Nhân loại chứng kiến ngày càng có thêm nhiều“cường quốc vũ trụ” ra đời, tức là ngày càng có nhiều tên lửa hay vệ tinhđược phóng vào vũ trụ. Viễn cảnh hãi hùng là chẳng bao lâu, vũ trụ sẽ đầyrác và đây sẽ là mối đe dọa rất lớn.
 
Lúc trước chỉ có Mỹ và Nga, sau đó là một sốnước châu Âu và bây giờ là thêm Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản và một sốquốc gia khác có tên trong danh sách “cường quốc vũ trụ”.

Nhà khoa học Nicolas Johnson,Giám đốc chương trình Orbital Debris Program Office của NASA, lo âu về tìnhtrạng gọi là “hội chứng Kessler”, theo tên của người bạn của ông, DonaldKessler - người đã mô tả việc này vào đầu thập niên 1970, theo đó quỹ đạotrở nên quá chật chội và hai vật thể không gian, hai vệ tinh hoặc một hỏatiễn và một vệ tinh, lao vào nhau với vận tốc 32.00 km/giờ.

Rác - ẩn họa trong vũ trụv

Ảnh minh họa rác vũ trụ


 
Cuộc đụng chạm khủng khiếp sẽ làm haivật thể bùng nổ và hàng trăm, hàng nghìn mảnh vụn phát sinh, mộtmảnh vụn lại đụng vào một vệ tinh khác, thế là hàng nghìn mảnh vỡmới xuất hiện. Khác với một tai nạn trên mặt đất, các mãnh vỡ nàytiếp tục trôi lang thang trong quỹ đạo, trở thành nguyên nhân chonhững tai nạn khác.

Đó không còn là giả thiết, màchuyện có thực đã xảy ra. Ngày 10/2/2009, thế giới chứng kiến tai nạn vachạm đầu tiên trong vũ trụ, khi một vệ tinh đụng vào một vệ tinh Nga đãkhông còn sử dụng, tạo ra khoảng 2.000 mảnh vụn lớn trôi lang thang trên quỹđạo, cách Siberia khoảng 800 km theo chiều thẳng đứng.

Tháng 12/2009, NASA và Bộ Quốc phòng Mỹtổ chức một hội nghị quốc tế với đề tài làm sao dọn dẹp “rác khônggian”. Rác không gian cổ xưa nhất chính là vệ tinh Vanguard 1 củaHải Quân Mỹ, được phóng lên quỹ đạo năm 1958 và nay đã là một vậtthể chết trôi vô định.
 

Rác - ẩn họa trong vũ trụv

Vệ tinh Iridium 33 của Mỹ, đã bị phá hủy trong vụ va chạm không gian tháng 2/2009

Ngay từ năm 2007, Liên HợpQuốc đã ra thông báo các biện pháp phòng ngừa, như các động cơ của hỏa tiễnkhi bay hết đường phóng phải cạn sạch nhiên liệu, đề phòng chúng nổ thìnhlình, hay cấm các cường quốc dùng những vệ tinh không còn sử dụng là mục tậpdợt bắn hỏa tiễn, một chuyện mà Trung Quốc làm cách đó có vài tháng. Nhưngcác va chạm sẽ không tránh khỏi, mặc dù nhân loại có cố gắng đến mấy.Johnson cho là trong vòng 50 năm tới, cứ 5 năm lại xảy ra một tai nạn vachạm lớn trong vũ trụ!

Hiện đã có tới 1.,500 vật thểcó đường kính lớn hơn 10cm trôi lang thang trên quỹ đạo thấp và khoảng10.000 vật thể nhỏ hơn trôi trong quỹ đạo cao (khoảng 58.000 km trở lên).Nhiều biện pháp đang được đề ra để tránh thảm họa cho các nhà du hành vũ trụtrong tương lai, như một loại vệ tinh dùng lưới đi thu nhặt các mảnh vụngiống như xe rác, sau đó đem thả chúng trong bầu khí quyển để chúng cháytiêu khi tiếp xúc với khí quyển.
 
Rác - ẩn họa trong vũ trụv

Vệ tinh Vanguard 1 của Hải Quân Mỹ, phóng lên quỹ đạo ngày 17/3/1958, nay đã là một vật thể chết trôi vô định

Một biện pháp khác là dùngtia laser hủy diệt các vật thể bay lang thang, nhất là các mảnh rác nhỏ, chỉcó đường kính vài xentimet, nhưng vẫn có thể gây ra nguy hiểm vì vận tốc vachạm quá lớn của chúng.

Một kỹ thuật thứ ba là dùng“mạng lưới nam châm” để hút các mảnh vỡ và đưa chúng xuống bầu khí quyển đểsự va chạm sẽ đốt cháy chúng, nhưng Jonhson cho là đưa mạng lưới bằng chấtbọt rộng đến 1,5km lên vũ trụ để hút các rác rưởi là chuyện không dễ dàng.

Theo Trà Giang
Dân Trí