Nhiều ngày qua,bà con vùng lũ liên tục phải ăn mì tôm sống. Nhiều đoàn cứu trợ đến đều mang mìtôm, mì tôm và lại mì tôm.

Khi cơn lũ đi qua,điệp khúc mì tôm vẫn vang lên đã đặt ra nhiều câu hỏi cho công tác cứu trợ.Trong khi đó, ở huyện Hương Khê, Hà Tĩnh, một số người dân bị lũ cô lập đã rơinước mắt khi được ăn cơm nắm...

Một cơn lũ mì tôm

Cụ Phan Thị Hà (xãPhúc Đồng, Hương Khê) móm mém nhai miếng mì tôm sống. Cụ nhăn mặt bảo: “Khổ quá,già rồi, răng rụng hết, ăn mì tôm sống đau lắm. Ăn mì liên tục 6 ngày rồi, bịtáo bón nhưng cứ phải nhai vì không có chi ngoài mì tôm cả. Sao cứ cho toàn mìtôm thế?”.

Cụ Hà ngồi cạnh 5thùng mì tôm. 5 đoàn cứu trợ đến đây, đoàn nào cũng biếu một thùng. Cụ thèm cơmtrắng quá, nhưng không biết làm thế nào khi mà nhà đang bị ngập, thóc lúa trôihết. Cụ mong có đoàn cứu trợ nào đó mang theo bánh mì, lương khô hay bất cứ thứthực phẩm nào khác... trừ mì tôm.

Sao cứ toàn mì tôm thế?
Trẻ em vùng lũ phải ăn mì tôm sống nhiều ngày liền

Có tiếng xuồng máy.Một đoàn cứu trợ khác đang vào, trên tay mang theo một thùng mì tôm...

Khi trận lũ đangnhấn chìm nhiều huyện của Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, người dân cả nước đãhướng về ba tỉnh Bắc miền Trung với tinh thần nhường cơm sẻ áo. Hàng cứu trợđồng bào lũ lụt theo cách truyền thống nhất vẫn là mì tôm.

Một cơn lũmì tôm đã đổ về ba tỉnh này và thực tế đã giúp cho nhiều người dân thoát khỏinhững cơn đói giữa biển nước mênh mông. Nhưng sẽ ra sao nếu danh mục hàng cứutrợ gần như chỉ có mì tôm?

Ông Nguyễn Thế Hùng(xã Sơn Bằng, Hương Sơn, Hà Tĩnh) phân trần: “Quê tôi năm nào cũng lụt, cứ lụtlà được cứu trợ mì tôm. Đồng bào chia sẻ với mình thì quý lắm, không dám đòi hỏigì, nhưng tôi cứ nghĩ giá như thay mì tôm bằng lương khô hay bánh mì thì sẽ phùhợp hơn.

Lũ rút rồi, đồngbào cần quần áo, gạo, chăn màn, thuốc men nhưng người ta vẫn cứ biếu mì tôm. Ởquê tôi nhiều người mang mì tôm ra đại lý bán để mua lại nước mắm, gạo, dầu”.

Ông Hùng vẫn nhớhình ảnh máy bay trực thăng thả mì tôm xuống nhà dân đang bị ngập. Có thùng mắctrên ngọn tre, có thùng rơi xuống nước. Lúc đói hoa mắt, có được miếng mì tômsống cũng quý như vàng. Nhưng ăn vào rồi thì khát nước. Ở trên biển nước mênhmông mà không có nước sạch để uống. Hai ngày liền ăn mì tôm sống thì người cũnglả đi, không còn sức mà chống lũ nữa. Một số người ăn mì tôm sống, uống nước bẩnđã bị bệnh đường ruột.

Ông Hùng nói: “Tôinghĩ đã đến lúc Nhà nước phải nghiên cứu một danh mục hàng cứu trợ cho người dânvùng lũ, làm sao thực phẩm vừa đủ chất, dễ vận chuyển bảo quản và ăn không bịngán, tại sao cứ phải “tín nhiệm” mì tôm mãi”?

Ông Trần Ngọc Tăng- Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam lý giải nguyên nhân mì tôm được“tín nhiệm”: “Mì tôm có thể thu gom một lượng lớn trong thời gian ngắn. Còn bánhmì và lương khô thì khó thu gom ngay được. Mì tôm có thể bảo quản và dùng dần”.

Nhưng theo PGS.TSNguyễn Thị Lâm, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, ăn mì tôm liên tục sẽ ảnh hưởng tớisức khỏe, đặc biệt là ăn mì tôm sống và thiếu nước sạch để uống.

Thèm lắm cơm mắm

Trong cuộc họp bànbiện pháp hỗ trợ người dân của huyện Hương Khê, có người nêu ý kiến: Nên cứu trợbằng cơm nắm, muối vừng. Ngay lập tức ý kiến này được nhiều người tán thành vìai cũng hiểu ăn mỳ tôm dễ chán và lại không chắc dạ bằng cơm tẻ. Nhưng ai sẽ làngười nấu, chuyển cơm cho bà con? Giống như thời chiến, mọi người đều tán đồnggiao trọng trách này cho hội phụ nữ.

Chủ tịch Hội phụ nữhuyện Hương Khê Nguyễn Thị Tình, cho biết: Ngày 19-10, thay vì chuẩn bị các hoạtđộng kỷ niệm ngày phụ nữ Việt Nam, chúng tôi tập trung nấu cơm gửi tới bà convùng lũ. Gạo do huyện cấp, xoong nồi đi mượn, cơm nấu chín lấy khăn mùi-xoa vắtcho thật chặt như vắt cơm cho bộ đội năm nào. Chỉ trong mấy ngày lũ, đội nấu cơmở khu vực thị trấn do Hội phụ nữ huyện phụ trách đã nấu 1,3 tấn gạo.

Ở các xã bị chiacắt, khó tiếp cận như Hương Long, Phú Gia, Phú Phong…, Hội phụ nữ xã cũng tổchức nấu tại chỗ 610 kg gạo. “Có những nơi không sẵn gạo, chúng tôi chỉ đạo chịem ở cơ sở bắc nồi đun nước trước, khi có gạo về là vo rồi nấu ngay để kịp đưađến các hộ”- chị Tình kể.

Sao cứ toàn mì tôm thế?
Bà Nguyễn Thị Tình, Chủ tịch hội phụ nữ huyện Hương Khê với những chiếc khăn mùi xoa dùng để nắm cơm cứu trợ bà con vùng lũ

Ban đầu chị em vắtnhững nắm cơm lớn, khoảng 5 lạng gạo. Sau thấy nên vắt nhỏ hơn, khoảng 2,5 đến 3lạng gạo để đưa tới được nhiều hộ dân hơn. Ngoài cơm nắm, muối vừng, chị em cònquyên góp được thịt, trứng thậm chí cả cà pháo, nhút muối gửi tới đồng bào đangkhốn khó. Những bữa cơm như thế trong ngày lũ đã làm nhiều đôi mắt đỏ hoe vì cảmđộng. Đã nhiều ngày họ thèm cơm.

Chị Nguyễn Thị Vỹ -Chủ tịch Hội phụ nữ xã Hà Linh, huyện Hương Khê cho biết: Ngay khi nhận được chỉđạo của cấp trên, ngày 21-10 chúng tôi tổ chức nấu cơm cứu trợ. Tại nhà chị ĐặngThị Anh- Thường vụ Hội phụ nữ xã đã chuẩn bị 5 chiếc xoong quân dụng. Gạo quyêngóp từ chính các hộ có hoàn cảnh ít khó khăn hơn, nhà bị ngập ít hơn, người gópvài ba cân, có người góp vài lạng cũng quý. Có gạo rồi chị em lại phải tìm củikhô để mồi rồi hong củi ướt…

Cơm nấu chín, vắtxong chị em chia làm hai hướng dùng thuyền nhỏ để luồn lách, cứu trợ. Những nắmcơm nghĩa tình đã được các chị đưa đến bà con vùng lũ như vậy. Vợ chồng chị ĐặngThị Bân và năm đứa con nhiều ngày ăn mì tôm sống, trông thấy cơm ai cũng rạngrỡ.

Ông Đinh Văn Tân –Chủ tịch UBND huyện Hương Khê kể rằng, đi cứu trợ bão lụt nhiều lần, phải ăn mìtôm sống đến phát ngán. Trong mưa lạnh, và biển nước mênh mông, có vắt cơm nắmmuối vừng cảm thấy chắc dạ, ấm lòng. Ông Tân cho rằng “mô hình cơm nắm” cần nhânrộng như một loại thực phẩm cứu trợ phù hợp với đồng bào vùng lũ.

Ông Lê Huy Ngọ, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nguyên Trưởng Ban phòng chống lụt bão Trung ương: Cần tổ chức một bàn tròn về công tác cứu trợ đồng bào bão lụt, trong đó có ba vấn đề đặt ra: Nên ủng hộ gì? Phương pháp ủng hộ như thế nào? Làm thế nào để đưa đến tận tay người dân?

Bà Hà Thị Liên - Phó Chủ tịch MTTQ Việt Nam: Một đất nước thường xuyên xảy ra thiên tai nhưng thực phẩm cứu trợ lại chưa được quan tâm đúng mức. Nên chăng chế biến một loại bánh như bánh mì, để được 5-7 ngày, đựng trong túi nylon. Đã đến lúc cần xem lại chuyện cứu trợ chỉ có mì tôm. 

Theo PhùngNguyên - Đỗ Sơn
Tiền Phong