Hầu như tất cả các cha mẹ đều biết một số quy tắc cơ bản về sơ cứu ban đầu. Nhưng liệu những kiến thức đó đã chính xác chưa? Hay cha mẹ đang sử dụng theo kiểu đánh đồng chung một cách sơ cứu cho tất cả các trường hợp tương tự?
Ilya Boyko, một chuyên gia cấp cứu sẽ giải thích các lỗi phổ biến
và nguy hiểm nhất bố mẹ thường mắc phải trong quá trình sơ cứu cho trẻ
nhỏ. Những cách sơ cấp cứu đúng chuẩn với trẻ em dưới đây cũng luôn đúng
với mọi đối tượng.
1. Cố gắng làm cho cơ thể trẻ ra mồ hôi khi trẻ đang sốt là một ý nghĩ điên rồ

Khi trẻ bị sốt sẽ có cảm giác nóng bừng bên trong cơ thể trong khi
bên ngoài thì đang run lẩy bẩy vì lạnh, điều này có nghĩa là nhiệt độ cơ
thể của trẻ đang tăng lên. Khi đó nếu quấn chăn hoặc mặc thêm nhiều
quần áo thì nhiệt độ sẽ càng tăng nhanh. Mặc dù biết rằng sốt giúp trẻ
chiến đấu chống lại vi rút, vi khuẩn nhưng khi nhiệt độ cơ thể cao hơn
38°С thì nó lại gây hại cho cơ thể trẻ nhiều hơn là có lợi.
Vì vậy, nếu trẻ đang sốt cao và run rẩy thì cha mẹ cần phải mặc đồ
thoáng mát hơn là trùm kín trẻ lại, lau người bằng nước ấm và uống thuốc
hạ sốt.
2. Đừng cố nhét cái gì vào miệng trẻ khi trẻ đang bị động kinh

Cha mẹ có thể làm gãy răng của trẻ nếu cố gắng làm việc đó. Trong
cơn bộc phát, người bị động kinh không thể cắn đứt lưỡi mình, vì nó đang
được kéo căng ra với một lực lớn. Họ chỉ có thể cắn nó một chút
nhưng sẽ không gây ra bất kỳ tác hại gì lớn. Việc tốt nhất cha mẹ có thể
làm để giúp đỡ trẻ là tìm một cái gì đó mềm đặt dưới đầu, để giúp trẻ
tránh bị đập đầu, ảnh hưởng đến não trong khi co giật. Khi cơn động kinh
đi qua thì hãy để trẻ nằm nghiêng sang một bên nghỉ ngơi.
3. Không được bôi kem lên vết bỏng ngay lập tức

Khi da bị “đốt cháy”, theo quán tính nó sẽ đẩy lượng nhiệt dư thừa
đi sâu vào các mô bên trong cơ thể. Trong tình huống này thì cha mẹ
hãy ngâm chỗ bị bỏng vào trong nước lạnh khoảng 15 phút. Điều này sẽ
giúp nhiệt độ giảm nhanh hơn. Đừng chà bất cứ thứ gì trực tiếp lên da vì
đó sẽ là một cái bẫy nhiệt. Cha mẹ chỉ bôi thuốc mỡ hoặc kem lên vết
bỏng sau khi ngâm nước lạnh từ 20 phút trở lên.
4. Đừng di chuyển trẻ bị thương đi bất cứ đâu khi không có sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ

Nếu tai nạn xảy ra trên đường thì cha mẹ không nên di chuyển trẻ,
và càng không nên cố gắng để kéo trẻ ra khỏi xe bằng mọi giá. Nếu làm
thế, cha mẹ sẽ chỉ làm cho mọi việc tồi tệ hơn mà thôi. Quy tắc này chỉ
có thể bị “vi phạm” trong những tình huống "bất khả kháng", ví dụ như
chiếc xe bốc cháy.
Việc cần làm của cha mẹ lúc này là:
- Gọi xe cứu thương.
- Nếu có thể, hãy tắt động cơ của chiếc xe, và cắt nguồn bình điện của nó.
- Cầm máu.
- Giúp trẻ giữ bình tĩnh.
5. Nếu trẻ bị nghẹt thở, đừng vỗ vào lưng

Nếu cha mẹ vỗ vào lưng trẻ thì sẽ chỉ làm trẻ bị nghẹt thở thêm do
vật gây nghẹt thở tiếp tục trượt sâu xuống khí quản. Những gì cha mẹ cần
làm là hãy giữ trẻ cúi khom người xuống, giúp trẻ bình tĩnh, và yêu cầu
trẻ từ từ hít sâu và thở ra một cách chậm rãi hai lần. Điều này sẽ giúp
giảm bớt nghẹn và đưa vật chặn đường thở lên thoát ra ngoài.
6. Đừng cố gắng giữ lưỡi khi trẻ bất tỉnh

Rất là nguy hiểm khi để người bị bất tỉnh nằm ngửa, sẽ khiến lưỡi
bị rơi ngược vào trong cổ họng và chặn đường thở của họ. Để đảm bảo điều
này không xảy ra, cha mẹ hãy đặt trẻ nằm nghiêng, hoặc ít nhất là đầu
trẻ nghiêng qua một bên. Cha mẹ không nên cố gắng kéo lưỡi ra khỏi miệng
của trẻ.
7. Không sử dụng dây garo nếu đó không phải là vết thương chảy máu động mạch

Chảy máu động mạch rất dễ để phát hiện và hoàn toàn không phải dựa
vào màu sắc máu như cha mẹ vẫn tưởng. Trong các động mạch, máu được bơm
đi với tốc độ cao dưới áp lực, vì vậy khi bị thương nó không phải là một
dòng máu nhỏ chảy ra mà sẽ giống như một đài phun nước. Trong trường
hợp như vậy, cha mẹ cần phải ngay lập tức đặt một miếng vải lên miệng
vết thương và đè chặt lên đó để tạo lực đè, đồng thời quấn quanh phần
phía trên vết thương bằng dây garo hoặc khăn choàng, quần áo. Nếu vết
thương là chảy máu tĩnh mạch thì cha mẹ sử dụng băng cá nhân là được,
tuyệt đối không dùng dây garo vì điều này có thể rút hết máu của chân
hoặc tay theo.
8. Đừng chà xát phần cơ thể bị tê cứng vì lạnh

Nếu cha mẹ cứ cố gắng chà xát tay chân trẻ khi trẻ bị lạnh cóng thì
sẽ làm vỡ các mao mạch và làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng
nước nóng để ngâm cũng là một phương pháp không hề tốt. Tốt nhất thì
cha mẹ nên làm ấm cơ thể trẻ từ từ, đặt bàn chân, bàn tay vào nước hơi
ấm và tăng nhiệt độ nước lên dần dần.
9. Đánh giá tình hình, khả năng của bản thân và suy nghĩ một cách logic trước khi cha mẹ cố gắng cứu giúp trẻ

Dù trong trường hợp khẩn cấp, cha mẹ nên dành 30 giây đầu tiên để
quan sát và đánh giá tình huống để đưa ra cách giải cứu hợp lý. Cha mẹ
hãy là người sơ cứu thông minh, chứ đừng vì vội vàng mà gây nguy hiểm
cho tính mạng của trẻ và cho chính bản thân mình. Ví dụ, cha mẹ thấy trẻ
bị điện giật mà ngay lập tức đến chạm vào trẻ nhằm mục đích kéo trẻ ra
thì sẽ làm cả hai thương vong thay vì chỉ có một người. Trong trường hợp
này, cha mẹ cần phải ngắt nguồn điện (cầu dao, công tắc…) hoặc sử dụng
một cây gậy bằng gỗ gạt sợi dây diện ra khỏi người trẻ để tách nạn nhân
ra khỏi nguồn điện, sau đó mới vào chạm vào người trẻ.
Cha mẹ hãy luôn nhớ rằng trong bất kỳ trường hợp khẩn cấp nào, việc
quan sát và đánh giá tình huống không được thực hiện thì có thể sẽ làm
cho mọi việc xấu đi. Và điều quan trọng nhất là cha mẹ nên gọi cho 115
ngay lập tức trong những tình huống nguy hiểm trước khi tự mình sơ cấp
cứu.
Theo Trí thức trẻ