Với nhiều người dân, việc mua/bánngoại tệ ở các tiệm vàng là bình thường nhưng nay họ có thể gặp rủi ro do cơquan chức năng đang chấn chỉnh hoạt động này.
Bán cho ngân hàng rẻ hơn
Các công ty kiều hối cho biết hầuhết người nhận kiều hối muốn nhận ngoại tệ thay vì đổi ra VND. Ông Trần XuânHuy, tổng giám đốc Ngân hàng (NH) Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), cho biết dù đãáp dụng nhiều biện pháp khuyến khích người nhận kiều hối bán lại hoặc gửi tiếtkiệm ngoại tệ nhưng NH chỉ mua được 10% trên tổng số 850 triệu USD kiều hốichuyển qua Sacombank trong năm 2009.
Cũng rất ít người nhận kiều hối gửi tiếtkiệm tại NH. Khi có nhu cầu mua bán, hầu hết họ tìm đến các tiệm vàng. Ông Huyước tính nếu chỉ một nửa doanh số kiều hối trên quay trở lại thì NH sẽ có thêmngoại tệ để bán hoặc cho doanh nghiệp vay.
Mới đây, NH Sài Gòn (SCB) cóchương trình tặng tờ 2 USD “may mắn” nếu người nhận kiều hối bán lại mỗi 200USD, hoặc tặng thêm lãi suất nếu gửi lại kiều hối đã nhận, nhưng số người gửilại không nhiều.
Người dân ít bán ngoại tệ cho NHvì giá mua USD của NH thấp hơn giá mua của các tiệm vàng cả ngàn đồng/USD. Cũngcó thời điểm lượng USD người dân bán cho NH tăng mạnh nhưng chỉ diễn ra khi giáUSD tại thị trường tự do thấp hơn giá mua của NH.
 |
| Theo quy định, người dân chỉ được bán ngoại tệ cho các điểm thu đổi của ngân hàng - (Ảnh: T.T.D) |
Phải bán đúng nơi quy định
|
Ông Nguyễn Hoàng Minh - phó giám đốc NH Nhà nướcTP.HCM - cho biết theo quy định đã có từ nhiềunăm qua là người dân có quyền được sở hữu ngoạitệ nhưng chỉ được bán ngoại tệ tại những nơi quyđịnh như chi nhánh hoặc các phòng giao dịch củaNH, hoặc các quầy thu đổi được NH Nhà nước cấpphép. Ngoài các chi nhánh và phòng giao dịch NH,trên địa bàn TP.HCM hiện có 83 đại lý thu đổingoại tệ mà người dân có thể đến đổi.
Các đại lý thu đổi ngoại tệ chủyếu đặt tại khách sạn 3 sao trở lên, siêu thị, văn phòng bán vé hàng không nướcngoài, sân bay, các trung tâm thương mại... NH không bán ngoại tệ cho người dânvới mục đích cất giữ, thanh toán, mà chỉ bán cho những người có nhu cầu đi nướcngoài như học tập, chữa bệnh, du lịch...
Theo NH Nhà nước, hầu hết cáctiệm vàng đều không được cấp phép hoạt động mua bán ngoại tệ. Vì thế nhữngtrường hợp giao dịch với các điểm mua bán ngoại tệ không có giấy phép sẽ bị xửlý. Trong những ngày đầu năm 2010 cơ quan chức năng tại TP.HCM phát hiện chíntrường hợp vi phạm, đã lập biên bản và ra quyết định xử phạt tám đơn vị vi phạmvới số tiền phạt 57,5 triệu đồng/đơn vị.
Ông Minh cho biết nơi này tiếptục kiểm tra tình hình mua bán ngoại tệ tại thị trường tự do nhưng sẽ bảo đảmtính bảo mật, bất ngờ. Thay vì thành lập đoàn kiểm tra liên ngành (phối hợp vớicơ quan công an, quản lý thị trường) thì năm nay NH Nhà nước và các cơ quan chứcnăng trên sẽ lập kế hoạch thanh tra riêng, tùy theo chức năng của từng đơn vị.NH Nhà nước sẽ kiểm tra những điểm thu đổi ngoại tệ được cấp phép, công an kiểmtra những đơn vị không được cấp phép và cơ quan quản lý thị trường kiểm tranhững đơn vị vi phạm niêm yết giá cả hàng hóa dịch vụ bằng ngoại tệ. Việc thanhtra riêng rẽ nhằm tăng tính bất ngờ, tránh trường hợp các đơn vị kinh doanh cóthể biết trước thông tin nên đã “dọn dẹp hiện trường”.
Thực tế sau một thời gian thanhtra, kiểm tra, hoạt động thu đổi ngoại tệ tại thị trường tự do đã bị thu hẹp.Nhiều trường hợp vẫn hoạt động nhưng khá thận trọng, hầu hết chỉ giao dịch vớikhách quen.
Khó mua ngoại tệ khi đi nướcngoài
Có một thực tế là trong các đợtthanh tra, kiểm tra, tình hình mua bán ngoại tệ tại thị trường chợ đen chỉ lắngxuống, sau đó trở lại như cũ. Lý do chủ yếu là giá mua của NH luôn thấp hơn nênngười dân chỉ muốn bán cho các tiệm vàng. Mặt khác, người dân có nhu cầu hợppháp về ngoại tệ khi đi nước ngoài nhưng mua từ NH cũng rất khó khăn, phần lớnphải mua tại các tiệm vàng.
Ông Nguyễn Hoàng Minh cũng thừanhận hạn chế của việc mua bán USD tại NH hiện nay là giá cả thấp hơn tại thịtrường tự do. Về các trường hợp có nhu cầu hợp pháp nhưng lại khó mua ngoại tệtừ NH, ông Minh cho biết theo chỉ đạo mới đây, các NH thương mại phải đáp ứngnhu cầu ngoại tệ của cá nhân đi du học, chữa bệnh...
Trong thời gian tới, songsong với các biện pháp kiểm tra, xử phạt hành chính, NH Nhà nước sẽ tăng cườngtuyên truyền để người dân ý thức hơn trong việc mua bán USD. Hiện các NH cơ bảnđáp ứng được nhu cầu ngoại tệ để chữa bệnh, du học của cá nhân, còn các nhu cầukhác tùy theo cân đối của từng NH.
Theo A.Hồng
