Nhiều loại trái cây được quảngcáo rất kêu như: cam Mỹ, táo Fuji Nhật Bản, quýt Thái Lan, ổi, dưa hoàng kim,dưa lưới của xứ miệt vườn VN...

Tuy nhiên khảo sát một vòng cácchợ đầu mối mới thấy phần lớn đều nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tại các chợ đầu mối, trái câyTrung Quốc đang về ồ ạt với hình thức đẹp đến bất ngờ. Các nhà kinh doanh đã quamặt người tiêu dùng bằng việc “lên đời” cho trái cây Trung Quốc bằng việc bócnhãn hoặc dán nhãn.

Cam Mỹ, táo Nhật... trồng tạiTrung Quốc!

Chợ đầu mối Tam Bình (Q.Thủ Đức,TP.HCM) vào một ngày giữa tháng 1- 2010, trái cây nhập khẩu về chợ được tập kếtthành khu dài gồm hàng chục xe container loại 40 feet và nhiều xe đông lạnh nhỏhơn.

Chúng tôi đi theo anh Ngọc, ngườiphụ trách buôn bán tại một sạp hàng nằm ngay phía ngoài chợ, ra xe container lấyhàng. Anh cho biết 100% hàng trong sạp của anh đều là ngoại nhập, trong đó cóđến 80% là trái cây Trung Quốc.

Khi chúng tôi thắc mắc vì sao cónhiều loại trái cây dán nhãn cam Mỹ, táo Fuji Nhật Bản, ổi Thái Lan, lê hươngHàn Quốc... trên từng trái nhưng bên ngoài vỏ hộp lớn được lấy từ xe containerxuống lại là “made in China”, anh Ngọc giải thích: “cam Mỹ” thực chất là camgiống của Mỹ nhưng trồng tại Trung Quốc, táo Fuji Nhật Bản là giống táo Fuji củaNhật Bản trồng tại Trung Quốc, tương tự là ổi Thái Lan, hồng giòn...

Tại đây, khi hàng còn đóng nguyênbao nguyên kiện việc phân biệt hàng Trung Quốc với các loại khác không mấy khókhăn.

“Phù phép” trái cây Trung Quốc
Các thùng trái cây nhập khẩu từ Trung Quốc đang được “phù phép” thành các loại trái cây có nhãn hiệu khác - (Ảnh: Thế Kiệt) (chụp từ camera)

Tuy nhiên, khi hàng về sạp, anhNgọc cùng một số người làm đã gỡ các dải băng keo có ghi xuất xứ hàng từ TrungQuốc trên vỏ hộp và bọc trái cây. Sau đó, khi có khách mua sẽ dùng băng keo màuvàng, không có thông tin xuất xứ để đóng nắp hộp lại. Do trên thùng lúc nàykhông có bất kỳ thông tin nào về xuất xứ hàng nên việc nhập nhằng xuất xứ càngdễ dàng hơn.

Nhiều sạp tại đây khi mở nắp hộpđã chuyển trái cây từ hộp có ghi xuất xứ Trung Quốc sang loại hộp không ghi xuấtxứ. Số hàng được chuyển sang hộp mới thường chỉ khoảng 3-4 thùng mỗi loại, chủyếu là táo, ổi, cam.

Sau đó, nhiều sạp hợp thức hóaviệc “lên đời” cho trái cây Trung Quốc bằng thông tin trên các nhãn nhỏ dán trêntừng trái: cam Mỹ, táo Nhật, lê Nhật, ổi Thái... khi bán cho khách.

Chị Hân, chủ một vựa trái cây ởQ.Tân Phú, TP.HCM, cho biết nho đỏ Trung Quốc có giá 30.000-35.000 đồng/kg cũngcó thể “lên đời” thành nho đỏ của Mỹ có giá 85.000-100.000 đồng/kg, bằng cáchnhập nho Trung Quốc về, tháo bao bì ra và thay bằng bao bì nho Mỹ.

Núp bóng trái cây Việt

Phải ghi rõ xuất xứ

Lực lượng quản lý thị trường TP.HCM vừa bắt giữ hơn nửa tấn táo đỏ nhập khẩu từ Trung Quốc, cùng một số nông sản khác tại một điểm kinh doanh trên địa bàn Q.6.

Toàn bộ số táo đỏ và nông sản bị bắt giữ (khoảng 7,6 tấn) đều là hàng nhập lậu, hàng không dán nhãn ghi hạn sử dụng và hàng đã hết hạn sử dụng.

Theo một cán bộ Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM, tất cả các loại trái cây nhập khẩu khi bày bán trên thị trường đều phải ghi rõ nguồn gốc xuất xứ. Nếu ghi cam Mỹ, táo Fuji Nhật Bản... nhưng thực tế là hàng nhập từ Trung Quốc thì được xem là hành vi gian lận thương mại.

Tại chợ Tam Bình, chợ Bình Điền (Q.8, TP.HCM),nhiều loại trái cây nhập khẩu từ Trung Quốc hiệnnay đã được mang tên Việt. Vỏ hộp ghi cam L.C.,cam N.P., ổi Tây Ninh...

Ở một sạp bán sỉ trái cây ở chợTam Bình, chúng tôi được xem loại ổi trái to, vỏ xanh mướt, nhẵn nhụi không tìvết, các trái đều nhau. Chủ sạp chỉ cho chúng tôi dòng chữ ghi trên vỏ hộp: Côngty nông sản T. và khẳng định đây là tên công ty VN trồng loại ổi này ở Tây Ninh.

Tuy nhiên, ngay ở sạp bên cạnh,chúng tôi được giới thiệu đó là ổi nhập khẩu từ Trung Quốc. Tên “Công ty nôngsản T.” trên vỏ hộp đã có sẵn từ khi nhận hàng của nhà nhập khẩu.

Anh V.T.N., người làm công tạimột sạp trái cây ở chợ Tam Bình, chỉ cho chúng tôi thấy toàn bộ loại ổi ghi tênCông ty nông sản T. có bán trong chợ đều nhập từ một xe container chuyên lấyhàng từ Trung Quốc về. Sạp anh N. cũng lấy hàng ở nguồn đó.

Tương tự, dưa hoàng kim và dưalưới là mặt hàng vốn là thế mạnh của miền Tây Nam bộ. Hai loại dưa này bán lẻ ởchợ giá khoảng 25.000 -27.000 đồng/kg (loại ngon). Dưa có vị mát, ngọt. Trongkhi đó, dưa cùng loại nhập từ Trung Quốc có giá chỉ 9.000-13.000 đồng/kg, vịnhạt hơn.

Chênh lệch quá lớn giữa hai mứcgiá là nguyên nhân khiến dưa Trung Quốc được đổi tên thành dưa VN.

Tại các chợ bán lẻ, nhiều loạidưa vàng, dưa lưới trái hơi dài, ăn khá nhạt được dán nhãn dưa VN như: dưa H.,dưa K.T..., trên nhãn có tên gắn với địa danh VN và cũng được người bán hànggiới thiệu là dưa trồng ở Long An.

Tiếp tục quay lại chợ đầu mối,chúng tôi tìm đến một sạp hàng có bán sỉ các loại dưa nói trên.

Tại đây, khi được lấy ra từ thùnggiấy, các trái dưa vẫn còn cuống và lá rất tươi khiến nhiều người nhầm tưởng làdưa mới hái từ miền Tây lên. Nhưng thực tế, phía dưới hộp giấy này có ghi “madein China”.

Hàng trăm tấn trái cây Trung Quốc về mỗi ngày

Theo ban quản lý các chợ đầu mối nông sản Tam Bình, Bình Điền, Hóc Môn, trung bình mỗi ngày có khoảng 300-400 tấn trái cây nhập khẩu từ Trung Quốc đổ về các chợ này, gồm táo, lê, hồng giòn, đào, lựu, ổi, cam, quýt, nho, mận...

Bà Thanh Hà, phó giám đốc chợ Tam Bình, cho biết mặc dù ban quản lý chợ chưa thống kê cụ thể nhưng quan sát từ các tiểu thương về chủng loại, số lượng trái cây nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm 50-60% trong tổng số trái cây nhập khẩu.

Trong khi đó, ban quản lý chợ Bình Điền cho biết hơn một tuần trở lại đây toàn bộ trái cây về chợ là hàng Trung Quốc.

Theo Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng 2, trong năm 2009 có 15.315,691 tấn trái cây Trung Quốc nhập về cảng ở TP.HCM, chiếm khoảng 43% tổng lượng trái cây nhập ngoại về cảng.

TheoBạch Hoàn
“Phù phép” trái cây Trung Quốc