Các nhà khoa học vừa khám phácá sấu có họ hàng với loài chim dựa vào phân tích cấu tạo hệ hô hấp của hai loàinày.
Vừa qua nhà khoa học ColleenFarmer ở ĐH Utah, Salt Lake, Mỹ đã công bố phát hiện mới nhất của mình trên tạpchí Khoa học.
Phát hiện này cho thấy giống nhưloài chim, cá sấu có luồng không khí một chiều đi qua phổi, ngược lại với độngvật có vú luồng khí vào và ra ở các túi nằm ở phổi.
![]() |
Cá sấu có cấu tạo hệ hô hấp xuất hiện cách đây 25 triệu năm |
Ở loài chim, oxy đi vào cácmạch máu qua các ống gọi là Parabronchi, qua đó không khí chạy theo mộthướng trước khi đi vào phổi. Cấu tạo hiệu này giúp cho các loài chim bay ởđộ cao mà không bị hôn mê như động vật có vú.
Phương pháp hô hấp này được cholà đã từng xuất hiện ở một loài bò sát cổ xưa có tên gọi Archosaurs từng thốngtrị trái đất cách đây 25 triệu năm. Và một điều ít được biết, Archosaurs chínhlà tổ tiên chung của loài khủng long, thằn lằn bay, chim và cá sấu.
Theo tiến sĩ Farmer, Archosaurslà một loài động vật nhỏ, nhanh nhẹn và ăn các côn trùng. Archosaurs đã tiến hoátheo hai hướng khác nhau, một số phát triển thành tổ tiên của loài cá sấu và làcá sấu ngày nay. Một số khác thành thằn lằn bay và tiến hoá thành chim hiện tại.
Một số nhà khoa học tin rằng hệhô hấp với luồng khí một chiều chỉ xuất hiện sau khi loài Archosaurs tiến hoáthành cá sấu, và phát triển ở các loài thằn lằn bay và các loài khủng long ănthịt như Tyrannosaurus rex.
![]() |
Loài Archosaurs được mô tả lại |
Nhưng những nghiên cứu về cásấu cho thấy việc thở như chim có thể đã phát triển sớm hơn các dự đoántrước đây và trước cả khi loài Archosaurs tiến hoá thành hai nhánh.
Điều này cũng giải thích vì saoArchosaurs chiếm ưu thế trong thời kỳ tiền Triat, thời kỳ theo sau nó là nhữngvụ huỷ diệt khủng khiếp mà người ta gọi là “Đại hạn hán”.
Nhà khoa học Farmer cho hay:“Bất chấp việc thiếu oxy loài Archosaurs vẫn có thể tồn tại. Chính cấutrúc phổi là chìa khoá then chốt giúp cho Archosaurs có được khả năng này.Bởi vì phổi là nơi đầu tiên đưa oxy vào các tế bào của động vật”.
Để có được những phát hiệnnày Colleen Farmer đã phải tiến hành giải phẫu cấy ghép nhiều lần trên cáccon cá sấu đã chết. Nhà khoa học đã tự hào tuyên bố: "Chúng tôi đã chứngminh được cá sấu và chim đều có tổ tiên chung là loài Archosaurs. Hệ hô hấpvới luồng khí một chiều ở cá sấu và chim đã nói lên điều đó".
Theo Khánh Trà