Trong khi đồng ruộng Nghệ An đangbị sa mạc hóa, lúa chết khô trên đồng, thì nông dân Đức Thọ (Hà Tĩnh) phải gặtlúa cho… bò ăn.
Dọc quốc lộ15, quốc lộ 46 qua bahuyện (Nam Đàn, Hưng Nguyên, Nghi Lộc (Nghệ An) hàng nghìn ha lúa mới cấy đangbị cháy, đất ruộng nứt dọc nẻ ngang, chẳng có lấy một giọt nước.
Đồng khô, người khát
Nông dân Hưng Nguyên phối hợp vớicác trạm bơm thuộc Cty Thủy lợi Nam Nghệ An nạo vét sông ngòi, khơi thông kênhrạch, nhưng máy bơm không thể vận hành được vì đầu nguồn khô cạn. “Hạn hángây mất mùa, vụ hè thu coi như mất trắng! Nguy cơ đói giáp hạt đang cận kề!”,bà Nguyễn Thị Hương trú tại Hưng Nguyên than. Hồ đập khô kiệt, lúa chết la liệt,nhiều cánh đồng bị sa mạc hóa.
 |
| Đồng ruộng Nghi Xuân biến thành sa mạc . Ảnh: Q.Long - M.Thùy |
Theo thống kê của Sở NN-PTNT NghệAn, toàn tỉnh có 625 hồ đập chứa nước thì hơn 600 hồ đập khô trơ đáy. Hơn 25.000ha lúa thiếu nước trầm trọng. “Cả tháng nay, nước sinh hoạt còn không đủ dùnghuống hồ nước tưới cho lúa!”, một người dân xã Nghi Công Nam (huyện Nghi Lộc)cho biết.
Dọc tuyến đường 34, nhiều ngườiphải đi bộ hơn 1km cõng từng thùng nước về nấu ăn, tắm giặt. Cánh đồng lúa hèthu từ màu xanh mạ non chuyển thành màu trắng và cháy vàng như sa mạc, các tuyếnsông đào dẫn lấy nước từ sông Lam tưới tiêu cho đồng ruộng cũng nứt nẻ, cạnkiệt.
Tại Hà Tĩnh, Hương Sơn là huyệnbị ảnh hưởng hạn hán nặng nề nhất. Sáng 11-7, PV có mặt tại xã Sơn Phú, SơnPhúc, Sơn Thủy và chứng kiến nhiều cánh đồng lúa chết khô. “Chưa bao giờ hạn hánkhốc liệt và kéo dài như năm 2010. Nhiệt độ ngoài trời luôn vượt ngưỡng 39-40độ, kèm theo gió Lào khiến làng xã biến thành chảo lửa, cây cối không trụ được,chết ráo!”, ông Lan trú tại xã Sơn Phú, Hương Sơn kể.
Ngõ trên xóm dưới, người già, trẻnhỏ vác can, đẩy xe thồ đi lấy nước ở khe suối. UBND huyện Hương Sơn gửi báo cáokhẩn cấp cho tỉnh: “Toàn huyện hơn 1.000 ha lúa bị hạn, trong đó 600 ha chếthéo, gần 900 ha diện tích lúa mùa không thể xuống mạ vì không có nước!”. HàTĩnh có gần 1 vạn ha lúa khát nước trầm trọng.
“Trong vòng một tuần tới, nếutrời không đổ mưa, lạc, đậu, ngô sẽ mất trắng”, bà Vũ Kim Yến, cán bộ PhòngNông nghiệp huyện Hương Sơn nói.
Tại huyện Nghi Xuân, mực nướcsông Lam xuống thấp khiến nước mặn xâm nhập sâu vào đất liền, nồng độ nước biểnđo được ở khu vực gần cầu Bến Thủy từ 2,5 đến 3 phần nghìn, vượt ngưỡng chophép. Hầu hết trạm bơm trên bờ sông Lam bị vô hiệu hóa, nước không lên được đồngruộng.
Bò no, người đói
 |
| Trâu bò no nê lúa non, còn người đối mặt với nguy cơ đói giáp hạt |
Trưởng Phòng Nông nghiệp huyệnNghi Xuân Đinh Văn Đáng cho biết, toàn huyện bị thiệt hại 300 ha lúa hè thu, hơn2.000 ha vụ mùa đang án binh bất động vì thủy lợi khô kiệt, 500 ha hoa màu chếthéo. Hạn hán bao vây xã Xuân Hồng, đồng ruộng nứt nẻ, dân đào sâu xuống 1m tịnhkhông thấy một giọt nước.
Những ngày này về xã Đức Tùng(huyện Đức Thọ) mùi rơm rạ… thơm khắp làng trên ngõ dưới, hai bên đường phơi đầylúa non. Tại thôn Tân Tùng, PV chứng kiến khuôn mặt rầu rĩ của nông dân đang chởlúa ngoài đồng về.
“Thiếu nước, lúa chết, tuiphải nhắm mắt gặt lúa non về cho… bò ăn. Quá đau!”, chị Minh, nông dân xãĐức Tùng ủ rũ.
Phía ngoài đê La Giang, lũ thườngvề sớm, để đối phó với lũ, dân các xã nằm ngoài đê của huyện Đức Thọ không gieocấy vụ hè thu, mà chăm sóc diện tích lúa tái sinh sau khi thu hoạch vụ đôngxuân. Tuy là mùa phụ nhưng đem lại thu hoạch lớn. Nhưng thời tiết bất thường,hạn hán gay gắt khiến lúa chết ráo, nhà nông phải cắt lúa về nuôi bò.
“Năm ngoái gia đình tôi có 7sào thu hoạch 1,5 tấn thóc, năm nay vét mãi được mấy chục cân. Phần còn lại, bòăn no nê!”, chị Trần Thị Vân (Đức Tùng) buồn bã.
Ngày 11-7, trời quang mây tạnh,không có biểu hiện của một trận mưa. Nắng nóng khốc liệt kèm gió Lào khô hanhtiếp tục uy hiếp một dải miền Trung biến nơi đây thành sa mạc mênh mông. Trậnđại hạn lịch sử làm đảo lộn cuộc sống, đình trệ sản xuất của hàng vạn nhà nông,gây thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng.
Theo Tiền Phong
