Mẫu cruiser BSA M20 ra đời trong thời Thế chiến thứ hai ở nước Anh và khá hiếm hoi ở Việt Nam. Một người chơi xe ở Biên Hòa đã phục dựng lại gần như nguyên bản mẫu xe mô tô cổ đáng quý này.
Mẫu cruiser BSA M20 ra đời trong thời Thế chiến thứ hai ở nước
Anh và khá hiếm hoi ở Việt Nam. Một người chơi xe ở Biên Hòa đã phục
dựng lại gần như nguyên bản mẫu xe mô tô cổ đáng quý này.
Chủ xe, kiến trúc sư Nguyễn Quốc Tuấn cho
biết, một lần đang ngồi quán cà phê, anh chợt nhìn thấy chiếc BSA M20 cũ
kỹ, biết đây là xe cổ hàng độc nên anh đã lân la tìm hiểu và hỏi mua.
Cơ duyên đã giúp anh nhanh chóng sở hữu chiếc xe, nhưng có xe trong tay
rồi anh lại đứng trước thách thức lớn khi phải làm sao phục
dựng chiếc xe trở về nguyên bản.
Sau khi có được chiếc xe quý, thật may mắn khi khá nhiều chi tiết
của xe vẫn còn nguyên bản, chúng chỉ bị xuống màu và gỉ sét theo
thời gian chứ không bị tàn phá. Theo anh Tuấn, ngay cả cặp gác
chân bằng cao su vẫn còn nguyên chữ BSA. Lốp xe cũng còn nguyên
bản, bảo đảm chạy an toàn, chưa cần phải thay.
Chính vì thuận lợi trên, công việc làm xe chủ yếu là phục dựng xe
chứ không độ gì cả. Tuy nhiên, xe đã khá xuống cấp về tổng thể
nên nhóm thợ phải vừa làm theo kinh nghiệm vừa mò mẫm gò nắn,
tiện, hàn công phu từng chi tiết, tiện từng con ốc vít, căn
chỉnh độ đàn hồi và cân bằng của hệ thống phuộc giò gà. Quá
trình phục dựng đòi hỏi sự tinh tế, tỉ mỉ, đồng thời bám
sát các tư liệu trên các trang web. “Tất nhiên, việc giữ lại
từng con ốc vít gỉ sét là không thể, vì thế hãy thông cảm cho
người phục chế nếu có ai đó cảm thấy “dị ứng” với những
đầu ốc vít sáng choang trên xe”, một người thợ bày tỏ.
Sau nửa năm tập trung làm việc, ê-kíp của anh Tuấn mới hoàn
thành, tự tin trình làng một chiếc BSA M20 “mới tinh”. Xe được
phối màu rượu chát đồng bộ từ thân xe tới vành bánh, tấm ốp
đùm xe. Chiếc xe này từng phục vụ trong quân đội, với đầy đủ
thùng đưa thư và các trang bị quân nhu cần thiết gắn hai bên hông
và trên vè chắn bùn bánh sau, nay được thiết kế mới bỏ yên
nên trông gọn gàng và tạo dáng xe chơi hơn. Nổi bật trên bình
xăng lớn 14 lít là họng bô e kiểu hộp sắt chữ nhật vuông vức
nằm ngay ngắn, nối với lốc máy bằng một ống dẫn cao su ruột
gà trông rất vướng víu nhưng lại tạo nét đặc trưng cho dòng xe
này. Từ một mẫu xe bị lãng quên, những người mê xe cổ như anh
Tuấn đã cất công làm mới với hàng loạt chi tiết đẹp mắt như
bộ săm xe sáng bóng, nước sơn hấp long lanh, tấm mạc bằng đồng
bóng bẩy đóng trên nắp bô e ghi tên hãng sản xuất, các chi tiết
kim loại trên xe đều được đánh bóng hoặc xi mới.
Thử nghiệm chạy xe với thao tác đầu tiên là khởi động bằng giò đạp
cho khối động cơ 500 phân khối không hề nặng nề gì lắm. Tiếng
pô nổ to và dứt khoát từng quãng rõ ràng nghe rất lạ tai. Yên
xe thấp và rộng nên ngồi lái xe vững vàng thoải mái.
Ngược với môtô đời mới, BSA M20 lắp cần sang số nằm bên chân
phải (sang số kiểu “lộn ngược” 1 móc, 3 ấn) còn bên chân trái
dùng cho cần đạp phanh. Vít ga cho xe đạt tốc độ khoảng 60km/h.
Lúc này độ rung của thân xe lớn dần nhưng vào cua tay lái vẫn
cứng vững, và dễ dàng xoay trở xe chạy qua các cung đường ngoằn
ngoèo. Hệ thống tay côn tay phanh ép nhả khá mượt.
Cách đây hàng chục năm tại Việt Nam, mẫu xe này cũng đã là
hàng hiếm rồi vì nó vốn là xe sử dụng trong quân đội Anh quốc,
chẳng hiểu vì lý do gì lại “lưu lạc” đến Việt Nam. Thế nên,
việc giữ gìn chiếc xe này đến ngày nay và làm nó hồi sinh long
lanh thật đáng quý trong làng chơi xe Việt.
BSA (tên viết tắt của Công ty Birmingham Small Arms) từ một công ty
chế tạo vũ khí đã trở thành hãng sản xuất môtô lớn nhất
nước Anh, với sản phẩm môtô BSA M20 nhận được nhiều kỳ vọng
trở thành mẫu xe phù hợp cho các nhiệm vụ quân sự. M20 được
sản xuất từ năm 1937-1955, với nguyên bản là mẫu xe môtô 3 bánh
(sidecar) lắp động cơ Side-Valve dung tích 496 phân khối, 4 thì,
xi-lanh đơn, công suất 13 mã lực tại tua máy 4.200v/ph. Trên chiến
trường, chiếc xe di chuyển rất chắc chắn, đáng tin cậy và dễ
khắc phục nếu có hỏng hóc. M20 còn có lợi thế vận hành bền
bỉ trong các điều kiện khắc nghiệt, như ở sa mạc châu Phi, nhờ
thiết kế họng bô e nằm trên bình xăng và bộ chế hòa khí kiểu
vòi.
Tại Anh quốc, bên cạnh việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
chuyển hàng và hộ tống ở những chiến trường ác liệt, M20 còn
là một trong những loại xe có thời gian phục vụ dài nhất
trong quân đội, đồng thời lập kỷ lục về số lượng môtô được
các cơ quan quân lực đặt mua, với hơn 125.000 xe đã giao