đau, diễn rất sung. Thậm chí, trên sân khấu có ghế nhưng bà không cần ngồi, vẫn bước đi phăng phăng như không.
Ở tuổi 80, khi vẫn được khán giả yêu thương, NSND Ngọc Giàu nói bà hạnh phúc không khác ngày còn trẻ. Do vậy, dù vai nhỏ hay vai lớn, thậm chí chỉ nói vài ba câu bà cũng phải diễn hết mình.

Theo Người đưa tin