Việt Nam có chủ quyền không thể chối cãi với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa
RIA Novosti (РИА Новости) hoặc ngắn gọn là RIA là một trong những hãng thông tấn lớn nhất Liên Xô và Nga.
Mục tiêu của hãng – đưa tin một cách nhanh chóng, cân nhắc và khách
quan về các sự kiện trên thế giới, truyền đạt tới công chúng quốc tế về
cái nhìn của Nga đối với tình hình (Xem tại
https://ria.ru/docs/about/index.html).
Với một bề dày truyền thống và sứ mạng
phát biểu như vậy, bài báo “Những thỏa thuận giữa Moskva và Bắc Kinh tốt
hơn mọi thông báo” (Соглашения между Москвой и Пекином лучше всяких
деклараций) của Dmitri Kosyrev đăng trên RIA Novosti đã gây thất vọng
sâu sắc cho người Việt Nam.
Bài báo mở đầu bằng những nhận định của
các chuyên gia khác nhau trước chuyến thăm Trung Quốc của tổng thống LB
Nga Vladimir Putin, và ngay sau đó là một tiểu mục về “Ukraine của Trung
Quốc”.
Được Hội đồng Dân ủy Liên Xô thành lập
ngày 24/6/1941, tức 2 ngày sau khi Cuộc chiến tranh Giữ nước vĩ đại của
Liên Xô bắt đầu, Sovinformburo (tiền thân của RIA Novosti) đã khởi đầu
bằng những tin tức
chiến trận, phong trào du kích và hậu phương. Năm 1961, Sovinformburo
được cải cách thành TTX APN, và trở thành hãng thông tấn hàng đầu của
Liên Xô cũ. Năm 1990, tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev ra lệnh trên
cơ sở TTX APN thành lập hãng thông tấn “Novosti”, và vào tháng 9/1991
thì đổi tên thành hãng thông tấn Nga RIA Novosti.
Vào ngày 09/12/2013 Tổng thống Nga
Vladimir Putin đã ra lệnh giải thể RIA Novosti và thành lập hãng tin
quốc tế Rossiya Segodnya (International Information Agency Russia Today)
Tác giả Kosyrev khẳng định một cách đầy
võ đoán – Việt Nam và Philippines đóng vai trò giữa Trung Quốc với Mỹ và
phương Tây tương tự như Ukraine đã làm đối với Nga. Việc Trung Quốc sơ
tán người dân sau những sự kiện đáng tiếc ở Bình Dương và Hà Tĩnh được
Kosyrev cho rằng “Trung Quốc đã phải cứu công dân của mình khỏi bạo loạn
ở Việt Nam”.
Đó là một góc nhìn kỳ lạ, cố tình gây căng thẳng và ở một mức độ nào đó, đổ thêm dầu vào lửa.
Tiểu mục tiếp theo trong bài báo “Việt Nam – không phải Trung Quốc”. Trong tiểu mục này, Kosyrev đã xuyên tạc sự thật khi viết giàn khoan
là nằm trên thềm lục địa, cách bờ biển Trung Quốc 27 km và cách bờ biển
Việt Nam tận 241 km, cố tình cho rằng quần đảo Hoàng Sa hoàn toàn thuộc
về Trung Quốc. Trong tiểu mục này, Kosyrev có một đoạn nhấn mạnh đóng
khung rất đáng phê phán. Xin dịch nguyên văn đoạn đó:
“Tại sao Việt Nam lại là Ukraine của
Trung Quốc: đó là lịch sử lâu đời. Hai ngàn năm trước, Việt Nam là một
phần của Trung Quốc. Nhưng từ năm 880 – thì không còn. Tất cả các thế kỷ
tiếp theo giới trí thức Việt Nam đã bỏ ra rất nhiều công sức để chứng
tỏ: Việt Nam – không phải Trung Quốc.”
Đây là đoạn trích khiến cho bất kỳ một
người dân Việt Nam yêu nước nào cũng phải thấy phẫn nộ. Đúng, trong lịch
sử Việt Nam có khoảng đen của 1000 năm Bắc thuộc, đó là thời kỳ Việt
Nam bị Trung Quốc cai trị, nhưng trước đó và sau đó, Việt Nam luôn là
quốc gia độc lập với Trung Quốc, không bao giờ khuất phục trước họ. Mỗi
khi có họa xâm lăng từ Trung Quốc láng giềng, đất nước này đều xuất hiện
những người anh hùng đánh bật quân thù ra khỏi bờ cõi.
Không thể hình dung được, một nhà báo
chuyên về khu vực Đông Nam Á với bao nhiêu năm kinh nghiệm lại có thể
thể hiện sự yếu kém về mặt kiến thức như vậy. Đây chỉ có thể là sự cố
tình bẻ cong sự thật lịch sử.
Tiếp đó, tác giả Kosyrev tiếp tục đưa ra
những luận cứ rất đáng tranh cãi - tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc rất
giống với Việt Nam, ngôn ngữ của tỉnh này cũng khó hiểu đối với người
Trung Quốc từ các tỉnh khác, cũng như tiếng Việt. Không thể hiểu nổi
logic của tác giả trong luận cứ này.
Về tác giả bài báo Dmitri Kosyrev
Dmitri Kosyrev, sinh năm 1955, tốt
nghiệp Viện Nghiên cứu châu Á và châu Phi của Đại học Tổng hợp quốc gia
Moscow và Đại học Nanyang (Singapore). Nhà sử học, và Đông phương học.
Đã từng là phóng viên khu vực Đông Nam Á (Malaysia, Singapore,
Philippines) trong những năm 1988-1991 của tờ báo Sự thật (Pravda). Từ
năm 2001 là bình luận viên chính trị của RIA Novosti.
Kosyrev cũng hoàn toàn bỏ qua những khác
biệt về bề ngoài, ngôn ngữ, văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc, để đưa
đến một kết luận: tình hình làm cho Việt Nam trở thành một công cụ
thuận tiện để tạo ra vấn đề cho Trung Quốc - như Ukraine đối với Nga.
Tiếp theo, trong bài báo nêu trên, tác
giả thông tin về dự định muốn quay lại khu vực Đông Nam Á của Mỹ, và kết
luận, tình hình hoàn toàn giống như những điều Mỹ đã làm ở Gruzia và
Ukraine đối với Nga.
Chỉ có điều, vai đối trọng với Mỹ được
giao cho Trung Quốc. Người đọc có thể thấy ngay – Kosyrev muốn biện hộ
cho các hành động vũ lực trong tương lai gần của Trung Quốc, mong muốn
hết sức ấu trĩ và hiếu chiến của tác giả.
Và trong phần kết luận, tác giả bài báo
cho rằng, việc một số lượng kỷ lục các thỏa thuận được ký giữa Nga và
Trung Quốc còn tốt hơn mọi tuyên bố to tát, vì những tuyên bố to tát này
là dành cho công chúng, mị dân. Còn Nga và Trung Quốc thì hành động
theo những gì họ thấy cần.
Không thể hiểu nổi một hãng tin được
người Việt luôn xem là nguồn thông tin tin cậy về quan điểm của nước Nga
đối với Việt Nam, khu vực và thế giới lại có thể dễ dàng quay lưng,
phản bội lại niềm tin đến vậy.
Ngay từ khi được đưa lên trang web của
RIA Novosti, bài báo này đã khiến cho nhiều người đọc Việt Nam, và không
chỉ Việt Nam phẫn nộ. Những bình luận của độc giả ngay dưới bài báo,
cũng như trên trang Facebook của RIA cũng cho thấy điều này.