Thời xưa, tuy khoa học chưa pháttriển nhưng bằng linh cảm và trực giác, kết hợp với quan sát và chiêm nghiệmthực tế, người xưa đã biết được tác dụng của thảo mộc với con người.
Vì vậy,việc lựa chọn loài cây và vị trí trồng trong vườn nhà được tiến hành rất cẩnthận theo đúng quy luật của thuật phong thủy.
Thực vật trong phong thủy chia raâm dương và ngũ hành. Dương tính là những cây cần nhiều ánh sáng. Khi trồng ởnơi ẩm thấp, thiếu ánh sáng, chúng sẽ phát triển yếu ớt, khó ra hoa kết trái vàdễ chết. Chẳng hạn, như hoa hồng, hoa cúc, thược dược, đỗ quyên¸ mai…âm tính lànhững cây có thể đặt ở trong nhà hay bóng râm.
 |
Nói chung, sự tương tác giữa conngười và thảo mộc trong không gian kiến trúc bị chi phối bởi thuộc tính ngũ hànhcủa các loài cây. Việc phân loại thảo mộc theo ngũ hành chủ yếu căn cứ vào màusắc. Những cây thuộc hành Thủy phần lớn có màu xanh lá thẫm như tùng, bách, bồđào…Cây thuộc hành Hỏa có sắc đỏ như thạch lựu, mộc miên, hồng thảo, hồngthiết…Đối với sức khỏe, những loài cây này có tác dụng bổ tâm và làm dịu thầnkinh. Những cây thuộc hành Kim, chủ yếu có lá, hoa hay thân màu trắng như bạchlan, bạch thủy tiên, cửu ly hương…có tác dụng điều hòa chức năng tạng phế. Nhữngcây thuộc hành Mộc, gồm những loài cây có màu xanh lục, có chức năng điều hòatạng can (gan). Những cây thuộc hành Thổ, bao gồm các giống cây có sắc vàng, cólợi cho tạng tỳ.
Căn cứ vào quan hệ tương sinhtương khắc của Ngũ Hành, người xưa còn đưa ra những quy định về vị trí trồng vàbài trí trong nhà. Tựu trung, mỗi loài cây nên trồng ở vị trí Ngũ hành tươngsinh. Ví dụ, cây thuộc hành Thủy nên trồng ở phía Tây ngôi nhà (Tây thuộc hànhKim, hành Kim sinh hành Thủy), cây hành Hỏa thì trồng ở phía Đông (phía Đông,hành Mộc sinh hành Hỏa)…Cũng xuất phát từ quan hệ sinh khắc của ngũ hành, đốivới vị trí trồng của một số loài cây, các nhà phong thủy còn đưa ra một số lờikhuyên cụ thể. Ví dụ: cây đào nên trồng ở phía Đông ngôi nhà, phía Nam thì nêntrồng mai và táo, phía Bắc nên trồng hạnh và lê…
Bài trí cây cảnh trong nhà đã cótừ lâu đời. Nó không chỉ làm đẹp khung cảnh nhà cửa mà còn làm cho cuộc sống dễchịu, thoải mái hơn. Ngoài ra, cây cảnh trong nhà còn là một nghệ thuật đòi hỏióc thẩm mỹ. Căn cứ vào không gian trong phòng lớn hay nhỏ mà chúng ta có thể sắpxếp sao cho ngăn nắp. Nếu phòng hẹp, trần thấp mà bày cây cao, to là không khônghợp lý. Ngược lại, phòng rộng lớn mà bày chậu cây cảnh nhỏ bé thì cũng không gâyđược sự chú ý, mặc dù bản thân nó lại là loại cây đẹp, cây quý.
Thông thường, các màu đỏ, cam,tím và vàng là màu ấm, biểu hiện nhiệt tình ấm áp. Các màu xanh biển, xanh lụcvà trắng là những gam màu lạnh, biểu thị sự yên tĩnh. Xanh lá nội thất, chủ yếulà thực vật, có thể cân nhắc các mặt sau đây: Căn cứ vào màu sắc của phòng đónhư màu tường, màu trần, các loại đồ vật…Nếu phòng có màu nóng thì cây cảnh nêncó màu lạnh, và ngược lại. Cũng tùy theo mùa mà sự sắp xếp nên thay đổi, chẳnghạn mùa xuân thì màu sắc tươi tắn, màu hạ thì mùa thanh, đạm, mùa thu thì dùngmàu hồng, mùa đông thì dùng màu xanh.
Cây xanh trưng bày trong nhà cầnthống nhất với các đồ vật khác để đạt được vẻ đẹp hòan chỉnh. Nếu bài trí tốtcàng tăng thêm thẩm mỹ. Căn cứ theo cách chơi của nghệ nhân thì có chừng 10 loạicây, chia ra làm ba bộ là thông dụng nhất. Bộ tứ linh thực vật gồm: Đa, sung,si, sanh, bộ tứ quý gồm tùng, cúc, trúc, mái (ứng với tứ bình, tứ thời); bộ tamđa gồm: vạn tuế, lộc vừng, sung đang ra quả (ứng với Phúc – Lộc - Thọ); bộ tứquý bày trong nhà, mặt trước là nam quân tử: tùng, trúc mặt sau là nữ khuêphòng: cúc mai. Ngoài ra, còn có thể điểm xuyết các loại cây thiết mộc lan, vạnniên thanh, trúc Nhật…
Làm như vậy, chúng ta sẽ đưathiên nhiên bao la vào nhà, tạo nên vẻ đẹp và sự ấm cúng cho căn phòng
Theo TC Xây dựng& Đô Thị
